مستند «کوچ اجباری» ساخته بیژن زمان‌پیرا به زندگی مردمی می‌پردازد که هر سال برای کار برداشت محصول از استانی به استان دیگر کوچ می‌کنند.
بیژن زمان‌پیرا، مستندساز درباره اثر تازه خود که متقاضی حضور در جشنواره سینماحقیقت است، به «جوان» گفت: فیلم «کوچ اجباری» درباره مردمی است که از استانی به استان دیگر کوچ می‌کنند. آنها برای برداشت محصول به شهر‌های مختلف می‌روند و در واقع کارشان فصلی است. این افراد چادرنشین هستند و محل ثابتی ندارند، بنابراین هر سال در نقاط مختلف ساکن می‌شوند تا زمان برداشت محصول همان منطقه برسد. در این مدت، همانجا زندگی می‌کنند، چادر می‌زنند و پس از پایان کار به منطقه‌ای دیگر می‌روند. اما اتفاقی که در این میان می‌افتد، این است که وقتی در منطقه‌ای مستقر می‌شوند، کم‌کم زمین‌گیر می‌شوند؛ دخترانشان معمولاً همانجا می‌مانند، در حالی که خانواده‌ها بازمی‌گردند. مسئله اصلی، ازدواج این دختران با کارفرمایان همان مناطق است، ازدواج‌هایی که اغلب به‌صورت اجباری شکل می‌گیرد. وی درباره پیش‌بینی خود از بازخورد مخاطبان نسبت به تماشای این اثر گفت: فکر می‌کنم، چون سوژه فیلم تازه و کمتر پرداخته شده است، احتمالاً با استقبال خوبی مواجه می‌شود و مخاطبان زیادی پیدا می‌کند. زمان‌پیرا درباره بخش چالش‌برانگیز روایت «کوچ اجباری» توضیح داد: در این فیلم تنها موضوع کار و برداشت محصول مطرح نیست، بلکه مسئله دخترانی است که از هر خانواده گرفته می‌شوند. بعضی از آنها به اجبار تن به ازدواج می‌دهند، برخی فرار می‌کنند و حتی مواردی از خودسوزی هم دیده می‌شود. این بخش برای من بسیار چالش‌برانگیز بود، چون ذهن بیننده را درگیر و او را وادار به فکر درباره سرنوشت این دختران می‌کند، کسانی که به‌ظاهر برای کار می‌آیند، اما در واقع چیز بزرگی از آنها گرفته می‌شود. کارگردان مستند «خانه‌های بی‌پلاک» در ادامه، جشنواره سینماحقیقت را جشنواره‌ای معتبر در خارج از کشور دانست و افزود: جشنواره سینماحقیقت یکی از بهترین و قدیمی‌ترین جشنواره‌های مستند ایران است. من از سال ۱۳۸۰ با آن همراه بوده و در سال ۱۳۸۳دو جایزه از این جشنواره گرفته‌ام. این جشنواره به دلیل استمرار و تمرکز ویژه بر سینمای مستند، جایگاه شناخته شده‌ای در ایران و حتی خارج از کشور دارد. بسیاری از مستندسازان خارجی که با آن آشنا شده‌اند از سطح حرفه‌ای و جزئی‌نگری آثار این جشنواره تمجید می‌کنند. به نظر من، سینماحقیقت یکی از بهترین رویداد‌های تخصصی مستند در ایران و جهان است.
