دكتر منصور رامي – متولد 1316 خرمشهر- متخصص جراحي عمومي از دانشگاه آلمان -
از آغاز جنگ به عنوان جراح در جبهه ها حضور داشته و پس از جنگ 11 ماه در آلمان فعاليت كرده است . به محض پيداشدن شرايط براي برگشت به خرمشهر به زادگاهش برمي گردد و به رغم پيشنهاداتي كه براي تدريس در دانشگاههاي آلمان داشته است از سال 69 در خرمشهر به كار مداواي بيماران مشغول است .
خرمشهر تنها يك بيمارستان دارد و تلاشهاي دكتر رامي براي ساخت بيمارستان خصوصي بي ثمر بوده است . او مي گويد :همسر و فرزندانم ساكن آمريكا هستند اما عشق من به اين مردم مرا در اينجا نگه داشت .
او جزء معدود پزشكان متخصص بومي خرمشهر است كه در شهر خود مانده است .
شيخ كريم سليماني تميمي - متولد 1326 – اهواز -
او در سال 1347 به استخدام بندرخرمشهر درآمد و پس از فوت پدر در سال 1348 جانشين پدر به عنوان شيخ شد . در زمان اشغال خرمشهر ، نيروهاي عراقي او را به همراه خانواده اش اسير كرده و به عراق مي برند . درسال 1381 به دعوت هيئتي از ايران به ايران برمي گردد . درحال حاضر شيخِ روستاي « سوره » در خرمشهر است و از 5 پسرش 4 تاي آنها بيكارند . شيخ كريم مي گويد : من جمهوري اسلامي را دوست دارم و ما همه فرزندان رهبر هستيم ؛ اما به خرمشهر كه نجف ثاني است رسيدگي نمي شود و از رونق افتاده است .
رقيه سليماني 1 ساله – متولد خرمشهر – نوه شيخ سليماني -
رقيه در آغوش مادرش ( عروس شيخ كه اجازه ندارد چهره اش در عكس باشد ) در انتظار آينده اي نامعلوم . هاني ، پدر رقيه (پسرچهارم شيخ سليماني) روز قبل خرمشهر را ترك كرده و براي يافتن كار به بصره رفته است . زمان بازگشت او مشخص نيست و ممكن است ماهها طول بكشد .
عباس سليماني متولد 1374 در كوت واصل عراق – پسر كوچك شيخ سليماني -
عباس كه در زمان اسارت خانواده اش در عراق به دنيا آمده و تا 7 سالگي در آنجا بوده اكنون تنها فرزند شيخ است كه كار پيدا كرده و در بارانداز شلمچه باربري مي كند . او مي گويد : ايران خيلي ثروتمند است و خوزستان محل درآمد آن . اما در اينجا نه كار هست نه آب ... آب را بشكه اي مي خريم و تنها يك سال است كه گاز داريم .
رضا خدري متولد 1329 آبادان – خبرنگار و رزمنده - داراي دكتراي علوم سياسي -
او در عمليات آزادسازي خرمشهر حضور داشته و همزمان به كار خبري و جنگ در جبهه هاي نبرد مشول بوده است . همچنين فرمانده گردان ۹۲ اعزامی از عقیدتی سیاسی وزارت دفاع، سازمان اتکا و کارخانجات فخر ایران بود که به ستاد جنگ‌های نامنظم شهید چمران معرفی شد . به 28 كشور دنيا سفر كرده و مسلط به زبان انگليسي است و تاكنون بارها پيشنهاد پناهندگي كشورهاي مختتلف را رد كرده و به ايران بازگشته است . خرمشهر را مثل كف دست مي شناسد و با عشاير عرب ارتباط نزديك دارد . قلبش براي مردم شهرش مي تپد و با وجود اينكه دانشجوي دكتراي راه و شهرسازي است همچنان به نوشتن كتاب و تهيه خبر درباره خرمشهر مشغول است .
وی در زمان محاصره آبادان نیز فرمانده گروهی از فدائیان اسلام را به فرماندهی شهید سید مجتبی هاشمی بر عهده داشت و پس از جنگ در کنار دیگر کارهای خود به نوشتن کتاب در زمینه دفاع مقدس مشغول شد. «از خونین شهر تا خرمشهر»، «خرمشهر نمی‌میرد»، «خرمشهر از اسارت تا آزادی» نام برخي آثار اوست .
محمدرضا خسروي – متولد 1338 خرمشهر - رئيس هيئت شناي خرمشهر – كارشناس دادگستري -
او از 15 سالگي وارد ورزش شده و سالها مربي بوكس بوده است . برادرش در جنگ شهيد شده و دل پر دردي دارد . در استخر مجموعه ورزشي شهيد جهان آرا مربي است و حقوقي دريافت نمي كند و براي گذران زندگي به كار معاملات مسكن مشغول است . از عدم امكانات ورزشي براي جوانان شهر شاكي است و مي گويد :خرمشهر تبديل به شهر مردگان شده است . گويا مسئولين عمدا به اين شهر نمي رسند تا كاروانهاي راهيان نور با ديدن خرابه هاي شهر دچار احساسات شوند و حال و هواي جنگ را حس كنند !!
از جوانان شهرش مي گويد كه بدون امكانات قهرمان مي شوند و جواناني كه اعتياد درحال نابودي آنهاست .
مردي از اهالي روستاي « سوره » در خرمشهر - او بشدت از صحبت كردن واهمه دارد و با وجود مشكلات فراواني كه دارد حاضر به گفتگو نمي شود و از ترس اينكه براي خود و خانواده اش مشكلي پيش نيايد حتي از گفتن نام خود امتنا مي كند .
علي يري زاده – متولد 1353 خرمشهر -
در زمان شروع جنگ 6 سال داشته و به همراه خانواده اش آواره مي شود . پس از اتمام جنگ و پس از تحمل سالها آوارگي در شهرهاي مختلف به خرمشهر بازمي گردد اما هرگز خرمي دوباره شهرش را نمي بيند . مي گويد : از زماني كه به شهرمان برگشتيم هر روز به اميد فردا بوديم . فردايي كه هنوز بعد از 32 سال از آزادي خرمشهر براي ما نيامده است .
حسين يري زاده – متولد 1381 خرمشهر – فرزند علي
او جنگ را نديده اما از لحظه به دنيا آمدن تا به اكنون در شهري زندگي كرده كه گويي همين ديروز جنگ در آن به پايان رسيده است . آرزويش اين است كه روزي سرسبزي و زيبايي شهرش را ببيند .
عبدالامير علي پور – متولد 1350 خرمشهر – نگهبان اداره تربيت بدني خرمشهر -
با آغاز جنگ به همراه خانواده اش به بروجرد مهاجرت كرده و در سال 72 به خرمشهر بازگشته است . اما جايي براي اسكان نيافته و در يكي از خانه هاي متروكه كوي آريا كه خرابه اي بازمانده از جنگ است ساكن شده است . پولي كه دولت براي بازسازي در اختيارش گذاشته تنها كفاف تعمير سقف خانه اش را داده و تا به اكنون در خانه مخروبه به همراه همسر و دو فرزندش زندگي مي كند . از سال 72 پس از بازگشت به خرمشهر شروع به دوچرخه سواري مي كند و صاحب چند مدال قهرماني كشوري است .
عبدالزهرا عياشي – متولد 1338 اهواز – بيكار -
پس از اينكه حميديه اهواز توسط نيروهاي عراقي گرفته مي شود آواره شده و بعدها به خرمشهر مهاجرت مي كند و در خانه تصرفي مخروبه اي در كوي آريا ساكن مي شود . در خرمشهر به كار بنايي مشغول بوده كه از داربست مي افتد و به علت نداشتن هزينه درمان فلج مي شود . درحال حاضر قادر به انجام كاري نيست و با ماهي 60 هزارتومان كمك هزينه بهزيستي و پول يارانه خرج همسر و 7 فرزندش را مي دهد .
علي حاجيان احمدي متولد 1369 بوشهر – طلبه حوزه علميه امام صادق عليه السلام –
از 5 سالگي در خرمشهر زندگي مي كند و 6 سال است كه طلبه است و دركنار تحصيل ، براي گذران زندگي تدريس نيز مي كند . او مي گويد : مردم خرمشهر متدين هستند و خرمشهر يكي از پرحسينيه ترين شهرهاي كشور است ،اما عدم اهتمام مسؤولين براي رفع مشكلات اقتصادي و آبادي شهر مردم را در رنج و سختي نگهداشته است .
جلال مطوري متولد 1347 خرمشهر – كارمند بازنشسته اداره آب و فاضلاب خرمشهر – ساكن روستاي منيخ خرمشهر – او در روستايي زندگي مي كند كه از شبكه آب و فاضلاب محروم است و مردم كنار خانه ها چاه حفر مي كنند كه اين چاهها بخاطر جذب بالاي خاك منطقه باعث آلودگي رودخانه هاي اطرافش مي شود . از اعلام شدن خرمشهر به عنوان منطقه آزاد ناراضي است چون باعث گراني بيش از حد زمين و كالا در آنجا شده بدون اينكه فعاليت اقتصادي خاصي تمهيد ديده شده باشد .
جلال به علت مشكلات فراوان و گراني قصد مهاجرت خانوادگي به بروجرد را دارد .
عبدالامير احمدي متولد 1332 عراق – پناهنده به ايران – حافظ كل قرآن –
قبل از جنگ در تنگه نزديك بندر چوئبده نخلستان داشت كه در جنگ ويران شد و پس از جنگ به كوي آريا نقل مكان كرده و در يكي از خانه هاي تصرفي ويران شده ساكن است . بخاطر بيماري و عدم درمان مناسب به تازگي پاي راست خود را از دست داده است . او اكنون احساس مي كند نه در ايران جايي دارد و نه در عراق ، قبل از قطع پايش پاسپورت خود و خانواده اش را آماده كرده بود اما اكنون تواني براي رفتن ندارد .
هيفا (ساجده) احمدي متولد 1382 كوي آرياي خرمشهر – در خانه تاريك و بدون پنجره در كوي آريا به همراه خانواده اش زندگي مي كند و دوست دارد مانند پدرش حافظ قرآن شود . ارتباطش با پدرش خوب است اما از وقتي كه پاي پدر را قطع كرده اند ،پدر دچار افسردگي و گوشه نشيني شده و هيفا تنها آرزويش بهبود حال پدر است .
از راست به چپ : حميده آل بونعيم متولد 1367 ماهشهر – او به همراه همسر ، فرزند و مادرشوهرش در خانه تصرفي مخروبه اي در كوي آريا زندگي مي كند . او از زندگي در اين خانه وحشت دارد و بخاطر وجود معتادان و افراد بدكاره كه در خرابه ها ساكن هستند جرأت خروج از منزل را هم ندارد .
فالح احمدي متولد 1359 آبادان – ديپلم برق صنعتي – بيكار – او كه از سر اجبار و بخاطر نداشتن درآمد كافي براي اجاره خانه در خانه هاي تصرفي زندگي مي كند از اعلام شدم خرمشهر بعنوان منطقه آزاد تجاري ناراحت و نگران است ، چرا كه باعث بالارفتن كاذب قيمت زمين شده و هرلحظه امكان آن است كه صاحبان خانه هاي متروكه كوي آريا بخاطر ارزش يافتن زمينشان برگردند و او و بسياري از خانواده هاي ديگر ساكن در اين محله دوباره آواره شوند .
سارا احمدي 5 ساله متولد اهواز – فرزند حميده و فالح كه كوچكترين امكاناتي براي تفريح و بازي ندارد و زندگي در خانه نيمه مخروبه اي كه گلوله تانك قسمت اعظم آن را تخريب كرده برايش امنيتي ندارد .
سارا احمدي متولد بصره – مادر فالح كه با آنها زندگي مي كند .
فؤاد فرد – متولد 1340آبادان – آزاده جنگ تحميلي – رئيس روابط عمومي شركت پالايش نفت آبادان –
او كه در عمليات آزادسازي خرمشهر نيز به عنوان رزمنده حضور داشته به مدت 5سال در اسارت نيروهاي عراقي بوده است و در مدت اسارت پدر و مادر و برادر خود را از دست داده است . اكنون در پالايشگاه آبادان مشغول به كار است . پالايشگاه نفت آبادان كه بزرگترين پالايشگاه ايران است با فاصله اي كمتر از 15 كيلومتر با خرمشهر قرار دارد .
راضي براجعه متولد 1332 محله مستاوي خرمشهر - او قبل از انقلاب در تظاهرات عليه شاه شركت داشت و پس از آن نيز عضو كميته انقلاب شد و به همراه ديگر عشاير عرب با چوب از شهر حراست مي كرد . درهنگام تصرف خرمشهر عراقي ها او و خانواده اش را اسير كردند و در اردوگاه اسرا پيشنهاد همكاري به او را دادند ، اما او با گفتن اينكه حاضر به خيانت به وطنش نيست از همكاري سرباز مي زند و به زندان ابوغريب منتقل مي شود . بعد از آزادي خرمشهر موفق به فرار و بازگشت مي شود و در عمليات هاي دارخوين ، سوسنگرد ، دهلران و كربلاي 5 شركت مي كند . او كه قبل از جنگ دو خانه در اهواز و خرمشهر داشته ، اكنون هيچ چيز ندارد و حتي كارت آزادگي نيز برايش صادرنشده است و در روستاي سوره خرمشهر زندگي مي كند .
علي پناه نجفي متولد 1347 ايلام – به همراه فرزندش – كارمند بلاتكليف كارخانه تعطيل شده صابون سازي خرمشهر – او از سال 76 استخدام اين كارخانه شده اما حدود دوسال است كه به دلايل موهوم و نامشخص صاحب كارخانه آن را تعطيل كرده است و او و 120 كارگر ديگر اين كارخانه حدود 20 ماه است كه حقوقي دريافت نكرده اند و در وضعيت بلاتكليف به سرمي برد . موقع عكاسي نگران است و ترس از اخراج دارد . اخراج از جايي كه احياي دوباره آن بعيد به نظر مي آيد . تاكنون 3 تن از كارگران كارخانه بعلت بيماري و فقرمالي فوت شده اند و علي نيز دچار ديسك كمر است و هزينه دوميليوني عمل خود را ندارد و تاريخ دفترچه بيمه او مدتهاست كه تمديد نشده است . او همچنان بعنوان حراست كارخانه در آنجا حضور دارد .
اميد مطوري متولد 1370 خرمشهر – فوق ديپلم معماري – بيكار به همراه برادرش عقيل مطوري متولد 1372 خرمشهر – داراي دو ديپلم مكانيك و برق – بيكار – هر دو برادر به همراه خانواده در روستاي منيخ خرمشهر ساكن هستند و هردو طالب مهاجرت از خرمشهر . به دنبال ورود زه آب نیشكر واحدهای كشت و صنعت دعبل خزایی و سلمان فارسی به رودخانه كارون در شمال تالاب شادگان خوزستان، میزان شوری آب این رودخانه افزایش ، و امكان كشاورزي در روستا وجود ندارد . شوري آب و كم شدن حجم آن بخاطر انتقال آب كارون نيز باعث كم شدن ماهي در رودخانه شده و صيد در منطقه نيز كاهش يافته است .
گوهر نجفي متولد 1340 شيراز و همسرش عبدالله نوراني متولد 1332 خرمشهر – رزمنده 8 سال دفاع مقدس – جانباز از ناحيه چشم راست – مؤسس و فرمانده تيپ 22 بدر – درسال 60 دربحبوحه جنگ ازدواج كرده و فرداي روز ازدواج باهم به خط مقدم جنگ رفتند . عبدالله يك روز قبل از آزادي خرمشهر به شدت مجروح مي شود و زماني كه به هوش مي آيد خبر آزادسازي خرمشهر را از زبان مادرش در بيمارستان مي شنود . او و همسرش هردو معتقدند زمان جنگ بهترين دوران زندگيشان بوده و دلهاي مردم بيشتر به هم نزديك بوده است . او مي گويد : خرمشهر كه آزاد شد رزمنده ها بر ديوارهاي آن نوشتند " خرمشهر همانگونه كه آزادت كرديم آبادت مي كنيم " . اكنون 32 سال از آن روز مي گذرد و گله مندم كه چرا اين شعار تحقق پيدا نكرده است . هرسال آزادسازي خرمشهر را جشن مي گيرند اما بگوييد خرمي خرمشهر كجاست ؟!!
او اكنون در جزيره مينو با هزينه شخصي مزرعه و گلخانه اي ساخته است كه با وجود كارآفرين بودن آن براي اهالي هنوز از حمايتي برخوردار نشده است .
احسنت گزارش عالي بود از خرمشهر و مردم خرمشهر ولي نمي دانم مسئولين اين را مي بينند يا نه؟ 
