جوان آنلاین: محمدرضا عارف سومین اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا که با حضور نمایندگان ۵۱ کشور آفریقایی در سالن اجلاس سران برگزار شد، ضمن ابراز ناراحتی در حادثه بندر شهید رجایی و مصدوم شدن چند صد نفر از هموطنان و طلب صبر برای بازماندگان درگذشتگان این حادثه، گفت: از تلاش‌های همه نهادهای ذی‌ربط در مهار کردن آتش و مدیریت بحران به ویژه اقدام‌های وزیر کشور و سایر وزرا تشکر می‌کنم، دستور رئیس جمهور را تکرار می‌کنم که هرچه سریع‌تر باید درمان مصدومین رسیدگی شود و خوشبختانه اکثر آنها به خانه‌هایشان بازگشتند، رسیدگی به خانواده‌هایی که عزیزشان را از دست داده‌اند همچنین بحران آتش با فوریت پیگیری می‌شود.
وی خطاب به حاضرین در این اجلاس ادامه داد: مایه افتخار و خرسندی است که در جمع فرهیخته‌ای از نمایندگان از ملل شریف قاره آفریقا حضور دارم، قاره‌ای که در تاریخ بشریت جایگاهی درخشان داشته و به عنوان مهد تمدن و انسانیت شناخته می‌شود.
معاون اول رئیس جمهور آفریقا را سرزمین آفتاب سرافراز و جنگل‌های پرطراوت و مردمانی اصیل و پرمهر با فرهنگی غنی دانست و گفت: آفریقا با تاریخی پرفراز و نشیب همواره در خاطره تاریخی ملت ایران جایگاه ویژه‌ای داشته است. ما به پیوندهای بیش از هزار ساله خود در این قاره عظیم می‌بالیم.
تعامل ایران و آفریقا بر پایه عدالت محوری است
عارف با تاکید بر اینکه پیوندهای ایران و آفریقا بیش از هر زمان دیگر مستعد تعمیق، توسعه و تحول در چهارچوب منافع مشترک است، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر ظرفیت‌های درونی، اراده‌ای مستقل و نگاهی مبتنی بر همکاری‌های جهانی داشته است که توانسته است در مواجهه با چالش‌های سیاسی و اقتصادی، الگوی پایدار از رشد و پیشرفت را به جهانیان عرضه کند.
وی خاطرنشان کرد: تعامل ایران با ملت‌ها و دولت‌های آفریقایی بر پایه اصول انسانی عدالت محوری، کرامت ملت‌ها، اشتراکات تاریخی و تمدنی استوار است؛ رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای در بیانات راهبردی خویش بارها بر ضرورت گسترش همکاری با قاره آفریقا تاکید فرمودند.
معاون اول رئیس جمهور الهام گرفتن از رهنمودهای رهبری در ارتباط با قاره آفریقا را امری ضروری و مهم دانست و ادامه داد: با الهام از رهنمودهای رهبری و با تکیه بر ارزش‌های اسلامی و انقلابی ما در دولت وفاق ملی خواستار تقویت و گسترش روابط همکاری‌های فراگیر، عمیق و نهادینه با ملت‌های آفریقایی هستیم.
آفریقا را نه صرفاً بازار، بلکه شریک راهبردی می دانیم
عارف به اسناد بالادستی کشورمان از جمله سند چشم انداز و قانون برنامه هفتم توسعه در رابطه با همکاری با آفریقا اشاره کرد و افزود: در برنامه‌های توسعه ملی ما صراحتاً بر توسعه روابط جنوب جنوب و گسترش تعاملات با کشورهای آفریقایی تأکید شده است. ما آفریقا را نه صرفاً بازار، بلکه شریک راهبردی، دارای جایگاه ویژه در هندسه نوین قدرت جهانی می‌دانیم.
ملت‌های جنوب برای نخستین بار در تاریخ معاصر قواعد بازی را خودشان بنویسند
معاون اول رئیس جمهور خطاب به حاضران در جلسه تصریح کرد: زمان آن رسیده که ملت‌های جنوب برای نخستین بار در تاریخ معاصر قواعد بازی را خودشان بنویسند؛ ایران ملتی است که هزاران سال بر روی پای خود ایستاده است؛ ملتی که در دل طوفان‌ها، پرچم تمدن، شرافت آزادگی را فراشته نگه داشته است و شما ملت‌های بزرگ آفریقا نیز در حافظه تاریخ هم پیمان این شکوه هستید.
عارف رنج مشترکی میان ایران و آفریقا را به درازای قرن‌ها خواند و ادامه داد: قرن‌هاست رنج مشترک و آرمان مشترک و یک رویای مشترک به هم پیوند داده است، رویای استقلال عزت و ساختن جهانی بر مبنای عدالت نه سلطه! امروز در این اجلاس گرد هم آمده‌ایم برای اعلان یک ائتلاف تاریخی، ائتلاف ملت‌هایی که دیگر نمی‌پذیرند در حاشیه معادلات جهانی بمانند، ائتلاف جنوب جهانی ائتلافی برای طراحی نظمی نو، برخاسته از قلب ملت‌ها نه از پشت درهای بسته قدرت است.
وی در همین رابطه یادآور شد: ما در ایران نه تنها نفت داریم، گاز و معدن داریم، اراده، دانش و فناوری داریم و آماده‌ایم این توان را نه به قیمت سلطه که در مسیر برادری و هم سرنوشتی با آفریقا به کار بگیریم، در نفت، گاز و پتروشیمی ایران صاحب زنجیره کامل فناوری و تولید است. محصولات پتروشیمی ما امروز نه فقط صادرات بلکه آمار شتاب دادن به جهش صنعتی آفریقا است؛ ما نه فقط می‌فروشیم، ما شریک می‌شویم.
در کشاورزی و امنیت غذایی به دنبال یک پیوند تمدنی با آفریقا هستیم
معاون اول رئیس جمهور از آمادگی کشورمان در همکاری‌های مشترک صنعتی با قاره آفریقا خبر داد و گفت: آماده هستیم در معدن و صنایع معدنی، تجربه فناوری و سرمایه را با شما شریک شویم نه برای استخراج بی‌رحمانه بلکه برای آفرینش ارزش در دل خاک‌های زرین آفریقا؛ در کشاورزی و امنیت غذایی به دنبال یک پیوند تمدنی هستیم. کشاورزی دانش بنیان، اقلیم پایدار و غذا برای همه و نه فقط برای بازار؛ در انرژی بیایید با هم چراغی را در تاریکی وابستگی روشن کنیم.
عارف در همین رابطه افزود: ایران آماده است در طراحی شبکه‌های انرژی پاک و برق منطقه‌ای با آفریقا شریک راهبردی باشد، برای همکاری‌های فناورانه و انتقال دانش در حوزه زیرساخت‌های پیوند دهنده، تسهیل تجارت و همکاری‌های مال، سلامت و بهداشت، تقویت نهادهای هماهنگ کننده همکاری‌ها، حوزه گردشگری و فرهنگی و سایر حوزه‌ها آماده همکاری هستیم.
وی همچنین اظهار کرد: قاره آفریقا به عنوان یکی از قطب‌های نوظهور اقتصادی با تجارت سالانه بالغ بر ۱۵۰۰ میلیارد دلار، نرخ رشد متوسل ۴ درصدی که انتظار می‌رود در سال جاری به چهار و نیم درصد برسد، منابع طبیعی غنی و جمعیتی جوان شریک راهبردی ارزشمندی برای جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.
معاون اول رئیس جمهور خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی در راستای تحقق چشم انداز همکاری با آفریقا ضمن برنامه‌ریزی دقیق و درک متقابل اقدام به ایجاد ساز و کارهای موثر برای تعمیق روابط با کشورهای آفریقایی نموده است، نخستین اجلاس همکاری‌های ایران و غرب آفریقا با حضور ۱۵ کشور عضو اتحادیه اکوآس در سال ۱۴۰۱ برگزار شد و به امضای توافق‌نامه‌هایی بالغ بر یک میلیارد دلار منجر شد. این اراده مشترک بستر برگزاری دومین اجلاس را فراهم کرد که با مشارکت ۲۸ کشور آفریقایی برگزار شد. با تشکیل دولت چهاردهم و دولت وفاق ملی راهبرد توسعه همکاری‌ها با جهان به ویژه با قاره آفریقا با جدیت بیشتری دنبال شد و بر اساس مصوبه دولت دبیرخانه دائمی اجلاس همکاری‌های ایران و آفریقا تاسیس فعالیت خود را آغاز کرد تا مسیر تعاملات به طور مستمر به هدفمند پیگیری شود.
عارف که رئیس ستاد آفریقا در دولت چهاردهم نیز هست، تصریح کرد: اطمینان می‌دهم اراده کشور ما برای تعریف و توسعه همه جانبه روابط اقتصادی با آفریقا، استوار و راسخ است و در این راستا اقدامات عملی متعددی در دستور کار قرار دارد که به اختصار به برخی از آنها اشاره می‌کنم؛ تاسیس دبیرخانه دائمی اجلاس همکاری ایران و آفریقا، راه اندازی خطوط کشتیرانی منظم به غرب و جنوب آفریقا، طراحی ساز و کارهای مالی برای مبادلات بانکی از طریق تهاتر، صندوق تسویه ارزی و سامانه‌های بانکی یکپارچه از جمله آنهاست.
وی در همین رابطه ادامه داد: توسعه کشاورزی فراسرزمینی و تامین نهاده‌های راهبردی، اختصاص ۲ میلیارد منابع مالی توسط صندوق توسعه ملی و بانک مرکزی برای حمایت از فعالان اقتصادی دو طرف، فراهم‌سازی زمینه مشارکت شرکت‌های دولتی و خصوصی ایران در پروژه‌های سرمایه‌گذاری آفریقا از جمله اقدام‌های همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا است.
معاون اول رئیس جمهور به تقویت اتاق‌های بازرگانی به عنوان دیگر اقدام‌های راهبردی ایران در توسعه همکاری‌های اقتصادی با آفریقا اشاره کرد و گفت: افزایش مراکز تجاری ایران در قاره آفریقا از ۱۳ مرکز به ۲۰ مرکز، برنامه‌ریزی برای اعزام ۱۲ رایزن اقتصادی جدید تا پایان امسال، مشارکت فعال در نمایشگاه‌ها و رویدادهای اقتصادی ملی و منطقه‌ای قاره آفریقا از دیگر اقدام‌های ایران در همکاری با آفریقا به حساب می‌آید.
عارف همچنین گفت: سرمایه‌گذاری در پروژه‌های فنی و مهندسی به ویژه در حوزه انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی همچنین اجرایی کردن حداقل ۵ پروژه بزرگ و عمرانی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار بر اساس قراردادهای موجود از جمله دیگر همکاری‌های مشترک ایران و آفریقا در عرصه اقتصادی است.
تسهیل روادید و خطوط هوایی مستقیم و شبکه حمل و نقل دریایی برای تقویت زیرساخت گردشگری میان ایران و آفریقا
وی با اشاره به تسهیل روادید و خطوط هوایی مستقیم و شبکه حمل و نقل دریایی برای تقویت زیرساخت گردشگری میان ایران و آفریقا، تاکید کرد: برگزاری منظم نمایشگاه و نشست‌های تخصصی بخش خصوصی برای پیوند بازارها همچنین تدوین نقشه راه همکاری‌های ۱۰ ساله ایران و آفریقا بر مبنای اصول عدالت، احترام متقابل و توسعه پایدار، توانمندسازی شرکت‌های دانش بنیان و خصوصی به عنوان موتور محرکه این همکاری‌ها در همه زمینه‌های علم و فناوری نوآوری مورد توجه ما است.
معاون اول رئیس جمهور تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل دارد تا در تمامی حوزه‌ها همکاری‌های خود را با آفریقا گسترش دهد و با رویکردی بلند مدت، مشارکتی و پایدار پایه گذاری کند. همچنین با هدف ارتقاء سطح روابط و ایجاد تحول بنیادین پیشنهاد می‌کنم اجلاس مشترک سران کشورهای آفریقایی و ایران در سال ۲۰۲۶ برگزار شود.
عارف خطاب به نمایندگان کشورهای آفریقایی حاضر در سومین اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا گفت: خانم‌ها و آقایان؛ ما امروز در آغاز راهی تازه هستیم، راهی که نه از مسیر نگاه‌های پدرسالارانه جهانی بلکه از دل احترام متقابل، درک مشترک و اراده ملت‌ها آغاز شده است، این اجلاس باید نقطه‌ای عظیمتی باشد برای عبور از سطح مناسبات تجاری به سطح مشارکت راهبردی و تمدنی از حضور ارزشمند شما و پذیرش دعوت جمهوری اسلامی ایران صمیمانه سپاسگزارم. سلام گرم ملت و دولت ایران را به ملت‌ها و دولت‌های شریف آفریقا تقدیم می‌دارم.
