جوان آنلاین: مراسم بزرگداشت روز دانشجو در وزارت بهداشت و با حضور وزیر بهداشت به صحنهای برای انتقادات تند و تیز فعالان دانشجویی به عملکرد این وزارتخانه تبدیل شد. ماجرای زیرمیزی گرفتن یکی از معاونان وزارت بهداشت و سکوت و عدم عکسالعمل شخص وزیر در رد یا تأیید این ادعا هم یکی از اصلیترین موضوعاتی بود که یکی از فعالان دانشجویی در انتقادش نسبت به عملکرد این وزارتخانه روی آن تمرکز کرد و گفت: «عدم شفافیت مالی وزارتخانه باعث شدهاست منافع صنفی بر منافع مردم ترجیح داده شود.»
پزشکان هنوز هم برای مردم قابل احترامند و هنوز هم از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردارند، اما چه میشود کرد که بخشی از این قشر فرهیخته خودشان برای خودشان حاشیه درست میکنند و زیرمیزی گرفتن برای بخشی از جامعه پزشکی آنچنان عادی شده که به صراحت از بیماران زیر میزی مطالبه میکنند و به بهانه عدم رشد متناسب تعرفههای پزشکی این تخلف را حق خود میدانند. این ماجرا انگار حتی در سطوح بالای پزشکان هم رخ میدهد. همچنان که همین چند روز پیش نامهای مبنی بر دریافت زیرمیزی از سوی معاون وزیر بهداشت رسانهای شد. خبری که البته تأیید یا تکذیب نشد، اما با استعفا و برکناری وی از سمتش همراه بود که نشان میداد ممکن است ادعای مطرح شده نادرست نباشد. روز گذشته، اما یکی از فعالان دانشجویی در مراسم بزرگداشت روز دانشجو به صراحت از عملکرد وزارت بهداشت انتقاد کرد و بخشی از انتقاداتش هم پیرامون همین ماجرای دریافت زیر میزی آقای معاون بود.
ترجیح منافع صنفی بر مصلحت مردم
سید امیررضا میرقادری، دبیر تشکل عدالتخواه آزاد یزد که به موضوع عدم شفافیت مالی وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: «عدم شفافیت مالی وزارتخانه باعث شدهاست منافع صنفی بر منافع مردم ترجیح داده شود.»
وی با اشاره به استعفای معاونآموزشی وزیر بهداشت در پی انتشار نامهای مبنی بر دریافت پنج سکه بهعنوان زیرمیزی توسط او افزود: «آقای دکتر ظفرقندی، آیا از معاون وزیری که در یک بیمارستان به مادری که از مناطق محروم برای درمان آمدهاست، رحم نمیکند و از او درخواست سکه میکند میتوان انتظار داشت که منافع ملی را دنبال کند؟ این فرد در دوره یکساله مسئولیت خود فروش تعهدات آموزش رایگان را که در دولت سیزدهم ممنوع شدهبود، بهخلاف قانون آغاز کرد.»
وی با تأکید بر اینکه ما شما را بهعنوان پزشکی که در دوران جنگ فعال بودهاست، میشناسیم، ادامه داد: «آقای وزیر، شما تیم مدیریتی خود را بر چه اساس تعیین میکنید که به چنین افرادی میرسید؟»
سیاست نه تأیید و نه تکذیب
پیش از این ماجرا واکنش غیررسمی وزارت بهداشت به ادعای زیرمیزی گرفتن سید جلیل حسینی، معاون آموزش این وزارتخانه این بود که آنچه مطرحشده در حد یک شائبه است؛ شائبهای که ممکن است واقعی باشد یا نباشد، اما به محض طرح این موضوع، تصمیمگیری با سرعت انجام شد و استعفای ایشان توسط وزیر بهداشت پذیرفته شد. رضا جباری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس، این ادعا را «فاقد هرگونه سند» دانست و گفت: «طبق بررسیها هیچ اقدام، بستری یا رویداد واقعی درباره این بیمار رخ نداده و این ادعاها از نظر قانونی فاقد اعتبار است و مصداق تهمت محسوب میشود.»
همچنانکه رضا لاریپور، معاون سابق فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی هم با تأکید بر اینکه دکتر حسینی یکی از برترین استادان اورولوژی کشورند و توانمندیشان بر همه ثابت شده است، تصریح کرد: «هر کسی میتواند چنین نامهای بنویسد و به هر دلیلی هر پزشکی را متهم به درخواست این وجه غیرمتعارف کند. چنین نامههایی وجاهت قانونی ندارد. اینطور با آبروی افراد بازیکردن فایدهای ندارد.»
آفت زیرمیزی بلای جان نظام سلامت
صرفنظر از اینکه زیر ادعای مطرحشده مبنی بر درخواست پنج سکه از سوی معاون وزیر بهداشت برای انجام عمل جراحی یک بیمار چقدر درست است و اصلاً چه شد که دکتر حسینی از سمت معاون آموزشی این وزارتخانه استعفا داد، آفت زیرمیزی گرفتن در میان برخی از پزشکان آنچنان جا افتاده که اصل آن را انکار نمیکنند و حتی برایش توجیه هم میتراشند.
همچنانکه لاریپور معتقد است: «پزشکانی که امکان دریافت وجه خارج از عرف دارند کمتر از ۷ درصد است و در همین آمار هم کمتر از ۵/۳ درصد پزشکان اقدام به دریافت این وجه میکنند، اما به هر صورت این عمل قابلدفاع نیست. اما تعرفهها واقعی نیست و سالها در اینباره به جامعه پزشکی ظلم شدهاست.»
این اظهارات لاریپور در حالی است که شاید تنها قشری که این امکان را دارند به تشخیص خودشان وقتی تعرفههایشان را واقعی ندانستند دست به کار شده و خودشان برای خودشان تعرفهگذاری کنند و هیچکس هم کاری به کارشان نداشته باشد و آنها را بابت تبعیت از قوانین شخصی خود مؤاخذه نکند! در این میان با عنایت به کاهش ارزش ریال پزشکان زیرمیزی بگیر خودشان را به روزرسانی کردهاند و دیگر به دریافت پول به عنوان زیرمیزی اکتفا نمیکنند و به جای پول نقد و کارت به کارت و روشهایی که میتواند قابل پیگیری باشد و تازه مالیات هم به آنها تعلق بگیرد از طریق بهروزتری همچون دریافت سکه، دلار و حتی رمز ارز استفاده میکنند.
شناسایی هزارو ۹۰۰ پزشک متخلف در سال گذشته
آنطور که شاهین مستوفی، رئیس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی میگوید، سال گذشته بیش از هزارو۹۰۰ پزشک متخلف شناسایی شدند. به گفته وی بخشی از گردش مالی پزشکان در حسابهای افراد مرتبط مانند دستیاران، منشیها یا نزدیکان ثبت میشود.
این کارشناس درباره روشهای جدید پرداخت زیرمیزی به پزشکان اینگونه توضیح میدهد: «پرداختهایی که در حوزه جراحیها، عملهای زیبایی و خدمات تخصصی دریافت میشود، نهتنها از نظر حجم معاملات گستردهتر است، بلکه به دلیل حساسیت و مخاطرات برخی خدمات برای بیماران، اهمیت بیشتری دارد. بخش عمدهای از این وجوه به صورت غیرشفاف و با روشهایی مانند ارز، سکه، طلا یا حتی رمزارز پرداخت میشود؛ روشهایی که ردیابی آنها دشوار و زمینهساز فرار مالیاتی است.»
ظلم به دردمندان
بیمارانی که دردمندانه به آخر خط رسیدهاند و برای درمان و به دست آوردن سلامتی و فرار از درد به پزشک مراجعه میکنند، ناگزیرند به خواسته پزشکان تن در بدهند. بیمارانی که خیلیهایشان در شرایط اقتصادی کنونی با فقر دست و پنجه نرم میکنند و مجبورند آخرین داشتههای خود و خانواده را وسط بگذارند تا شاید پزشکشان راضی به معالجه شود و این دردناکترین تراژدی و ظلمی است که میتوان در حق یک انسان دردمند روا داشت؛ آن هم پیش روی مسئولان حوزه سلامت!
