جوان آنلاین: در اقدامی بی‌سابقه و با هدف تقویت امنیت تجاری در اوراسیا، ایران و روسیه روز چهار‌شنبه ۱۴ خرداد، توافق‌نامه‌ای برای ایجاد یک بیمه‌نامه مشترک ویژه ترانزیت کالا در کریدور شمال–جنوب به امضا رساندند. این توافق، نه‌تنها ریسک‌های ناشی از تحریم، بلایای طبیعی و درگیری‌های منطقه‌ای را کاهش می‌دهد، بلکه سازوکاری تازه برای استقلال مالی کشور‌های عضو این مسیر تجاری محسوب می‌شود. کریدور شمال–جنوب که حدود ۷۲۰۰ کیلومتر طول دارد، یکی از مسیر‌های راهبردی تجارت بین‌المللی به شمار می‌رود.
به گزارش فارس، این مسیر با ترکیبی از راه‌آهن، جاده و حمل‌ونقل دریایی، هند را از طریق ایران به روسیه و کشور‌های اروپایی دیگر متصل می‌کند. با توجه به تحولات ژئوپلیتیکی اخیر از جمله جنگ روسیه و اوکراین، بحران دریای سرخ و انسداد در کانال سوئز، جایگزینی مسیر‌های سنتی با کریدور شمال–جنوب بیش از پیش اهمیت یافته است.
یکی از چالش‌های اصلی در بهره‌برداری کامل از این مسیر، نبود بیمه معتبر و فراگیر برای پوشش ریسک‌های متنوع آن بود. بسیاری از شرکت‌های بیمه بین‌المللی، به دلیل تحریم‌های غرب، خدمات خود را به ایران و روسیه محدود کرده‌اند. همین مسئله باعث کندی در جذب سرمایه‌گذاری و کاهش اعتماد تجار به این مسیر شده بود.
اکنون با این توافق، دو کشور تصمیم دارند با تشکیل کنسرسیوم بیمه‌ای داخلی، خدماتی جامع برای پوشش انواع خسارات احتمالی ارائه دهند. براساس جزئیات منتشرشده، این بیمه‌نامه شامل پوشش حوادث طبیعی، سرقت، آسیب به کالا، توقف‌های پیش‌بینی‌نشده در مسیر و حتی ریسک‌های سیاسی و تحریمی خواهد بود. همچنین، برای تسریع در پرداخت خسارت، یک نظام داوری مشترک بین دو کشور طراحی شده است.
کارشناسان این توافق را گامی مهم در مقاوم‌سازی کریدور شمال–جنوب می‌دانند. به گزارش اندیشکده هِتِکس (HETEX)، این بیمه‌نامه نه‌تنها بُعد فنی دارد، بلکه پیام سیاسی روشنی نیز به همراه دارد: «ایجاد یک ساختار بیمه‌ای مستقل، به معنای عبور از سلطه شرکت‌های بیمه غربی است؛ این حرکت، استقلال زنجیره تأمین شرقی را تقویت می‌کند.» این توافق می‌تواند زمینه‌ساز تشکیل یک بلوک بیمه‌ای منطقه‌ای باشد؛ برخی تحلیلگران معتقدند در آینده نزدیک، کشور‌هایی مانند هند، قزاقستان و چین نیز به این سازوکار خواهند پیوست.
چنین اتحادی، نه فقط برای مسیر شمال–جنوب، بلکه برای سایر مسیر‌های تجاری اوراسیا نیز الگوساز خواهد بود. به‌نظر می‌رسد این گام مشترک تهران و مسکو، مقدمه‌ای برای شکل‌گیری نظم مالی چندقطبی و کمتر وابسته به غرب است؛ نظمی که در آن، تجارت بین‌المللی با پشتوانه بیمه‌ای بومی و غیرتحریمی، راه خود را پیدا می‌کند.
