سرویس اقتصادی جوان آنلاین: طرح ملی مسکن بالاخره برای ثبت نام چند استان آماده شد که ظاهراً تنها آورده دولت تنظیم مقررات و شرط برای متقاضیان و جانمایی است و معلوم نیست بعد از عدم استقبال انبوه سازان از این طرح با تسهیلات نرخ ۱۸ درصد، دولت با چه شرکتهایی قرار است خانهها را بسازد؟! البته حتی با رفع این ابهامها معلوم نیست تعداد افرادی که مشمول چهار شرط اصلی هستند و توان پرداخت ۳۰ درصد هزینه ساخت را در ابتدا دارند به ۴۰۰ هزار نفر برسد یانه و چه تضمینی است که با چنین طرح پر ابهامی متقاضیانی تا پایان عمر این دولت صاحب خانه شوند و سرنوشتشان مانند سرنوشت مسکن مهر نشود و وزیر بعد این طرح را مزخرف نداند!
محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری در حالی به اعلام جزئیات ثبتنام متقاضیان مسکن در طرح اقدام ملی در کمتر از دوسال مانده به اتمام دولت پرداخت که هنوز بسیاری از متقاضیان مسکن مهر موفق به دریافت خانههای خود نشدهاند.
وی با بیان اینکه از سال گذشته برای ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در قالب طرح اقدام ملی هدفگذاری کردهبودیم، گفت: «در گام اول باید شرایط متقاضیان این طرح احراز شود.» به این ترتیب با مدت زمانی که احراز هویت متقاضیان میطلبد، بعید است قبل از تشکیل دولت جدید این مسکنها به سرانجام برسد.
محمودزاده گفت: «دهکهای کمدرآمد میتوانند از واحدهای مسکونی در اراضی ۹۹ ساله که قیمت کمتری دارند بهرهمند شوند و دهکهای متوسط میتوانند در پروژههای مشارکتی ثبتنام کنند.»
شروط متقاضیان چیست؟
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به چهار شرط متقاضیان برای ثبتنام در طرح اقدام ملی مسکن گفت: «متقاضیان بایداز ۱/۱/۸۴ فاقد مالکیت مسکونی باشند، از اول انقلاب تاکنون از هیچ تسهیلاتی استفاده نکردهباشند، متأهل یا سرپرست خانوارباشند (اما خانمهای مجرد بالای ۳۵ سال هم مشمول میشوند) و بالاخره متقاضیان حداقل پنج سال سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا را داشته باشند.»
معاون امور مسکن و ساختمان وزارت شهرسازی افزود: «سه شیوه برای تأمین زمین برای دهکهای مختلف متقاضی در این طرح تعیین کردهایم. در شهرهای کوچک که مشکل زمین داریم، واگذاری اراضی ۹۹ ساله خواهد بود. شکل دیگر تأمین زمین، پروژههای مشارکتی است که در آن قیمت تمام شده بسیار مهم است. متقاضیان به صورت مرحلهای وارد پرداخت و واریز هزینه واحد مسکونی میشوند. آورده متقاضی براساس هر پروژه مشخص میشود، بنابراین هیچ سقف و کفی برای پرداخت و آورده متقاضیان نمیتوانیم اعلام کنیم.»
این موضوع همان مشکلی است که هم اکنون متقاضیان مسک ن مهر از آن رنج میبرند و درپروژهای مانند پردیسا ن شاکیان زیادی را ایجاد کردهاست.
محمودزاده با اشاره به اشکال مختلف ثبتنام برای خانهدار شدن از طریق طرح اقدام ملی مسکن گفت: «برخی از متقاضیان در صندوق پسانداز یکم سپردهگذاری کردهاند که میتوانند از تسهیلات ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ میلیون تومانی خرید مسکن استفاده کنند که این تسهیلات برای ساخت مسکن هم قابل اعمال است. گروهی دیگر از وام بافت فرسوده میتوانند تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان استفاده کنند که بخشی از آن از منابع داخلی و بخش دیگر از صندوق توسعه ملی تأمین گردد. متقاضیان میتوانند از وام ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومانی بانک مسکن هم استفاده کنند که این تسهیلات با نرخ ۱۸ درصد کارمزد برای فروش اقساطی است.»
وی در خصوص اقساط تسهیلات پرداختی در این طرح نیز گفت: متقاضیان اگرتسهیلات ۷۵ میلیون تومانی دریافت کرده باشند، ماهانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قسط پرداخت میکنند، اما اگر وام ۱۰۰ میلیون تومانی دریافت کردهباشند، ماهانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان اقساط پرداخت میکنند و اگر وام را در بافت فرسوده تحویل گرفتهباشند، ماهانه ۷۰۰ هزار تومان پرداخت میشود و در صورتی که صندوق یکمی باشند و زوج برای دریافت ۱۶۰ میلیون تومان وام اقساط یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی پرداخت میکنند.»
محمودزاده با تأکید بر اینکه ثبتنام در طرح اقدام ملی در تمام استانها شروع میشود، اظهار داشت: «پس از بازگشایی سامانه، متقاضیان تا سه روز فرصت ارسال مدارک و احراز شرایط را دارند و تمام مراحل ثبتنام از طریق سامانه انجام میشود پس از آن واجدین شرایط برای تطبیق مدارک باید اقدام کنند. برای چهار استان سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی و جنوبی و قم سامانه از روز سهشنبه بازگشایی میشود و متقاضیان در این چهار استان سه روز برای ثبتنام فرصت دارند. پس از آن سامانه برای گروههای بعدی در استانهای کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، همدان و یزد بازگشایی خواهد شد. ثبتنام به صورت مرحلهای است، قرار بر این است که در صورت تأمین اراضی سامانه به دفعات برای استانها باز شود. در مرحله اول ۳۰ درصد قیمت تمام شده پیشبینی شده باید واریز شود که این قیمت برای تمام پروژهها متفاوت است.»
از منابع بانکی استفاده نمیکنیم
محمودزاده ادامه داد: «دولت به هیچوجه در این طرح سازندگی ندارد و منابع بانکی و منابع اراضی را در اختیار متقاضیان در طرف عرضه و تقاضا قرار میدهد البته قرار نیست از منابع بانک مرکزی در این طرح استفاده کنیم. قیمت ساخت هر متر مربع بین ۲ تا ۵/۲ میلیون تومان در شهرهای مختلف میتواند باشد که البته از هیچ استانداردی برای ساخت این واحدها عدول نخواهیم کرد. یکی از مهمترین تفاوتهای طرح اقدام ملی مسکن با مسکن مهر خدمات زیربنایی در این پروژهها است که از این رو اکثر پروژههای طرح اقدام ملی در داخل شهرها جانمایی شدهاند.»
متقاضی محدود و عرضهکننده بیمیل!
به گفته کارشناسان این محدودیتهای ایجادشده در عمل دایره شمول افراد متقاضی را بسیار کم خواهد کرد، مگر آنکه متقاضیان بتوانند به نوعی روشهای دور زدن قانون را پیدا کنند و در عین حال توانایی پرداخت اقساط را هم داشته باشند. در همین حال در بخش عرضه یعنی ساخت پروژهها نیز انبوهسازان استقبال نکردهاند، آنچنان که محمودزاده معاون وزیر با اشاره به عدم استقبال انبوهسازان از این طرح اظهار داشت: جزئیات طرح به انبوهسازان برای ارائه نقطهنظرات ایشان اعلام شد و قرار بر این بود که نظرات خود را ارائه دهند. مهمترین ایراد گرفته شده از سوی انبوهسازان به این موضوع برمیگردد که در حال حاضر قانونی برای انعقاد قرارداد مشارکتی با دولت وجود ندارد.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: با بررسیهای متعددی که انجام شد و مذاکراتی که با دستگاههای نظارتی داشتیم به این نتیجه رسیدیم نزدیکترین قانون به این مدل قراردادی، قانون مناقصات است که این قانون هم بین کارفرما و پیمانکاران منعقد میشود، اما در این طرح دولت شریک انبوهسازان است.
محمودزاده ادامه داد: پس از اینکه از سوی انبوهسازان استقبالی برای مشارکت در این طرح نشد پروژه را از طرق دیگری و با حضور سایر شرکتها دنبال کردیم.
تنها آورده دولت شرط برای متقاضیان است
یک کارشناس حوزه مسکن در اینباره به «جوان» گفت: بنا به آنچه از سوی این معاون وزیر راه و شهرسازی و اخباری که آمدهاست میتوان نتیجه گرفت نهتنها ابهامات این طرح زیاد است، بلکه تعهد مورد ادعای ایشان مبنی بر تحویل دادن ۴۰۰ هزار واحد خانه در مدت دو سال بسیار بعید است. به خصوص آنکه تنها آورده دولت در این طرح جانمایی، شرطهای ثبتنام و ثبتنام کردن است و قرار نیست از منابع بانکی استفاده شود و انبوهسازان نیز تمایلی به ورود در این طرح ندارند.
او با اشاره به واکنش مردم به این طرحها افزود: در فضای مجازی برخی این طرح را یک طرح سرکاری و برخی نیز سود ۱۸درصدی را بیشتر به نفع بانکها دانستهاند و برخی نیز این موضوع را بهانهای برای طرح مشکلات و بیتعهدی دولت در تحویل و تکمیل پروژههای مسکن مهر میپندارند که نشان میدهد شروط این طرح از سوی مردم جدی گرفتهنشدهاست.
این کارشناس در پایان خاطر نشان کرد: به هر حال همان طور که معاون وزیر راه و شهرسازی نیز عنوان کرده، عدم تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار مسکن بسیار جدی است به نحوی که در حال حاضر بهرغم کاهش شدید آمار ازدواج به سطح ۵۳۰ هزار ازدواج شهری پروانههای صادره مسکن در سال حدوداً ۲۳۰ هزار فقره شدهاست که اگر همین تعداد پروانه هم منجر به ساخت مسکن شود بازهم با کمبود عرضه در بازار مسکن مواجه هستیم. بنابراین باید دولت در این شرایط برنامههایی از این دست را طراحی کند، اما برنامهریزیاش باید به گونهای باشد که برای طرفین عرضهکننده (سازنده) و طرف متقاضی مسکن جذاب باشد. گفتنی است: متقاضیان باید برای ثبتنام به سایت www. tem. mrud. ir مراجعه کنند.