جوان آنلاین: نمایش کمدی «دشمن خدا» به کارگردانی مشترک مجید عراقی و عمادالدین رجبلو و تهیه‌کنندگی امیرحسین شفیعی از امروز، چهارشنبه ۲۶ شهریور ماه ساعت ۱۸ اجرای خود را برای چهارمین بار در تئاتر هامون آغاز می‌کند.
«دشمن خدا» به عنوان یکی از آثار برگزیده چهل و دومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر، پاییز سال ۱۴۰۲ یکی از محبوب‌ترین آثار نمایشی کمدی سال بوده است.
این نمایش روایت دو جدال در دو محیط کاملا متفاوت، اما در موقعیتی مشابه برای کشف یک حقیقت است، و در نهایت باید تصمیم گرفته شود که چه کسی دروغ می‌گوید.
علی غریب، مجید عراقی، همایون ظفرپور، سیده اسوه صادقی، علیرضا دست افکن، مهرسا فلاحیان و نفس جافری گروه بازیگران این نمایش را تشکیل می‌دهند.
او با اشاره به برخی ضعف‌های فنی فیلم افزود: زاویه دید دوربین در بعضی پلان‌ها با اصول سینمایی همخوان نیست؛ اصلی که هیچکاک روش تاکید دارد و آن نزدیک شدن بیش از حد به شخصیت منفی است. اما با این حال، ریتم مناسب، کارگردانی دقیق و تدوین خوب فیلم، آن را اثری دیدنی کرده است. مهم‌تر اینکه کارگردان توانسته نشان دهد فیلم‌سازی لزوماً یک حرفه ثابت نیست و هر کسی می‌تواند در کنار کار اصلی خود، تجربه ساخت فیلم را داشته باشد و از لذت آن بهره ببرد.
در ادامه، رضا گودرزی، کارگردان «تیر خلاص»، درباره روند شکل‌گیری ایده و تولید فیلم توضیح داد: ایده این فیلم بیش از ۲۰ سال پیش به ذهنم رسید و آن را در جایی یادداشت کردم. اما شرایط ساخت تا چند سال اخیر فراهم نشد. در این مدت مشغول کار‌های اداری و آموزشی بودم و فیلم‌سازی را بیشتر به عنوان تجربه‌ای شخصی و لذت‌بخش در کنار فعالیت‌های دیگر دنبال کردم. با این حال، همیشه به نوشتن و ایده‌پردازی ادامه دادم و خوشحالم که سرانجام توانستم این طرح قدیمی را به مرحله اجرا برسانم.
گودرزی افزود: فیلم‌سازی برای من بیش از هر چیز یک تجربه انسانی و خلاقانه است. حتی اگر داستانی تکراری باشد، زاویه دید و روایت شخصی کارگردان می‌تواند آن را به تجربه‌ای تازه برای مخاطب تبدیل کند.
مضمون «ناظر» زیر سؤال رفتن وظیفه است
در ادامه نوبت به فیلم «ناظر» ابولفضل عزیزی رسید. نیما عباسپور با اشاره به فضای اجتماعی فیلم گفت: این فیلم در همان بستر سینمای اجتماعی شکل گرفته، اما ایده‌ای جذاب و درخشان دارد. شخصیت مادر در فیلم به‌عنوان محور اصلی، توانسته مواجهه‌ای تازه با تأثیر شغلش بر دیگران ایجاد کند.
او ضمن تحسین ایده اثر، برخی نکات را نیز مورد نقد قرار داد: بهتر بود نگاه کارگردان و دوربین تا حدی از شخصیت مادر فاصله می‌گرفت تا روایت به‌طور کامل به او گره نخورد. همچنین پایان‌بندی فیلم می‌توانست زودتر اتفاق بیفتد؛ خوشبختانه خود کارگردان نیز به این موضوع آگاه است. فیلم کوتاه باید ایده‌ای خاص و خلاقانه داشته باشد و این اثر پتانسیل تبدیل‌شدن به یک فیلم بلند سینمایی را دارد. حتی بازآفرینی دوباره آن در قالب فیلم بلند هیچ اشکالی ندارد. استفاده از صدای محیط نیز می‌توانست در تقویت حس و حال اثر مؤثرتر باشد.
در ادامه، ابوالفضل عزیزی، کارگردان «ناظر»، درباره شکل‌گیری ایده این فیلم توضیح داد: جرقه اولیه فیلم‌نامه از تجربه‌ای واقعی در زندگی پدرم شکل گرفت. او روزی کیف گمشده‌ای پیدا کرد و همین اتفاق مرا به فکر فرو برد. به نظرم دراماتیک‌ترین موقعیت در بازرسی بدنی آن است که فرد بازرس، خود با موقعیتی مشابه مواجه شود.
کارگردان «ناظر» همچنین درباره پایان‌بندی اثر اظهار داشت: هرچند سعی داشتم روایت را به فیلم کوتاه نزدیک کنم، اما فیلم به سمت سینمای بلند حرکت می‌کرد. به همین دلیل موافقم که اگر فیلم پیش از پلان پایانی تمام می‌شد، انسجام بیشتری می‌یافت. مضمون اصلی فیلم برای من، زیر سؤال رفتن وظیفه و مواجهه فرد با پیامد‌های آن بود.
«آپولو» انرژی مثبت خود را به مخاطب منتقل می‌کند
در بخش چهارم پاتوق، نوبت به فرزاد رنجبر با فیلم «آپولو» رسید. نیما عباسپور با اشاره به نقاط قوت این اثر گفت: فیلم آپولو همچون سه اثر دیگر این باکس، با مشکل پایان اضافه مواجه است. با این حال فیلم اثری درست و قابل‌اعتناست و من شخصاً آن را دوست داشتم. اگر نویسنده و کارگردان یک نفر نباشند، امکان اجرای متفاوت‌تری وجود خواهد داشت؛ اما در سینمای ایران اغلب کارگردانان ترجیح می‌دهند خودشان فیلم‌نامه‌نویس آثارشان نیز باشند. این فیلم درباره دشواری‌های فیلم‌سازی است که با لحنی طنزآمیز روایت می‌شود و انرژی مثبتی دارد که به مخاطب منتقل می‌شود. نکته مهم برای فیلم‌ساز، استمرار در مسیر و ناامیدنشدن است.
در ادامه، فرزاد رنجبر کارگردان فیلم، درباره روند شکل‌گیری «آپولو» توضیح داد: ایده اولیه برای من خلق یک لوپ و چرخه بود تا بتوانیم مصائب فیلم‌سازی را از نگاه فیلم‌ساز روایت کنیم. در واقع مفهوم فیلم در فیلم برایم جذابیت داشت. پس از گذشت زمان، دوباره دیدن این اثر برایم خوشایند بود و یادآوری کرد که مسیری سخت را پشت سر گذاشتم. «آپولو» از دل تجربه‌های شخصی‌ام بیرون آمد. سال ۱۳۹۰ فیلمی ساختم که عوامل آن در منزل ما اقامت داشتند و خانه‌ام شبیه لوکیشن شده بود؛ ایده این فیلم از همان موقع شکل گرفت.
وی همچنین به مسیر کاری خود اشاره کرد و افزود: به نظرم فیلم‌سازی آماتور شبیه خدایی کردن در جهانی است که هیچ تضمینی برای ساخته شدن فیلم وجود ندارد. فیلم‌سازی میزانی از جنون و حتی یک خلأ درونی می‌طلبد که باید پر شود.
خلاقیت در اجرای ایده‌های تکراری، نقطه قوت انیمیشن «تابش»
در بخش آخر پاتوق هشتم، انیمیشن کوتاه «تابش» از سینمای فرانسه بررسی شد. عباسپور گفت: این اثر با وجود تفاوت‌های ظاهری، پیام پذیرفتن تفاوت‌ها را به شکلی زیبا به تصویر کشیده است. هر چند ایده پذیرش تفاوت‌ها تکراری است، اما خلاقیت در اجرای آن، به ویژه استفاده هوشمندانه از المان‌هایی مانند لامپ و آباژور، جذابیت ویژه‌ای به فیلم داده است. انتخاب این اثر برای دریافت جایزه نیز نشان‌دهنده دشواری کار و کیفیت بالای آن است.
عباسپور در پایان ضمن قدردانی از سازندگان فیلم گفت: این اثر نمونه‌ای موفق از ارائه یک ایده تکراری با رویکرد خلاقانه است و تماشای آن برای علاقه‌مندان به انیمیشن و نقد سینما تجربه‌ای مفید خواهد بود.
