جوان آنلاین: مذاکرات در واشنگتن درباره آتش‌بس در سودان با میانجیگری آمریکا ممکن است به آتش‌بسی موقت منجر شود، اما پایان دادن به این جنگ به دلیل رقابت‌های منطقه‌ای پیچیده خواهد بود.
به گزارش ایسنا، وبگاه خبری-تحلیلی میدل‌ایست‌آی در گزارشی در این باره نوشت: به نظر می‌رسد دیدار «عبدالفتاح البرهان» فرمانده ارتش سودان در قاهره با «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر تنها تلاش فرسایشی دیگری در زمینه جنگ سودان بود. اما در هر حال، گواه تلاش‌های تازه و جدی با حمایت آمریکا برای مهار کردن این درگیری محسوب می‌شود.
ظاهرا این دیدار نتایجی به همراه داشته است. دیپلمات‌ها به میدل‌ایست‌آی گفتند نمایندگان دولت البرهان و نیرو‌های واکنش سریع-دشمن آن هر دو برای مذاکرات غیرمستقیم به واشنگتن رفته بودند.
یک منبع مطلع ریاست‌جمهور مصر می‌گوید «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا شخصا از السیسی خواسته روی پایان دادن به جنگ سودان کار کند. السیسی پس از دیداری غیرعلنی با ترامپ در حاشیه نشست صلح در خاورمیانه ۲۰۲۵ که پیشتر در شرم‌الشیخ برگزار شده بود، از برهان برای سفر به قاهره دعوت کرد.
منبع مطلع یادشده در این باره گفت: روسای جمهور دو کشور درباره بحران سودان و فاجعه انسانی در حال وقوع در این کشور و نگرانی‌های واشنگتن گفتوگو کردند که تداوم مبارزات در آن‌جا می‌تواند منجر به ثبات‌زدایی در منطقه گسترده‌تر شود؛ در همین دیدار ترامپ از السیسی خواست که با سرعت هر چه بیشتر روی پایان دادن به این درگیری کار کند.
جنگ سودان در آوریل ۲۰۲۳ آغاز شد-زمانی که تنش‌ها بر سر برنامه یکپارچه‌سازی نیرو‌های واکنش سریع با ارتش رسمی این کشور به بروز درگیری خون‌باری منجر شد که ده‌ها هزار کشته و ۱۳ میلیون آواره بر جای گذاشت.
تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به این درگیری ضعیف بوده است. با این حال، به نظر می‌رسد که دولت ترامپ پس از به نتیجه رساندن آتش‌بس در غزه، در حال ایفای نقش فعالانه‌تری در این زمینه است.
منبع یادشده در ریاست‌جمهور مصر در همین راستا بیان کرد: ترامپ درباره پیامد‌های جنگ سودان، به‌ویژه از نظر خطر احتمالی قاچاق سلاح به غزه از طریق مصر و احتمال تبدیل شدن کانونی برای اسلام سیاسی و گروه‌های مسلح شبه‌نظامی در آن‌جا به طور جدی ابراز نگرانی کرد.
او با گفتن این که «ترامپ هشدار داد این درگیری ممکن است به تنش‌ها میان اریتره و اتیوپی دامن بزند»، افزود: رئیس‌جمهور آمریکا این تحولات را تهدید‌هایی می‌دانست که باید به منظور برقراری آرامش در شاخ آفریقا متوقف شوند.
آتش‌بس انسانی
یک دیپلمات به میدل ایست آی گفت که هیات‌های نماینده نیرو‌های مسلح سودان به رهبری البرهان و نیرو‌های واکنش سریع، پنج‌شنبه بی‌سروصدا به واشنگتن رسیدند. مذاکرات در ابتدا به طور غیرمستقیم انجام شد، اما انتظار می‌رود که در طی آخر هفته (شنبه و یکشنبه) ادامه پیدا کند.
طبق اطلاع میدل ایست آی، «محی‌الدین سالم» وزیرامور خارجه سودان به همراه «کریستوفر لاندو» در این مذاکرات مشارکت دارند. همچنین مقامات ارشد مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز در این مذاکرات شرکت می‌کنند.
طبق گزارش رسانه‌های سودانی، آغاز مذاکرات سخت بود و هیات نیرو‌های واکنش سریع خواستار تحقیقات درباره جنایت‌های جنگی نسبت‌داده‌شده به نیرو‌های مسلح سودان شدند.
در این میان، نیرو‌های مسلح سودان تلاش کرده است در واشنگتن نقش خود را در این درگیری‌ها را کم‌اهمین جلوه دهد و از میانجی‌ها خواسته است مذاکرات را سری و دور از اطلاع رسانه‌ها نگاه دارند.
با توجه به این، دولت سودان شامگاه پنج‌شنبه هرگونه مذاکرات غیرمستقیم با نیرو‌های واکنش سریع سودان را رد کرد، اما روز جمعه تایید کرد که محی‌الدین سالم به واشنگتن رفته است.
به گفته دیپلماتی که پیشتر از او نقل قول شد، دستورکار اصلی این مذاکرات تضمین یک آتش‌بس انسانی موقت است حداقل دو ماه ادامه داشته باشد. پس از به توافق رسیدن بر سر این موضوع، احتمالا مذاکرات بعدا در طی ماه جاری درباره یک آتش‌بس دائمی ادامه خواهد یافت.ای منبع دیپلماتیک توضیح داد: این مذاکرات پایان اکتبر با مشارکت نمایندگان بلندپایه‌تر از سوی طرفین درگیری، همچنین کشور‌های میانجی ادامه خواهد یافت. «مسعد بولس» مشاور ارشد آمریکا آمریکا در امور عربی و آفریقایی هدایت این مذاکرات را بر عهده داشته است که از اوایل اکتبر آغاز شد و پیشنهادات کشور‌های میانجی را در چارچوب یک نقشه راه برای طرفین ارسال کرده است.
نیرو‌های مسلح سودان از مدت‌ها پیش مصرانه گفته است که با نیرو‌های واکنش سریع هیچ توافقی انجام نخواهد داد و هیچ گونه شرایطی در آینده که شامل مشارکت این شبه‌نظامیان در اداره سودان باشد، برای آن قابل قبول نیست.
با وجود این که ارتش سودان سرزمین‌های زیادی، از جمله خارطوم را در طی سال گذشته از کنترل شبه‌نظامیان خارج کرد، نیرو‌های واکنش سریع تقریبا تمام منطقه گسترده دارفور در غرب تحت کنترل دارد و دولتی موازی تشکیل داده است.
در همین حال، حملات متقابل در میدان ادامه دارد که شامل حملات هوایی به محل‌های راهبردی و زیرساخت‌ها می‌شود.
یک منبع مطلع که در جریان پیشرفت در مذاکرات در این باره قرار دارد، گفت که آشتی دادن نیرو‌های واکنش سریع و نیرو‌های مسلح سودان بسیار دشوار خواهد بود.
به گفته او، «در مسائل مرتبط با روش‌های نظامی و فنی اجرای یک توافق آتش‌بس احتمالی، چالش‌های زیادی در زمینه اعزام دوباره نیرو‌ها در میدان، مسیر‌های کمک‌های انسانی و نظارت بر توافق وجود دارد.»
چالش‌های منطقه‌ای
در ادامه این مطلب با اشاره به این که مصر در تلاش است پس از سال‌ها به حاشیه رانده شدن در منطقه از نفوذ خود برای ایفای نقش فعال در جهت برقراری ثبات، مطرح شد که یک مقام مصری که در جریان هماهنگی‌ها برای مشارکت قاهره در این مذاکرات بوده است، گفت: ترامپ به نفوذ السیسی بر برهان اعتماد دارد. مصر جایگاه منحصربه‌فردی دارد؛ تشکیلات نظامی سودان را درک می‌کند و می‌تواند بدون رویگردانی از کسی با تمامی طرفین مذاکره کند.»
با این حال، منبع یادشده در ریاست‌جمهوری مصر گفت که «هم ترامپ و هم السیسی در نشست شرم‌الشیخ توافق کردند که راهکار درگیری سودان نباید تنها معطوف به البرهان باشد.»
او افزود: السیسی در دیدار با برهان برای او روشن کرد که هیچ یک از بازیگران این مسئله در سودان، از جمله نیرو‌های واکنش سریع نباید مستثنی شوند تا از ایجاد تنش‌های منطقه‌ای جدید، به‌ویژه با امارات متحده عربی جلوگیری شود که همچنان از آنها حمایت می‌کند.
با وجود این که امارات متحده عربی حمایت مادی از نیرو‌های واکنش سریع را انکار می‌کند که به نسل‌کشی و برخی دیگر از جنایات جنگی متهم شده است، شواهد فزاینده‌ای دال بر ارسال تسلیحات و دیگر کمک‌ها مانند مزدوران کلمبیایی برای این شبه‌نظامیان از سوی امارات وجود دارد.
در ادامه این مطلب با اشاره به این که درگیری در مجاورت مرز‌های مصر به یک نگرانی امنیت ملی فوری برای این کشور در غرب آسیا تبدیل شده است، آمده است: مصر مدت‌هاست که ارتش سودان را مانعی بر سر راه گسترش بی‌ثباتی به سمت شمال و متحدی اصلی در حفاظت از مرز‌های جنوبی خود می‌داند.
مصر که نگران حضور نیرو‌های واکنش سریع در نزدیک مرز‌های خود است، به دور از هیاهو تلاش کرده است درعین پرهیز از مداخله مستقیم نظامی با ایجاد کانال‌های دیپلماتیک از نیرو‌های برهان حمایت کند.
اگرچه شواهی نیز وجود درد که نشان می‌دهد مصر از نظر نظامی نیز از نیرو‌های مسلح سودان حمایت کرده است، از جمله از طریق ارسال جنگنده‌ها و خلبان‌ها در روز‌های نخستین جنگ.
با تشدید کنترل نیرو‌های واکنش سریع بر مسیر‌های تجاری شمال غرب، این خطر وجود دارد که نفوذ مصر به واسطه دسترسی فزاینده امارات متحده عربی و «خلیفه حفتر» فرمانده کل نیرو‌های شرق لیبی از بین برود.
