جوان آنلاین: در بحبوحه تشدید تنش‌ها در خاورمیانه و افزایش تهدیدات رژیم صهیونیستی، به‌ویژه پس از حمله اخیر به قطر، عربستان سعودی و پاکستان توافق امنیتی راهبردی امضا کردند. این توافق که از دید مقام‌های سعودی تلاشی برای تضمین امنیت ملی و صلح منطقه‌ای است، عربستان را زیر چتر حفاظتی اسلام‌آباد به عنوان تنها دارنده سلاح هسته‌ای در جهان اسلام قرار می‌دهد و پیامی روشن به تل‌آویو ارسال می‌کند که هرگونه تجاوز با پاسخ مشترک و بازدارنده مواجه شده که معادلات راهبردی منطقه را تغییر خواهد داد.
به گزارش «جوان»، هرچند کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی در نشست اخیر قطر نتوانستند موضع واحدی در برابر جنگ‌افروزی‌های رژیم صهیونیستی اتخاذ کنند، اما به نظر می‌رسد برخی دولت‌های منطقه به توافقات دوجانبه گرایش پیدا کرده‌اند تا توان دفاعی و بازدارندگی خود را تقویت کرده و از آسیب‌پذیری در برابر تهدیدات خارجی بکاهند. پاکستان که اخیراً پیشنهاد تشکیل «ناتوی اسلامی» برای مقابله با تهدیدات رژیم صهیونیستی را مطرح کرده بود، اکنون اولین گام‌های عملی برای تحقق این طرح راهبردی را برداشته است. در این میان، پاکستان و عربستان سعودی چهارشنبه شب یک پیمان دفاعی مشترک امضا کردند که بر پایه آن، حمله به هر یک از این کشور‌ها برابر با حمله به دیگری محسوب خواهد شد.
به گزارش یورونیوز، این توافق درحالی امضا شد که تنش‌های منطقه‌ای پس از حمله هوایی اسرائیل به مواضع رهبران حماس در قطر شدت گرفته است. این توافقنامه در سفر شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان به ریاض و در دیدار با محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان امضا شد.
به گزارش العربی‌الجدید، این توافق دفاعی بین عربستان و پاکستان برای تقویت بازدارندگی مشترک در برابر هرگونه تجاوز تنظیم شده است و مقرر می‌دارد که هرگونه حمله به یکی از این دو کشور، حمله به هر دو محسوب می‌شود. در بیانیه مشترک دولت‌های عربستان و پاکستان آمده است: این توافقنامه در چارچوب تلاش دو کشور برای تقویت امنیت دو طرف و تحقق امنیت و صلح در منطقه و جهان است. همچنین هدف از آن، توسعه همکاری‌های دفاعی میان دو کشور و تقویت بازدارندگی مشترک در مقابل هرگونه تجاوز است.
وزیر دفاع پاکستان درباره جزئیات این توافق تأکید کرد: «در صورت نیاز برنامه هسته‌ای پاکستان طبق پیمان دفاعی در اختیار عربستان سعودی قرار خواهد گرفت». خواجه محمد آصف طی اظهاراتی در یک شبکه خبری پاکستانی گفت که توافق دفاعی اخیر ما با عربستان هرگز علیه کشوری دیگر یا برای توسعه‌طلبی نیست بلکه این حق ما برای تحکیم همکاری‌ها با کشور‌های دوست و هم‌پیمان است. آصف همچنین اظهار داشت: «پیش‌بینی درباره اینکه آیا سایر کشور‌ها نیز می‌توانند به توافق دفاعی ما با عربستان ملحق شوند، زود است، اما می‌توانم بگویم‌که در‌ها برای توافق دفاعی پاکستان با سایر کشور‌ها باز است.»
هشداری برای اسرائیل
این اتفاق در زمانی صورت می‌گیرد که کشور‌های عربی خلیج فارس به طور فزاینده‌ای نگران تضمین‌های امنیتی امریکا هستند. با این توافق، عربستان زیر چتر اتمی پاکستان قرار می‌گیرد که تنها دارنده سلاح هسته‌ای در جهان اسلام به شمار می‌رود.
روابط عربستان و پاکستان در دو دهه گذشته همواره شامل گفت‌و‌گو‌های مستمر در زمینه توافقات دفاعی و حتی همکاری‌های هسته‌ای بوده است، اما این مذاکرات به دلیل شرایط امنیتی منطقه عمدتاً در حد طرح و برنامه باقی مانده بودند. اکنون با تشدید تهدیدات رژیم صهیونیستی و تحولات ناگوار منطقه‌ای این گفت‌و‌گو‌ها وارد مرحله اجرا شده و به توافقی رسمی تبدیل شده‌اند که می‌تواند نقطه عطفی در همکاری‌های راهبردی دوکشور محسوب شود. بنابراین، این توافق می‌تواند زمینه‌ای برای تقویت همکاری‌های نظامی و دفاعی فراهم کند و سطح اعتماد و هماهنگی میان دو کشور را در حوزه امنیتی ارتقا دهد.
عربستان، با قرار گرفتن زیر چتر حفاظتی اسلام‌آباد از حمایت استراتژیک کشوری برخوردار می‌شود که تجربه طولانی در توسعه ظرفیت‌های دفاعی و هسته‌ای دارد، و پاکستان نیز با گسترش نفوذ و مشارکت خود در امنیت منطقه، نقش خود را به عنوان یکی از بازیگران کلیدی جهان اسلام تثبیت می‌کند. با این حال تردید‌ها درباره موفقیت عملی این‌گونه توافقات زیاد است. تجربه تاریخی نشان داده که بسیاری از توافقات دفاعی در منطقه صرفاً روی کاغذ باقی مانده و تحقق عملی آنها با موانع فنی، سیاسی و لجستیکی مواجه شده است.
از سوی دیگر، هرچند بسیاری این توافق را به عنوان پیامی مستقیم علیه اسرائیل ارزیابی می‌کنند، برخی ناظران ادعا می‌کنند که هدف اصلی از این همکاری، تقویت توان مقابله با تهدیدات ایران و تضمین ثبات در خلیج فارس است. لازم به ذکر است که شیخ‌نشین‌های عربی در سال‌های اخیر، با وجود جنایت‌های گسترده و مستمر اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی و کشتار فلسطینیان، نه تنها سکوت اختیار کرده‌اند، بلکه در خفا با کمک‌های مالی و تسلیحاتی، تل‌آویو را در سرکوب مردم غزه و کرانه باختری حمایت کرده‌اند. شیوخ خلیج فارس برای حفظ روند عادی‌سازی روابط با اسرائیل از انجام اقدامات عملی علیه این رژیم خودداری می‌کنند و در نشست اخیر سازمان همکاری اسلامی نیز برخی حکام عرب از واکنش عملی برای تنبیه اسرائیل به دلیل حمله به خاک قطر امتناع ورزیدند.
نگرانی کشور‌های عربی از احتمال تکرار حملات رژیم صهیونیستی به دیگر کشور‌های اسلامی به ویژه پس از حمله اخیر به قطر باعث شده این کشور‌ها با شتاب بیشتری به بازسازی و تقویت شبکه هم‌پیمانان منطقه‌ای و بین‌المللی خود بپردازند و توان دفاعی و بازدارندگی خود را ارتقا دهند.
با این اوصاف، توافق امنیتی عربستان و پاکستان فراتر از یک همکاری دفاعی ساده پیامی صریح و بازدارنده به رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود که نشان می‌دهد هرگونه تجاوز به کشور‌های اسلامی با پاسخ مشترک و هماهنگ مواجه خواهد شد.
