شامگاه شب ۲۹ فروردین بود که سپاه پاسداران خبری تلخ و باورناپذیر را منتشر کرد؛ خبر عروج سردار حجازی جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران؛ فرمانده‌ای که ازبارزترین نیروهای خدوم سپاه ونوآوران وسختکوشان این نهاد وسربلند میدان های مختلف بود.
این ایام نخستین سالروز شهادت آن فرمانده شکیباوبی بدیل است. آغاز فعالیت من واکثر خبرنگاران ونویسندگان نسل اول روزنامه جوان در سال ۷۷ دقیقا مصادف بود با سال نخست فرماندهی سردار سرفراز سیدمحمد حجازی در نیروی مقاومت بسیج؛ فرماندهی که با حضورش در این نیروی مردم پایه موجب شد ابعاد ورویکرد‌های فرهنگی واجتماعی وسازندگی وخدماتی ومردم یاری این نهاد پرتوان مردمی به اوج اعتلا وقوت و تجلی وبروز وظهور خود درسطح کشور برسد ونام این نیرو در همه جا شنیده شود وروزبه روزبر تاثیر گذاری اجتماعی وفرهنگی وتوان افزایی وظرفیت هایش افزوده شود.
"جوان "دراین مقطع حساس وفضای سیاست زده برحسب ضرورت آنروز‌ها ودراوج هجمه به ارزش‌ها وآرمان‌ها در ایام پسا دوم خرداد ۷۶ شکل گرفت ودرخشید و بسیج هم دردوران ۱۰ ساله فعالیت سردار حجازی حقیقتا خدمات بی سابقه وتحولات شگرفی را رقم زد.
سیدمحمد حسین‌زاده حجازی که بیشتر به نام سردار حجازی شناخته می‌شود در سال ۱۳۳۵ در اصفهان زادگاه همت‌ها، خرازی‌ها وکاظمی‌ها و...، چشم به جهان گشود. او دوران ابتدایی و دبیرستان خود را در زادگاهش گذراند و پس از اخذ دیپلم با وقوع انقلاب اسلامی و تاسیس سپاه پاسداران به عضویت این نهاد انقلابی درآمد. حجازی در همان سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان عضوی از سپاه پاسداران به مناطق آذربایجان غربی و کردستان رفت تا با شورش و آشوب ضد انقلاب در این منطقه مقابله کند.
شورش و آشوب ضد انقلاب که در غرب کشور مهار شد، رژیم بعثی به کشورمان حمله کرد و بناداشت ۷ روزه ایران را به تصرف خود دربیاورد. اما ارتش و سپاه به همراه نیروهای مردمی به مقابله با صدام و رژیم بعثی عراق مشغول شدند. سردار حجازی و همرزمانش که به تازگی از درگیری‌های ضد انقلاب در غرب کشور فارغ شده بودند به جبهه‌های جنوب رفتند. او در دوران دفاع مقدس مسئول سازماندهی و اعزام نیروهای مردمی و در برهه‌ای هم مسئول اعزام نیرو به جبهه‌های جنوب بود.
علاوه بر این سردار حجازی در دوران دفاع مقدس مسئولیت‌هایی همچون ریاست ستاد سپاه منطقه دوم کشور، جانشین فرمانده سپاه منطقه چهارم، جانشین فرمانده قرارگاه سلمان در جبهه‌های میانی و غرب و جانشینی فرمانده قرارگاه قدس سپاه را برعهده داشت.
پیشگام درجبهه مقاومت تا شکست داعش
سردار حجازی پس از پایان دفاع مقدس نیز در سپاه ماند و در مسئولیت‌های مهمی همچون معاون هماهنگ‌کننده و معاون نیروی انسانی نیروی مقاومت بسیج، فرماندهی نیروی مقاومت بسیج (۱۳۷۶ - ۱۳۸۶)، ریاست ستاد مشترک سپاه (۱۳۸۶ - ۱۳۸۷)، جانشین فرمانده کل سپاه (۱۳۸۷ - ۱۳۸۸)، جانشین قرارگاه ثارالله (ع) (۱۳۸۷)، معاون آماد، پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح (۱۳۸۸ - ۱۳۹۳)، حضور در جبهه مقاومت (از ۱۳۹۳ تا شکست داعش) و جانشین نیروی قدس سپاه پاسداران (از دی ۱۳۹۸ تا ۲۹ فروردین ۱۴۰۰) ایفای نقش کرد که نشانگرحضوجهادی او تا آخرین روز‌های حیات وممات است.
جوان گرایی وجوان باوری:
دوران فرماندهی نیروی مقاومت بسیج یکی از طولانی‌ترین دوران مدیریتی وفرماندهی سردار حجازی است. دراین مقطع تحولات شگرفی در سطوح مختلف این نیروی درحوزه‌های ماموریتی وخدماتی وارتقاء کیفی ماموریت‌ها رقم خورد. یکی از خصوصیات مدیریتی وتحولی سردارحجازی توجه به بدنه جوان بسیج وجلب وجذب وتوانمند سازی وتحرک بخشی به این بدنه بود. این رویکرد با اجرای طرح‌های بزرگی دربسیج درعرصه‌های مختلف به اجراگذاشته شدو نیروی مقاومت را به نهادی پیشرو وپویا وجریان سازدر عرصه‌های موردنیاز کشور تبدیل کرد. اجرای طرح اسوه واستعدادیابی وکشف نمونه‌ها ونخبه‌ها وقدردانی از آن‌ها وبرصدرنشاندنشان درسال‌های مختلف حضوردربسیج نمونه‌ای موفق وموثر از رویکرد جوان گرایی وجوان مداری ونخبه پروری و رویکرد تحولی سردارحجازی بود که شیرینی وحلاوت آن طرح هنوز درکام نسل‌های دوم وسوم بسیج جاری است. این طرح هرساله با برپایی همایش ونمایش گاه‌های کشوری واستانی همراه بود و سنجش وارزیابی عملکرد دقیق درسطوح ملی واستانی راهمراه داشت. بسیاری ازابتکار‌ها ونوآوری‌های بسیجیان ازدل این طرح شناسایی وتعمیم یافت. همچنین برگزاری جشنواره‌های علمی وتخصصی استعدادیابی دانش آموزی ودانشجویی ازبرنامه‌های مستمروونوآورانه سردارحجازی درکشف وحمایت از نخبگان ونوآوران تلقی می‌شد که همراه با برپایی نمایشگاه‌های محصول محور زمینه‌های رشد وتعالی نخبگان وبروز وظهور استعداد‌ها را فراهم کرد.
تحول در ظرفیت هنری و رسانه‌ای بسیج
یکی از رویکرد‌های سردارحجازی در بسیج توجه به اهمیت وجایگاه رسانه و ایجاد تحول در ظرفیت‌های رسانه‌ای بسیج و زمینه سازی برای حضور موثر بسیجیان در عرصه‌های تولیدات هنری ورسانه‌ای است که با توجه به فضای سنگین رسانه‌ای ومطبوعاتی و"شارلاتانیسم مطبوعاتی " ایجاد شده در سال‌های ۷۷ و ۷۸ امری خطیر برای حفظ وحراست از دستاورد‌های انقلاب ونظام به شمار می‌رفت. در این دوره اساس و مبنای رویکرد این است که بسیج نه تنها برأی حفظ و صیانت از انقلاب و کشور ضروری نمی‌نماید، بلکه مقابل اصلاحات قرار گرفته و در نتیجه بیشترین فشار و شدید‌ترین حملات به بسیج در این دوره شکل می‌گیرد؛ لذا حضورنرم وتربیت افسران جنگ نرم با راه اندازی نشریات درون سازمانی وتربیت خبرنگاران وتشکیل خبرگزاری وباشگاه خبرنگاران بسیج پیگیری وتن‌ها در مقطعی بیش از ۷ هزار جوان ونوجوان بسیجی به عضویت باشگاه خبرنگاران بسیج در می‌آیند. این حرکت موجب تربیت نسلی از خبرنگاران ونویسندگان در متن فرهنگ بسیج وسپس حضور دررسانه‌ها می‌شود.
فرماندهی دردوره چالش‌های نوین
سردار حجازی در دوره‌ای فرماندهی بسیج را برعهده می‌گیرد که در فضای سیاسی واجتماعی کشور هم اتفاق بزرگی بعد از دوم خرداد ۷۶ رخ داده است. ویژگی انحصاری این دوره ایجاد چالش عمیق بین حمایت‌های مقام معظم رهبری از بسیج و تهدیدات ناشی از جریانات داخلی که به دنبال تضعیف بسیج بودند، است. در این مقطع کارکرد‌های منفی ظهور و بروز پیدا می‌کند و کارکرد‌های مثبت نادیده گرفته می‌شود، عرصه فعالیت و همکاری هم با دولت محدود می‌شود.
می‌توان این دوره از فعالیت‌های بسیج را دوره چالش‌های نوین بسیج بنامیم. البته شاخصه‌های این دوره بسیار متمایز با دوره‌های گذشته است. زیرا اولاً در هیچ دوره‌ای از دوره‌های یاد شده، بسیج به اندازه این دوره که از ۱۳۷۶ آغاز می‌شود، مورد حمایت و پشتیبانی معنوی مقام معظم رهبری واقع نشده است.
حمایت‌های مقام معظم رهبری از بسیج که از سال ۱۳۷۶ شروع شد اگر مورد تحلیل کمی و کیفی قرار گیرد، ثابت می‌شود که از نظر تکرار بیشترین فراوانی را طی این سال‌ها دارد و از نظر کیفیت حمایت، عمیق‌ترین تعابیر و ژرفا‌ترین معانی درمورد بسیج بکار برده شده است.
توجه به قشربسیج بانوان
هرچند شکل گیری بسیج بانوان از همان روز‌های اولیه تشکیل بسیج بوده است، اما تحول وتکامل این قشر پیشگام بسیج وقشری که وظیفه تربیت وپرورش فرزندان جامعه رابرعهده دارد در دوران فرماندهی سردار حجازی پررنگتر وبارزتر وحضور اجتماعی، فرهنگی وورزشی بسیج بانوان دراین دوره پررنگتر وملموس‌تر وعینی ترشد.
صعود ۱۰ هزار بانوی بسیجی به توچال در سال ۸۳ وگسترش این برنامه هادر رشته‌های مختلف یکی از اتفاقات مهم وتاثیر گذار در ورزش بسیج خواهران والبته نمایش توامان حجاب برتر درعین حضور در میدان ورزش بود.
سردار حجازی درهمان برنامه استقبال ۱۰ هزارنفری خواهران این حرکت تازه ورزشی را نشاندهنده نیاز جامعه زنان به اینگونه برنامه‌ها دانست ولازمه رشد وسلامت جسمانی بانوان را توجه به ورزش‌های همگانی وتوسعه آن درسطح بسیج اعلام کرد. (جوان ۹ تیر ۱۳۸۳). این برنامه به قدری موردتوجه اقشاربانوان قرار گرفت که موجب شد چندتن از نمایندگان زن مجلس وشورای شهر وقت نیز درآن صعودحضوریابند.
حمایت ازنخبگان علمی ودانش بنیان‌ها
حرکت علمی بسیج در دوران فرماندهی سردارحجازی با قدرت و قوت درعرصه‌های دانش آموزی ودانشجویی آغازو پی گرفته شد وبرگزاری ده‌ها دوره جشنواره علمی وتخصصی؛ همایش ونمایشگاه‌های علمی اختراعات ونوآوری‌ها ومعرفی نخبگان ومبتکران دانش آموز ودانشجوی بسیجی یکی از اقدامات راهبردی بسیج وسردارحجازی تلقی می‌شد اوشخصا دربسیاری ازبرنامه‌های علمی حضور می‌یافت وبه نوآوران بها می‌داد درهمان ایام طرح‌های مختلف علمی دانش بنیان ازسوی بسیج حمایت شد و به نتیجه‌های درخشانی رسید.
کارنامه شهید حجازی منشوری راهگشا
سرلشکر پاسدار سید یحیی رحیم صفوی دستیار و مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا درباره شخصیت سردار حجازی می‌گوید: کارنامه شهید حجازی منشوری راهگشا برای حضور مجاهدان و رزمندگان اسلام در میدان‌های جهاد و مبارزه با نظام سلطه و استکبار است.
وی می‌افزاید: عروج شهید والامقام سردار جانباز سید محمد حسین‌زاده حجازی جانشین سلحشور سپاه قدس، از ستارگان درخشان جبهه مقاومت اسلامی و بنیانگذاران آموزش سپاه استان شهید پرور اصفهان بود و کارنامه تابناک و الهام‌بخش آن جانباز شریف و بافضیلت که تجلی اندیشه و تفکر انقلابی و تبلور اخلاق، اخلاص، تدبیر، شجاعت، اخلاق و عقلانیت او در ۴۳ سال مجاهدت و پیشتازی در عرصه‌های پاسداری از انقلاب و نظام اسلامی و پاسخ به نیاز‌های کشور و نقش‌پذیری در صیانت از امنیت و آرامش مردم در هشت سال دفاع مقدس و سپس جغرافیایی مقاومت اسلامی منطقه است؛ منشوری راهگشا برای حضور مجاهدان و رزمندگان اسلام در میدان‌های جهاد و مبارزه با نظام سلطه و استکبار محسوب می‌شود
نام او با ایثار عجین است
محسن رضایی هم دراین باره نوشته است: پاسدار فداکار، جانباز سرافراز و مجاهد خستگی‌ناپذیر، سردار سرتیپ پاسدار سید محمد حسین‌زاده حجازی، پس از عمری تلاش خالصانه و فداکاری در راه اسلام و انقلاب اسلامی، در ماه ضیافت الهی، به زیارت پروردگار متعال، بار یافت و به یاران شهیدش ملحق شد. نام سردار حجازی، با اخلاص، تعهد، ایمان، مجاهدت و ایثار و انجام وظیفه، عجین است او در طول دوران دفاع مقدس، در مسئولیت‌های گوناگون، مجدّانه کوشید و پس از آن نیز همچنان در عرصه‌های مختلف خدمت، از هیچ تلاشی مضایقه نکرد.
فرمانده اسبق سپاه پاسداران یاد آور می‌شود: تجربه گرانسنگ او در مسئولیت سپاه لبنان در سال‌های اخیر و نقش‌آفرینی ممتازش در تقویت جبهه مقاومت و پس از آن در جانشینی فرماندهی نیروی قدس، از برگ‌های پرافتخار در کارنامه درخشان این سردار سپاه اسلام است.
خدمت گذار مرز‌های امنیتی وفرهنگی انقلاب
سرتیپ پاسدار احمد وحیدی هم درباره شخصیت آن شهیدعنوان کرد: سردار جانباز شهید سرتیپ پاسدار سید محمد حجازی، رزمنده جان بر کف ولایت و خدمت گذار صدیق انقلاب پس از عمری مجاهدت در راه اسلام و انقلاب اسلامی و انجام وظیفه و فرماندهی در مسئولیت‌های خطیر در دوران دفاع مقدس، نیروهای مسلح و نیروی قدس و محور مقاومت، تا اخرین لحظات در دفاع از مستضعفان جهان و مرز‌های فرهنگی و امنیتی انقلاب و ایران اسلامی نقش‌آفرینی کرد.
نرود یادتو هرگزاز دلها!
سردار سرتیپ پاسدار محمّد پاکپوردرباره ابعاد شخصیتی سردار حجازی می‌نویسد: فرمانده شجاع، مؤمن و ولایتمدار و یادگار دوران پر افتخار دفاع مقدّس و محور مقاومت، جانباز شهید سرلشگر پاسدار برادر سیّد محمّد حجازی، جانشین نیروی قدس سپاه پاسداران پس از سال‌ها مجاهدت مخلصانه و تلاش مستمر و خستگی ناپذیر در میدان‌های مختلف پاسداری از ارزش‌های انقلاب و نظام مقدّس جمهوری اسلامی ایران و دفاع از کیان اسلام و مسلمین در برابر عناد و دشمنی‌های بدخواهان و دشمنان قسم خورده ملّت شریف و انقلابی ایران اسلامی، سربلند و سرافراز به آرزوی دیرینه خود رسید و به یاران و همرزمان و برادران شهیدش پیوست.
وی یادآورشده است: مجاهدت‌ها و اقدامات وسیع و ارزشمند سردار حجازی در مدت بیش ازچهل سال پاسداری از انقلاب اسلامی، مبارزه با تروریسم تکفیری و هشت سال دفاع مقدّس و مسئولیت‌های گوناگون در ستاد کل نیروهای مسلح و سطوح عالی فرماندهی و مدیریت در سپاه، بسیج و محور مقاومت که ذخیره‌ای گرانسنگ و توشه‌ای قرین اجر معنوی و کسب رضایت پروردگار متعال است و هیچ‌گاه از اذهان فرماندهان و همرزمان ایشان و مردم شریف و قدر شناس فراموش نخواهد شد.
خیز ملی ریشه‌کنی فلج اطفال در دوره فرماندهی سردار
سردارحسین رضایی فرمانده تیپ امام حسین (ع)؛ لشکر ۱۴ امام حسین (ع) و یکی از همرزمان دوران دفاع مقدس سردار شهید سیدمحمد حجازی- می‌گوید:"وقتی شهید حجازی به بسیج آمد، خدماتی انجام داد که هنوز هم اثارآن ماندگار وباقی است.
- بسیج سازندگی در دوره فرماندهی ایشان تأسیس شد. بسیج سازندگی الان یکی از بازوان پرتوان سازمان بسیج مستضعفین است.
- خیز ملی با حضور چندین هزارنفری بسیجیان و بسیج ملی ریشه‌کنی فلج اطفال در دوره فرماندهی سردار حجازی در بسیج انجام شد و مواردی از این دست بسیار است "
البته حضور بسیجیان در مقابله با فلج اطفال وواکسیناسیون عمومی از قبل آغاز شده بود که در این مقطع گسترش می‌یابد.
