جوان آنلاین: آغاز پاییز در تقویم ایران، همواره با دو رویداد ملی و فرهنگی مهم گره خورده است: یادآوری حماسه پرشور هفته دفاع مقدس و طنین دلنشین زنگ آغاز سال تحصیلی. این همزمانی، فرصتی است برای بازخوانی و بازنگری نقش تاریخ ایران، هویت ملی و آینده‌سازی دانش‌آموزان و دانشجویان در بستر آموزش. این بار، نگاهی عمیق‌تر به یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های غیرمستقیم دفاع مقدس می‌اندازیم: اقتضا و داشتن اقتدار دفاعی و تولّد توانایی موشکی ایران.
۱) زخم جنگ تحمیلی ۸ ساله و تولد یک ضرورت
دفاع مقدس هشت‌ساله، برای ملت ایران تجربه‌ای بی‌سابقه از تحریم‌های همه‌جانبه، تهاجم همسایگان با حمایت قدرت‌های بزرگ غرب و نابرابری در توان تسلیحاتی بود. ایران از داشتن ابتدایی‌ترین ابزار‌های دفاعی مؤثر، به‌ویژه در حوزه موشکی، محروم بود. این تجربه تلخ، که با شهادت هزاران تَن از هموطنان بی‌گناه و تخریب و از بین رفتن زیرساخت‌ها همراه شد، یک درس حیاتی به ما آموخت: امنیت پایدار، تنها در سایه‌ی توانمندی دفاعی بومی و بازدارنده محقق می‌شود. این اجبارِ تجربه شده و نیازِ راهبردی، بذرهایِ نخستین “خودکفایی دفاعی” را در اذهان و برنامه‌ریزی‌های کشور کاشت. تصمیم مهم و راهبردی گرفته شد: " ایران نباید برای حفظ امنیت خود، چشم به دیگران داشته باشد". این نقطه عطف، آغاز مسیری دشوار، اما پرافتخار برای دستیابی به توانمندی‌هایی بود که امروز آن را "قدرت موشکی" می‌نامیم. قدرتی که حاصل خون شهدای دفاع مقدس و در صدر آنها شهیدان تهرانی مقدم و حاجی زاده، رنج مردم بمباران شده و سعی و تلاش و اراده دانشمندان و مهندسان این مرز و بوم است.
۲) گره خوردن تاریخ و هویّت با آینده کشور
در نگاه اول، دفاع مقدس با خاطرات مقاومت و شهادت، فضای جبهه و جنگ تداعی‌کننده ایستادگی و مقاومت در برابر تهاجم است. در مقابل این مقاومت، آغاز سال تحصیلی که نمادی از تلاش برای ساختن آینده و حرکت به سمت توسعه و پیشرفت و گشایش در‌های دانایی است. این دو رویداد ظاهراً متفاوت، در یک نقطه مهم به هم می‌رسند: حفاظت از هویت مملکت و کوشش برای ساختن آینده یک ملت تکیه بر خودباوری و علم.
دفاع مقدس، تضمین‌کننده بقای تمامیّت ارضی سرزمین، نام و نشان و ماهیت ایران در برابر متجاوز بود و مدرسه و دانشگاه‌ها نیز، کارگزار و سردمدار اصلی حفظ و انتقال میراث فرهنگی، علمی و ارزشی این هویّت به نسل‌های بعد هستند. این همزمانی به ما خاطرنشان می‌کند که توسعه و پیشرفت، تنها در سایه امنیت و حفظ استقلال ممکن است و این آرامش و آسودگی، از ریشه‌های مقاومت مردمان غیور ایران تغذیه می‌کند.
۳) نسل امروز و میراث دیروز، درس خودکفایی و علم محوری
برای نسل‌های جدید که جنگ ۸ ساله را تجربه نکرده‌اند، آغاز سال تحصیلی در کنار گرامیداشت دفاع مقدس، فرصتی برای آشنایی با بخش مهمی از تاریخ معاصر کشور و درک دستاورد‌های دفاعی است. این آشنایی نه صرفاً بازگویی وقایع، بلکه تلاش برای درک روحیه ایثار، خودباوری، و همبستگی ملی است که در آن دوران شکل گرفت و به ثمر نشست، حتی همین روحیات در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه‌ی رژیم صهیونیستی علیه ایران علنی و ملموس بود. مدرسه، دانشگاه و محیط‌های آموزشی می‌توانند پلی باشند بین خاطرات کهن و آرمان‌های نو.
همزمانی آغاز سال تحصیلی و نکوداشت هفته‌ی دفاع مقدس به دانش‌آموزان و دانشجویان می‌آموزد که چگونه یک کشور می‌تواند از دل سخت‌ترین چالش‌ها، به قله‌های اقتدار و خودکفایی برسد. روحیه "ما می‌توانیم" که در دوران دفاع مقدس با ساخت ابتدایی‌ترین نیاز‌های نظامی آغاز شد، امروز و بعد از گذشت چند دهه به ساخت پیشرفته‌ترین موشک‌ها و تجهیزات دفاعی رسیده است به طوری که ایران بی شک قدرت بلامنازع موشکی در منطقه و خاورمیانه است. این یعنی علم و تحقیق، تلاش و کوشش و حرکت به سمت توسعه، در کنار اراده ملی که می‌تواند ضامن امنیت و آینده یک ملت باشد.
۴) دفاع مقدس، درسی برای آینده‌سازی در سایه‌ی تحریم همه جانبه
یکی از مهم‌ترین پیام‌های دفاع مقدس، قابلیت "ایستادگی و نوآوری" در شرایط دشوار و چالش‌ها است. ایران با تحریم‌ها و کمبود‌های فراوان مواجه بوده و هست، اما با تکیه بر توان داخلی، خلاقیت، اراده، توصیه‌های رهبری و توکل بر خدا توانست از خود دفاع کند. این روحیه خودباوری و اتکا به توانمندی‌های بومی و گوش بفرمان بودن از مقام ولایت، دقیقاً همان چیزی است که امروز برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر در حوزه‌های علمی، اقتصادی و فرهنگی به آن نیاز داریم.
دفاع مقدس ۸ ساله و ۱۲ روزه به ما نشان داد که با اراده و همبستگی می‌توان از پس بزرگترین مسائل و مشکلات برآمد؛ درسی که برای دانش‌آموزان و دانشجویان در مسیر علم و مواجهه با مسائل پیچیده بسیار کاربردی است. اگر توانستیم در شرایط جنگ و تحریم، به قدرت موشکی دست یابیم، قطعاً می‌توانیم با همان روحیه، در سایر حوزه‌های علمی و فناورانه نیز پیشتاز باشیم و به بازدارندگی علمی در برابر هرگونه تهدید و تحریم دست یابیم.
همزمانی گرامیداشت هفته دفاع مقدس با آغاز سال تحصیلی دعوتی است به بازاندیشی درباره ریشه‌های تاریخی هویت ملی و مسئولیت دانش‌آموزان و دانشجویان در قبال آینده. این فرصت طلایی می‌تواند با رویکردی تربیتی، به ابزاری قدرتمند برای انتقال ارزش‌ها و پرورش خودباوری به نسل‌های آینده برای ساختن ایرانی قوی‌تر و مستقل‌تر باشد. در کنار بازگشایی کتاب‌های مدرسه، دفترچه‌های حماسه و اقتدار را نیز ورق بزنیم و درس‌های آن را چراغ راه فردای فرزندان این سرزمین قرار دهیم. درسی که می‌گوید: برای آنکه امنیت پایدار و آینده درخشانی داشته باشیم، باید بر توانمندی‌های خودمان تکیه کنیم و علم و خودباوری را در کنار پیروی از فرمایشات رهبری سرلوحه‌ی خود قرار دهیم.
