جنگ اوکراین در روز پنجاه و چهارم به نقطه‌ای حساس رسیده؛ روس‌ها از کی‌یف عقب نشستند و حالا روی شرق اوکراین متمرکزند. در این بین ماریوپل که محل تماس اوکراینی‌ها با دریای آزوف است، یک نقطه عطف به حساب می‌آید. اگر روس‌ها این بندر را تحت کنترل بگیرند، سرنوشت جنگی را که تا همین حالا هم برای‌شان بیش از حد طولانی شده، تا حد زیادی تغییر خواهند داد، ولی در صورت سقوط نکردن ماریوپل، یک جنگ فرسایشی در انتظارشان خواهد بود. وزارت دفاع روسیه تا ساعت ۶ صبح دیروز به نیرو‌های اوکراینی مهلت داده بود سلاح‌های‌شان را زمین گذاشته و در ازای آن، زنده بمانند؛ اولتیماتومی که اوکراینی‌ها دست‌کم تا زمان تنظیم این خبر آن را رد کرده‌اند.
بندر استراتژیک ماریوپل در جنوب شرقی اوکراین در کرانه دریای آزوف، نقطه عطف جنگ در اوکراین شده، جایی که واسیل میروشنیچنکو، مشاور وزیر دفاع اوکراین در گفتگو با شبکه خبری الجزیره قطر، آن را به جنگ حلب در سوریه تشبیه کرده که استراتژیست‌ها نام «جنگ جنگ‌ها» بر آن گذاشته بودند. ماریوپل بخشی از استان دونتسک و در واقع دومین شهر بزرگ آن است؛ استانی که به همراه لوهانسک، منطقه شرقی معروف اوکراین به نام «دونباس» را تشکیل می‌دهد. روس‌ها جنگ را اساساً برای کنترل این منطقه و جداکردن آن از اوکراین شروع کردند تا به روس‌تبار‌هایی که تحت حاکمیت حکومت غربگرای اوکراین قرار دارند، خودمختاری بدهند، اما خیلی زود جنگ آن‌ها به سمت کی‌یف، پایتخت و مناطق شمالی منحرف شد. حالا بعد از نزدیک به دو ماه از شروع جنگ، روس‌ها روی هدف اولیه تمرکز کرده‌اند؛ یعنی کنترل دونباس و خودمختاری آن از اوکراین. در این بین، کنترل ماریوپل، به نقطه حساس جنگ تبدیل شده است. این شهر بندری از چند جهت در جنگ اهمیت دارد. اگر روس‌ها آن را کنترل کنند، از یک طرف دسترسی اوکراین از دونباس به دریای آزوف قطع می‌شود و فشار اقتصادی شدیدی به دولت اوکراین وارد خواهد شد. از طرف دیگر روس‌ها با تصرف ماریوپل یک کریدور زمینی به سمت کریمه ایجاد خواهند کرد؛ منطقه‌ای که آن را در سال ۲۰۱۴ الحاق کردند. در مقابل اگر روس‌ها نتوانند ماریوپل را تحت کنترل بگیرند، ماریوپل نیز در کنار سقوط نکردن کی‌یف، موازنه جنگی را به ضرر روس‌ها تغییر خواهد داد و چه بسا روسیه درگیر یک جنگ فرسایشی با چشم‌انداز نامعلوم شود.
تهدید زلنسکی به قطع مذاکره
وزارت دفاع روسیه تا ساعت ۶ صبح دیروز به نیرو‌های اوکراینی که در ماریوپل می‌جنگند مهلت داده بود سلاح‌های خود را زمین بگذارند، تسلیم شوند و جان خود را نجات دهند. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که نیرو‌های اوکراینی که هنوز در ماریوپل می‌جنگند، اگر از ساعت ۶ صبح روز یک شنبه به وقت مسکو سلاح‌های خود را زمین بگذارند و تسلیم شوند، زنده می‌مانند. با تشدید حملات روسیه و محاصره ماریوپل، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین اعلام کرد که ساکنان محاصره شده ماریوپل مختارند که به جنگ ادامه دهند یا در برابر نظامیان روس تسلیم شوند. زلنسکی در عین حال تهدید کرده که اگر نیرو‌های باقی‌مانده شهر محاصره شده ماریوپل به دست نیرو‌های روس کشته شوند، به مذاکرات با روسیه پایان خواهد داد. او شنبه شب گفت: «نابودی تمامی پسران ما در ماریوپل می‌تواند به هرگونه شکلی از مذاکرات پایان دهد. مذاکرات آتش‌بس و صلح پس از حملات هوایی اوایل ماه جاری میلادی در شهر هایی، چون بوچا و بورودیانک واقع در شمال غربی کی‌یف متوقف شد.» با این حال، مقام‌های ماریوپل از جمله «پترو آندریوشچنکو» مشاور شهردار اولتیماتوم روس‌ها را رد و اعلام کرد مثل گذشته دفاع از شهر ادامه خواهد یافت. بر اساس گزارش‌های منتشرشده از شهر ماریوپل، نیرو‌های روسیه بر بخش اعظم این شهر مسلط شده‌اند، ولی جنگ همچنان ادامه دارد. طرف غربی تصویر تیره و تاری از شرایط در ماریوپل ارائه کرده است. بر اساس گزارش منابع غربی، این شهر بندری، در روز‌های اخیر زیر گلوله‌باران شدید روسیه قرار گرفته و هزاران غیرنظامی در آن کشته شده‌اند. دسترسی به مواد غذایی، برق، آب آشامیدنی و تجهیزات پزشکی برای غیرنظامیان گرفتار در این شهر ممکن نیست. زلنسکی روسیه را به «تلاش برای از بین بردن ساکنان شهر» متهم کرد. در داخل ماریوپل، کارخانه فولاد آزوفستال نقطه تمرکز درگیری‌ها است، جایی که روس‌ها می‌گویند تنها گروهی از افراد مسلح اوکراینی و خارجی، در آن محاصره شده‌اند. اولتیماتوم روس‌ها نیز اساساً معطوف به نیرو‌هایی است که در این کارخانه محاصره شده‌اند. تاس شنبه شب از قول میخائیل میزینتسف، رئیس مرکز ملی مدیریت دفاعی در وزارت دفاع روسیه، گزارش داد که وضعیت در این کارخانه «فاجعه‌بار» است و مسکو جان همه کسانی را که تسلیم شوند تضمین می‌کند. این در حالی است که اوکراینی‌ها می‌گویند در نقاط دیگر ماریوپل نیز جنگ با روس‌ها ادامه دارد. بر اساس اعلام وزارت دفاع روسیه، تلفات طرف اوکراینی در شهر ماریوپل به بیش از ۴ هزار نفر رسیده و در مجموع ارتش اوکراین و دیگر نهاد‌های مسلح اوکراینی تاکنون ۲۳ هزار نفر از نیروهای‌شان را از دست داده‌اند. وزارت دفاع روسیه همچنین گفته که طی عملیات نیرو‌های مسلح روسیه در ۲۴ منتهی به دیروز، ۶۸ تأسیسات نظامی اوکراین منهدم شده است.
مسکو:هواپیمای تسلیحات غرب را سرنگون کردیم
با محاصره ماریوپل، کمک‌های تسلیحاتی غرب نیز به اوکراین برای جلوگیری از سقوط این بندر کلیدی تشدید شده است. وزیر خارجه اوکراین هفته پیش، پس از دیدار با «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو در پیامی توئیتری نوشت: «من امروز اینجا آمدم تا درباره سه چیز خیلی مهم صحبت کنم؛ تسلیحات، تسلیحات، تسلیحات». وزارت دفاع روسیه دیروز اعلام کرد که یک هواپیما را که حامل حجم زیادی از تسلیحات ارسالی غرب به اوکراین بوده در نزدیکی شهر اودسا سرنگون کرده است. این در حالی است که روزنامه امریکایی «واشنگتن‌پست» روز جمعه مدعی شده بود به یادداشت هشدارآمیز روسیه به امریکا درخصوص تأمین تسلیحات برای اوکراینی‌ها دست یافته است. روس‌ها در یادداشت دیپلماتیکی که به واشنگتن ارسال کرده‌اند، به امریکا و متحدانش درباره ارسال محموله «حساس‌ترین» سامانه‌های تسلیحاتی به اوکراین و «عواقب بی‌سابقه» چنین اقدام تنش‌زایی هشدار داده‌اند.
