از قديم گفته‌اند « فلفل نبين چه ريزه »! نگاه به اين دانه‌هاي کوچک و ريز نکنيد. دانه‌هايي مانند شاه‌دانه، تخمه کدو، تخمه آفتابگردان و غيره سرشار از پروتئين، فيبرها، آهن، ويتامين‌ها و اسيدهاي چرب امگا 3 هستند. ما هم با شما هم عقيده‌ايم که اصلاً به قد و قواره‌شان نمي‌آيد اين همه خاصيت داشته باشند. اما عظمت خدا در همين است که يک دانه‌ي کوچک را سرشار از مواد مغذي خلق مي‌کند تا ما بخوريم و بياشاميم و اسراف نکنيم.
شاه‌دانه
شاه‌دانه بسيار مغذيست و منبع فوق‌العاده پروتئين کامل به حساب مي‌آيد. اين دانه‌هاي ريز حاوي فيبرهايي هستند که براي سلامت قلب و سيستم گوارشي مفيدند. خواص شاه‌دانه به همين جا ختم نمي‌شود.
اين دانه‌هاي خوشمزه به دليل دارا بودن اسيدهاي چرب امگا 3 و امگا 6 براي سلامت پوست و مو بسيار مفيدند. امگا 3 ها همچنين التهاب را کاهش مي‌دهند و سلامت قلب و عروق و مغز را تضمين مي‌کنند. از اين گذشته شاه‌دانه حاوي ترکيبات گياهي به نام فيتوسترول است که ميزان کلسترول خون را پايين مي‌آورد.
بايد بدانيد که شاه‌دانه و روغن آن حاوي چربي‌هاي اشباع‌نشده پُلي هستند. براي همين قلب نازنين شما را در سلامت نگه مي‌دارند.
تخمه کدو
تخمه کدو منبع خوشمزه ويتامين B، آهن، منيزيم، زينک (روي) و پروتئين است. پروتئين‌هاي تخمه کدو به ميزان زيادي در اسيدآمينه‌اي به نام تريپتوفان متمرکز شده‌اند که باعث کاهش ميزان استرس و اضطراب مي‌شوند.
اين تخمه‌هاي خوشمزه همچنين حاوي ميزان زيادي از اسيدهاي چرب ضروري هستند که به سلامت رگ‌هاي خوني کمک مي‌کنند و کلسترول بد خون را پايين مي‌آورند.
تخمه کدو يک ميان وعده‌ي فوق‌العاده خوشمزه و مقويست. اگر دوست داشته باشيد مي‌توانيد در تهيه غذاهايتان نيز از آن استفاده کنيد.
تخمه آفتابگردان
تخمه آفتابگردان منبع فوق‌العاده ويتامين B و فولات محسوب مي‌شود. اين تخمه‌هاي خوشمزه و البته پرطرفدار از سيستم ايمني و سلامت بدن به خصوص در دوره‌ي بارداري حفاظت مي‌کنند.
از اين گذشته تخمه آفتابگردان منبع خوب ويتامين E نيز محسوب مي‌شود. اين آنتي اکسيدان قوي نمي‌گذارد به سلول‌ها آسيب برسد و به سلامت پوست و موها کمک زيادي مي‌کند. ويتامين E همچنين از ابتلا به سرطان پيشگيري به عمل مي‌آورد. تخمه آفتابگردان سرشار از پروتئين نيز هست.
بدون شک شما نيز تا اسم تخمه آفتابگردان مي‌آيد به ياد سريال مورد علاقه‌تان و يا تماشاي فوتبال و تخمه شکستن مي‌افتيد. تماشاي فيلم، زمان خوبي براي تخمه خوردن است. البته به شرط اين که محو فيلم نشده و در شکستن تخمه دچار افراط نشويد.
مي‌توانيد اين تخمه‌ها را به سالادها و يا ترکيب برخي از دانه‌هاي ديگر اضافه و يا يک مشت ميل کنيد. توجه داشته باشيد که تخمه آفتابگردان شور است. ميزان سديم آن زياد است و براي همين مي‌تواند ارزش مغذي آن را کاهش دهد.
تخم کتان
به نظر متخصصان تغذيه، اين دانه‌ها بسيار مغذي‌اند. تخم کتان منع اصلي فيبرهاي حلّال است. اين دانه‌ها ميزان کلسترول را کاهش مي دهند و باعث مي‌شوند که احساس سيري طولاني مدتي داشته باشيد. تخم کتان ميزان قند خون را نيز کنترل مي‌کند.
بايد بدانيد که تخم کتان حاوي ميزان زيادي اسيدهاي چرب امگا 3 است که براي سلامت چشم‌ها و مغز خوب است و ميزان تري گليسيريد خون را کاهش مي‌دهد.
اين دانه‌هاي کوچک تأمين‌کننده‌ي ليگنان‌ها هستند که بر اساس نتايج پژوهش‌ها باعث پيشگيري از برخي سرطان‌ها مي‌شود.
از آن جا که دانه‌هاي کتان پوست سفتي دارند بايد آن‌ها را در مخلوط کن پودر کنيد. پودر تخم کتان را به اسموتي‌هاي ميوه، شير، ماست، غلات و غيره افزوده و ميل کنيد. حواستان باشد که پودر تخم کتان را در ظرف در بسته و در يخچال نگهداري کنيد.
جوانه گندم
به عقيده متخصصان جوانه‌ي گندم سرشار از پروتئين، آهن و ويتامين B مانند فولات است. اين دانه‌هاي مفيد حاوي ميزان زيادي فيبر است که يبوست را رفع و اشتها را نيز کنترل مي‌کند.
از آنجا که جوانه گندم داراي شاخص گليسيريد پاييني است ميزان قند خون را بالا نمي‌برد. بعد از خوردن اين جوانه‌ها شما به مدت طولاني‌تري احساس سيري خواهيد داشت.
بايد حواستان به نگهداري اين جوانه‌ها باشد. اسيدهاي چرب اشباع نشده‌ي پُلي موجود در آن خيلي زود مي‌ترشد. براي همين بايد داخل ظروف در بسته و در يخچال نگهداري شوند.
