جوان آنلاین: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) به‌عنوان نهادی که با هدف نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای و جلوگیری از اشاعه سلاح‌های هسته‌ای تأسیس شد، تحت مدیریت رافائل گروسی از مسیر اصلی خود منحرف شده و به ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی علیه ایران تبدیل شده است.
به گزارش تسنیم، اقدامات غیرمستند، سکوت در برابر حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران، و همکاری‌های مشکوک با رژیم صهیونیستی، اعتبار این نهاد و مدیرکل آن را به شدت تضعیف کرده است.
در این راستا، ایران با تصویب قانون تعلیق همکاری با آژانس و اتخاذ راهبرد ابهام هسته‌ای، گام‌های مؤثری برای دفاع از منافع ملی خود برداشته است. این اقدامات، ضمن حفظ حقوق ایران در چهارچوب NPT، می‌تواند به ایجاد توازن در روابط با آژانس و تقویت جایگاه ایران در منطقه و جهان کمک کند.
جامعه بین‌المللی، به‌ویژه کشور‌های غیرمتعهد، باید با فشار بر آژانس و گروسی، مانع از فروپاشی نظام منع اشاعه شوند و نقش مخرب این نهاد را در تشدید تنش‌های هسته‌ای مورد بازخواست قرار دهند.
اقدامات گروسی و نقض اصول بی‌طرفی آژانس
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت مدیریت رافائل گروسی، به‌جای ایفای نقش نظارتی بی‌طرفانه، اقداماتی انجام داده که با مفاد معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) مغایرت دارد. از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. ارائه گزارش‌های غیرمستند: گروسی در گزارشی به شورای حکام ادعا کرد که نمی‌تواند صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تأیید کند، در حالی که ایران با پذیرش ۲۰ درصد از کل بازرسی‌های آژانس، سطح بی‌سابقه‌ای از همکاری را نشان داده است. این ادعا‌ها که بدون شواهد معتبر مطرح شده و زمینه‌ساز صدور بیانیه‌های ضدایرانی توسط کشور‌های غربی شد هم چنان با وجود حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران تکرار می‌شود و اخیرا نیز گروسی در اظهار نظری جانب دارانه گفته است لازم است بازرسی‌ها از ایران از سر گرفته شود، اما نه با هدف تعیین خسارت بلکه با هدف شفاف سازی بیشتر. آنچه او از شفاف سازی بیشتر منظور دارد احتمالا تکمیل اطلاعات در مورد میزان آسیب به تاسیسات هسته‌ای ایران و دادن گرای عملیاتی دیگر به شرکای اسرائیلی و آمریکایی است.
۲. سکوت در برابر حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران: پس از حملات رژیم صهیونیستی و ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران در فردو، نطنز و اصفهان، گروسی این حملات را محکوم نکرداین رفتار، اعتماد عمومی در ایران به آژانس را به شدت تضعیف کرده است.
۳. اتهامات جاسوسی و عدم شفافیت: گزارش‌هایی مبنی بر تلاش یکی از بازرسان آژانس برای خارج کردن اسناد حساس از ایران منتشر شده است که نشان‌دهنده همکاری احتمالی آژانس با رژیم صهیونیستی است.
علاوه بر این اظهارات شخص گروسی پیش از حمله اسرائیل به ایران که گفته بود تاسیسات هسته‌ای ایران در عمق نیم مایلی است و باید از مسیری مارپیچ به آن دست یافت تلویحا یک گرای عملیاتی را آشکار می‌کند که مدیرکل آژانس احتمالا مشروح آن را به اربابان غربی خود ارائه داده است.
این موضوع، انتقادات گسترده‌ای از جمله از سوی مقامات روسیه را به دنبال داشته است. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با انتقاد از نقش گروسی در زنجیره حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران، اظهار داشت که هیچ تضمینی برای جلوگیری از درز اطلاعات حساس از آژانس وجود ندارد.
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، نیز حضور رژیم‌صهیونیستی به‌عنوان دولتی که عضو NPT نیست در نشست‌های شورای امنیت درباره برجام را غیرقابل‌توجیه دانست.
این اقدامات، آژانس را از یک نهاد بی‌طرف به بازیگری سیاسی تبدیل کرده که در خدمت منافع ایالات متحده و رژیم صهیونیستی عمل می‌کند. این رفتار نه‌تنها اعتبار آژانس را در سطح جهانی مخدوش کرده، بلکه نظام منع اشاعه را با خطر فروپاشی مواجه ساخته است.
پاسخ استراتژیک ایران
در واکنش به اقدامات غیرمسئولانه آژانس، ایران گام‌های استراتژیکی برای دفاع از منافع ملی خود برداشته است:
۱. تصویب قانون تعلیق همکاری با آژانس: مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرد که همکاری با آژانس را تا تحقق شرایطی نظیر تضمین امنیت تأسیسات هسته‌ای، حفظ حاکمیت ملی، و رعایت حقوق ایران در بهره‌مندی از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز معلق می‌کند. این قانون، مشابه قانون اقدام راهبردی رفع تحریم‌ها، به‌عنوان اهرمی برای حفظ حقوق ایران در برابر فشار‌های سیاسی عمل می‌کند.
۲. راهبرد ابهام هسته‌ای: ایران با اتخاذ راهبرد «ابهام هسته‌ای» می‌تواند بدون خروج رسمی از NPT، اطلاعات حساس درباره فعالیت‌های هسته‌ای خود را محدود کند. این رویکرد، ضمن حفظ حقوق ایران در چهارچوب NPT، فشار را به آژانس و حامیان آن منتقل کرده و به ایران امکان می‌دهد انعطاف‌پذیری استراتژیک خود را افزایش دهد. این راهبرد همچنین می‌تواند به ایجاد توازن در منطقه کمک کند، به‌ویژه در برابر رژیم صهیونیستی که سال‌هاست از سیاست ابهام هسته‌ای بهره می‌برد.
۳. تقویت برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز: ایران اعلام کرده است که برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را با شتاب بیشتری پیش خواهد برد. این اقدام، ضمن تأکید بر حقوق ایران در بهره‌مندی از انرژی هسته‌ای، پیامی قاطع به جامعه بین‌المللی درباره اراده ایران برای دفاع از منافع ملی خود است.
آینده سیاسی گروسی در گرو سیاسی کاری
اقدامات گروسی و آژانس، نه‌تنها روابط ایران با این نهاد را تحت تأثیر قرار داده، بلکه به بی‌اعتمادی گسترده‌تر در میان کشور‌ها منجر شده است. این موضوع، ضرورت بازنگری در نقش آژانس و اصلاح ساختار آن را برجسته می‌کند. کشور‌های مختلف می‌توانند با حمایت از ایران، خواستار پاسخگویی گروسی و بازگرداندن آژانس به مسیر بی‌طرفی شوند.
همچنین، راهبرد ابهام هسته‌ای ایران می‌تواند به‌عنوان اهرمی برای مذاکره در سطح بین‌المللی عمل کرده و فشار را به سمت گروسی و حامیان او هدایت کند. این فشار‌ها به ویژه در زمانی که مدیرکل آژانس سودای دبیرکلی سازمان ملل را در سر می‌پروراند می‌تواند بر آینده سیاسی او موثر بوده و کشور‌های بسیاری را به عدم تمایل به گروسی متمایل کند.
