جوان آنلاین: سخنگوی وزارت امور خارجه با انتقاد از اقدام غیرقانونی سه کشور اروپایی در اجرایی کردن سازوکار ماشه آن‌هم در شرایطی که دو عضو دیگر شورای امنیت یعنی روسیه و چین با این روند مخالفت کرده بودند، چنین اقدامی را تلاش اروپایی‌ها برای تحمیل مطامع سیاسی تروئیکا به شورای امنیت ارزیابی و تأیید کرد که قطعنامه ۲۲۳۱ باید در موعد مقرر در برجام یعنی ۲۶ مهرماه پایان یابد.
اسماعیل بقایی روز دوشنبه در نشست هفتگی با خبرنگاران، در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا ایران نمی‌تواند با کشور‌های اروپایی توافق جامع داشته باشد، گفت: «در هر تعامل دیپلماتیک و مذاکره‌ای مادامی که طرف‌های مذاکره حقوق اولیه همدیگر را به رسمیت نشناسند، قائل به این نباشند که مذاکره و معامله به معنی داد و ستد منصفانه است، تفاهم و توافق شکل نمی‌گیرد.» بقایی در ادامه توضیح داد: «اگر به صورت خاص مدنظر شما امریکاست، سابقه هیئت‌های حاکمه‌های مختلف امریکا نشان داده که نگاهی یک‌سویه و تمامیت‌خواهانه نسبت به مباحث ایران و امریکا دارند.» وی افزود: «تجربه بهترین دلیل است که مسیر آینده را چگونه تعیین کنیم. ما در مورد یک موضوع و آن موضوع هسته‌ای با طرف مقابل به تفاهم رسیدیم، ولی عملکردشان چگونه بود؟ آیا کسی می‌تواند ادعا کند که تجربه تفاهم هسته‌ای آنقدر مشعشع و روشن بود که می‌تواند الگو برای موضوعات دیگر باشد.»
کشور‌ها اقدام غیرقانونی اروپایی‌ها را اجرا نکنند
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره ۱۸ اکتبر و زمان پایان قطعنامه ۲۲۳۱ اظهار داشت: «۱۸ اکتبر (۲۶ مهرماه) تاریخ پایان قطعنامه ۲۲۳۱ و محدودیت‌های مندرج در این قطعنامه است. فکر می‌کنیم این قطعنامه در موعد مقرر باید خاتمه یابد.» وی یادآور شد: «شورای امنیت تصمیمی را اتخاذ نکرده است. آن چیزی که تحت عنوان بازگرداندن قطعنامه‌های شورای امنیت مطرح کردند محصول یک اقدام از سوی سه کشور اروپایی است. پنج قطعنامه‌ای که از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ درباره موضوع هسته‌ای ایران به اتفاق آرا تصویب شد و پنج عضو دائم شورای امنیت به این قطعنامه رأی مثبت دادند، قطعنامه‌هایی که در این خصوص امضا شده بود، بازگشت آنها به زعم سه کشور اروپایی، با مخالفت صریح چین و روسیه مواجه شده است و از لحاظ حقوقی شاهد آشفتگی هستیم و مسئولیت آن برعهده سه کشور است که این روند را شروع کردند.» بقایی بیان کرد: «با توجه به اینکه اصل اقدام غیرقانونی و خلاف رویه‌های شناخته شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بوده است، از کشور‌ها انتظار داریم که اجرا نکنند.» سخنگوی وزارت خارجه افزود: «موضع روسیه و چین صریح به دبیرخانه سازمان ملل منعکس شده و قطعنامه ۲۲۳۱ باید در موعد مقرر خاتمه یابد و اقدامی که سه کشور اروپایی انجام دادند که می‌خواستند مطامع سیاسی خود را بر شورای امنیت تحمیل کنند، نباید واجد ارزش و آثار حقوقی در عمل باشد.»
سوءاستفاده اروپایی‌ها از سازوکار حل اختلاف
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤال دیگری درباره اینکه آیا در هر توافق احتمالی جدید اروپا می‌تواند سهمی بیشتر از آنچه در برجام داشت به دنبال داشته باشد، گفت: «درباره اینکه آینده چه خواهد شد، الان نمی‌توانیم پیشگویی کنیم، ولی بدون تردید تجربه بهترین آموزگار در هر حوزه‌ای از جمله حوزه دیپلماسی است. تجربه ۱۰ ساله ما در اجرای توافق هسته‌ای نشان می‌دهد که متأسفانه سه کشور اروپایی در ایفای وظایف و تعهدات برجامی‌خود به شدت قصور داشتند و بدتر از آن اقدامی که در دو ماه اخیر رخ داد و آن سوءاستفاده از سازوکار حل اختلاف برجام به زعم خودشان برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت بود که به هیچ عنوان نه توجیه حقوقی و نه منطقی و اخلاقی داشت.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: «این برعهده سه کشور اروپایی است که هم در سیاست‌های خودشان تجدیدنظر کنند و هم نه فقط به ایران بلکه به جامعه جهانی نشان دهند که بازیگران قابل اعتماد و معتبری در عرصه مذاکرات و دیپلماسی چندجانبه هستند.»
آژانس قدر حسن‌نیت ایران را ندانست
این دیپلمات ارشد ایرانی در بخش دیگری از این نشست به پرسش دیگری درباره همکاری ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این‌طور پاسخ داد: «ما کماکان عضو ان. پی. تی و متعهد به توافقنامه پادمان هستیم و تلاش کردیم در چارچوب تفاهمی که با آژانس ایجاد شد، شرایط و چارچوب لازم برای تعامل با آژانس در شرایط جدید را ایجاد کنیم ولی متأسفانه طرف‌های مقابل این فرصت و رویکرد همراه با حسن‌نیت ایران را قدر ندانستند.» وی افزود: «از ابتدا خیلی روشن بیان کرده بودیم که اگر اقدام خصمانه‌ای علیه ایران اتفاق بیفتد به شمول تلاش آنها برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده، تفاهم قاهره امکان و شرایط اجرا شدن را نخواهد داشت.» سخنگوی وزارت خارجه گفت: «طرف‌های مقابل و مشخصاً سه کشور اروپایی باعث و بانی این وضعیت هستند. در حال حاضر به صورت معمول، قبلاً هم گفته‌ام دیپلماسی تعطیل‌بردار نیست، ولی اینکه مشخصاً بگویم که ظرف روز‌های آتی قرار است تماس، رایزنی یا جلسه‌ای داشته باشیم، خیر، این‌طور نیست.»
