جوان آنلاین: مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در حالی شاهد توسعه اراضی کشاورزی در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه هستیم که حسب مصوبههای ستاد مقرر شدهبود توسعه اراضی کشاورزی در حوضه و اراضی شیبدار نباشد.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست با تذکر این نکته که کشاورزی بزرگترین مصرفکننده آب در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه است، گفت: بهرغم آبگیری مناسب دریاچه ارومیه، شرایط این دریاچه همچنان شکننده و ناپایدار است. آرزو اشرفیزاده، مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست درباره آخرین شرایط دریاچه ارومیه اظهار کرد: بر اساس آمار رسمی وزارت نیرو، سطح تراز دریاچه ارومیه در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ماه ۶۳/۱۲۷۰ متر است که نسبت به مدت زمان مشابه در سال گذشته افزایش ۲۳ سانتی متری و نسبت به مهر ماه سال ۱۴۰۲ یعنی شروع سال آبی جاری، افزایش ۸۱ سانتی متری داشتهاست؛ بر اساس همین آمار وسعت دریاچه، ۲ هزار کیلومترمربع و حجم آن نیز ۶/۲ میلیارد مترمکعب اعلام شدهاست. وی درباره پیشبینی شرایط دریاچه ارومیه در فصل تابستان امسال ضمن تأکید بر شرایط شکننده و ناپایدار دریاچه تصریح کرد: با وجود بارشهای نسبتاً خوب بهاری امسال در حوضه آبخیز ارومیه که منجر شد میزان تبخیر کمتر از میزان پیشبینی شده باشد، انتظار داریم تا پایان تابستان شاهد کاهش ۶۰ سانتیمتری سطح تراز دریاچه نسبت به شرایط کنونی باشیم؛ اگرچه این شرایط باعث میشود، بخشهایی از دریاچه مجدد خشک شود، اما پیشبینی میشود شرایط در تابستان امسال نسبت به تابستان گذشته بهتر باشد.
رهاسازی یک میلیارد متر مکعب آب به سمت دریاچه
اشرفیزاده متذکر شد: در راستای تأمین نیاز آبی محیطزیستی ۳ میلیارد و ۴۲۶ میلیون مترمکعب دریاچه امسال صرفاً حدود یک میلیارد مترمکعب آب از سدها به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی شد.
وی با اعلام اینکه از این میزان، ۲۱۰ میلیون مترمکعب از سمت کانی سیب رهاسازی شدهاست، تصریح کرد: امیدواریم با تکمیل شبکه بادین آباد، شاهد افزایش حجم آب رهاسازی شده از این محل باشیم؛ بر اساس اسناد ارزیابی این طرح، مقرر بود با تکمیل شبکه ٦٢٣ میلیون متر مکعب از این محل به دریاچه وارد شود.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست با یادآوری اهمیت پایبندی دستگاهها به انجام تکالیف مرتبط با دریاچه ارومیه گفت: در ارتباط با اقدامهای صورت گرفته برای اصلاح الگوی کشت و آبیاری در حوضه آبریز دریاچه ارومیه موضوع کشاورزی مهمترین سرفصل اقدامهای تعریف شده نرمافزاری برای احیا و نجات ارومیه است، اما شرایط کنونی با وضعیت پیشبینی شده بر اساس مصوبات ستاد احیا، فاصله دارد.
این مقام مسئول تأکید کرد: کشاورزی بزرگترین مصرفکننده آب در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه است و از این رو اصلاح الگوی کشت و آبیاری پاشنه آشیل احیای دریاچه ارومیه است.
توسعه اراضی کشاورزی در حوضه دریاچه
وی با یادآوری اینکه توقف توسعه اراضی کشاورزی از نخستین مصوبههای ستاد بود، افزود: متأسفانه در حالی شاهد توسعه اراضی کشاورزی در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه هستیم که حسب مصوبههای ستاد مقرر شده بود توسعه اراضی کشاورزی در حوضه و اراضی شیبدار نباشد.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست تأکید کرد: دولت و سازمان حفاظت محیطزیست در تصمیمگیریهای خود به موضوع معیشت کشاورزان نیز توجه ویژه دارند و از این رو، اصلاح الگوی کشت و آبیاری منجر به ایجاد شرایط سخت برای کشاورزان واقعی نخواهد شد.
وی ادامه داد: از همین رو تلاش شده به موازات برخورد با کسانی که بدون برخورداری از حقابه قانونی اقدام به برداشت غیرمجاز از منابع آب سطحی و زیرزمینی میکنند، حقابه کشاورزانی که از گذشته به کشاورزی اشتغال داشتهاند، اعمال شود.
اشرفیزاده، کنترل برداشت آب از منابع آب سطحی و زیرزمینی را از دیگر موارد مهم در مدیریت منابع و مصارفحوزههای آبریز همچون ارومیه برشمرد و گفت: با وجود پایشهای صورت گرفته توسط وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیطزیست، همچنان شاهد برداشتهای غیرمجاز آب از محل منابع آبهای سطحی و زیرزمینی هستیم.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست در ادامه ضمن تأکید بر ضرورت برخورد قاطع با برداشتهای غیرمجاز آب تصریح کرد: وزارت نیرو به عنوان متولی این موضوع میتواند متخلفان را به دستگاه قضایی معرفی کند.
اشرفیزاده با اشاره به وجود و احداث سدهای متعدد بدون ارزیابی محیطزیستی در حوضه ارومیه در سالهای گذشته گفت: جلوگیری از احداث سد جدید در این حوضه از نخستین مصوبههای ستاد احیا بود، اما به دلیل نبود نگاه جامع مدیریتی و رویکرد سنتی به توسعه و ایجاد پروژههای عمرانی، همچنان شاهد درخواستهایی برای احداث سد در این حوضه هستیم.
اشرفیزاده در گفتگو با تسنیم تأکید کرد: سازمان حفاظت محیطزیست موضع رسمی و دلایل فنی خود برای مخالفت با هرگونه احداث سد جدید در این حوضه را به وزارت نیرو اعلام کردهاست همچنین ضروری است با توجه به شرایط کنونی دریاچه، برای سدهای موجود نیز، ارزیابی اثرات تجمعی صورت گیرد.
وی اشارهای هم به وضعیت مطلوب تالابهای اقماری دریاچه ارومیه داشت و اظهار کرد: با توجه به نقش تالابهای اقماری به عنوان پشتوانه اکولوژیک دریاچه ارومیه، حفاظت و احیای این تالابها در سازمان حفاظت محیطزیست با جدیت پیگیری میشود.
پشتیبانی سایتهای اقماری از دریاچه
این مقام مسئول با یادآوری پشتیبانی سایتهای اقماری از دریاچه به ویژه در شرایط کنونی که شاهد کاهش تنوع زیستی دریاچه هستیم، گفت: اقدام به لایروبی انهار ورودی تالابهای اقماری از جمله اقدامهای صورت گرفته در این زمینه و آبگیری کامل تالاب درگه سنگی از جمله رامسر سایتهای ایران پس از چند سال خشکسالی از دستاوردهای آن است.