جوان آنلاین: رئیس قوه قضائیه بر ضرورت اصلاح رویکردهای حفاظتی و نظارتی در دستگاه قضایی تأکید کرد و بیان داشت که نگاه دستگاه قضایی باید طبیبگونه و پیشگیرانه باشد تا بتواند بهجای تمرکز صرف بر برخورد و مجازات، زمینه اصلاح و جبران لغزشها را فراهم آورد.
حجتالاسلام محسنیاژهای در نشست وبیناری با مسئولان مرکز حفاظت و اطلاعات سراسر کشور، با اشاره به اهمیت رویکردی که مبتنی بر صیانت و پیشگیری از جرم باشد، گفت: «اگر فردی لغزش کرد، باید در همان گام نخست دست او را گرفت، نهاینکه اجازه داد او در گامهای بعدی نیز بلغزد و سپس برای مچگیری به بالای سر او رفت.» این سخن مهم نشاندهنده نگرش قوه قضائیه به مسئله نظارت و حفاظت است؛ نگرشی که بهجای برخوردهای سخت و مجازاتهای صرف، بیشتر به اصلاح و جلوگیری از تکرار جرم توجه دارد.
رئیس عدلیه تأکید کرد: همانطور که رهبر معظم انقلاب مکرراً فرمودند، قوه قضائیه باید مأمن و ملجأ و مورد اعتمادِ همه مردم باشد و هر فردی در هر جایی احساس کرد که حقی از او ضایع شده است، بتواند به قوه قضائیه مراجعه و استیفای حق کند.
مردم از قوه قضائیه انتظار بیشتری دارند
رئیس دستگاه قضا در ادامه با اشاره به ارزش والای نهاد قضا در ذهن و ضمیر مردم جامعه گفت: قوه قضائیه دستگاهی است که کوچکترین سیاهی و لکهای در آن برجسته میشود؛ مردم بیش از سایر دستگاههای حکومتی، از قوه قضائیه انتظار شفافیت و سلامت دارند؛ چراکه این قوه قضائیه است که کجیها و اعوجاجات را اصلاح و مرمت میکند؛ این قوه قضائیه است که با فساد و مفسد به مقابله برمیخیزد؛ این قوه قضائیه است که برای مردم استیفای حق میکند؛ فلذا اگر دستگاه قضایی مورد آسیب و لطمه قرار گیرد و مَلکوک شود، سایر ساحتها و بخشهای اجتماعی نیز متحمل زیان و غَبن میشوند.
رئیس قوه قضائیه بیان داشت: ما در قوه قضائیه باید هرچه میتوانیم تلاش و مجاهدت کنیم تا بیشازپیش مورد اعتماد و وثوق مردم باشیم؛ ما باید تدابیری اتخاذ کنیم و راهکارهایی در پیش گیریم که بیشازپیش بر اعتماد مردم نسبت به قوه قضائیه بیفزاییم.
قاضیالقضات اعتماد و رضایت مردم نسبت به قوه قضائیه را امری بسیار حیاتی دانست و گفت: باید همه مردم از هر صنف و گروه و سلیقهای، این باور برایشان نهادینه شود که قوه قضائیه حقیقتاً ملجأ و مأمن آنهاست؛ برای تحقق صددرصدی این مهم، شاید لازم باشد ابتکارات و راهکارهایی نوآورانه را اتخاذ کنیم؛ برای نمونه، فردی را تصور کنید که حقیقتاً ذیحق است، اما ادله، برهان و مدرکی برای اثبات حقانیت خود ندارد و قاضی نیز اسنادی را در اختیار ندارد که بهواسطه آن اسناد، نسبت به حقانیت آن فرد، علم آورد؛ در اینجا قطعاً رأی صادره برای آن فرد، مطلوب نیست و احتمالاً فردِ مزبور با نارضایتی و بیاعتمادی محکمه را ترک میکند؛ در اینجا باید راهکاری بیندیشیم و تدبیری اتخاذ کنیم و طرحی دراندازیم که حتی آن فرد نیز در نهایت رضایت و اعتماد، از محکمه خارج شود و چنانچه بار دیگر، خود را در قضیهای، ذیحق احساس کرد، مجدداً به عدلیه رجوع کند و اطمینان داشته باشد که حقش استیفا میشود.
مبارزه با فساد نیازمند راهکارهای نوآورانه و علمیتر
رئیس قوه قضائیه در ادامه با اشاره به اهمیت مبارزه همهجانبه با فساد گفت: فساد یک مرض مسری است؛ باید بیش از آنچه که تا امروز انجام دادهایم، با فساد و مفسد و بالاخص ریشهها و گلوگاههای فساد مبارزه کنیم؛ در این مسیر نیز نیازمند اتخاذ برخی تدابیر و راهکارهای نوآورانه و علمیتر هستیم.
باید مبارزه ما با فساد دربرگیرنده همه ساحتها و مصادیق فساد و فسادزا باشد؛ لکن چنانچه در وهله نخست، این مهم مقدور نبود، باید ابتدا سراغ آن دسته از ساحتها و مصادیق فساد برویم که ریشهکنکردن آنها از اهمیت و بازدارندگی بیشتری برخوردار است و وقتی با آن فساد و مرتکبانش برخورد شود، حساب کار دست کسانی در بخشهای دیگر نیز میآید که چنانچه مرتکب فساد شوند، نقرهداغ میشوند و با آنها در نهایت جدیت و بدون اغماض برخورد میشود.
رئیس دستگاه قضا گفت: برخی معتقدند باید با فساد و مفسد بهصورت علنی و آشکار برخورد کرد و بازدارندگی در امر مبارزه با فساد، به این ترتیب حاصل میشود؛ در مقابل، عدهای معتقدند که همین مبارزه علنی و آشکار با فساد و متفرعات آن، از جمله دمیدن بر شیپور فساد، خود امری است که سبب ازدیاد فساد و بیاعتمادی مردم میشود؛ دقیقاً همین نکته را چند روز پیش در جلسه با اصحاب رسانه، یک شخصیت رسانهای به من گفت. خب، ما باید چه کنیم و چه راهکاری اتخاذ کنیم که مبارزهمان با فساد و مفسد، هم بازدارنده، شرعی، قانونی و قاطع باشد و هم خالی از وجوه آسیبزا باشد؟ اینجا عرصهای است که نیاز به تدبر و تدبیر و اتخاذ راهکارهای نوآورانه دارد.
به کسی که دچار لغزش میشود باید فرصت جبران داد
رئیس عدلیه بیان داشت: در مقاطعی در قوه قضائیه، استجازههایی اخذ و مقرراتی مصوب شد تا مبارزه با فساد و محاکم رسیدگی به فساد، علنی و قابل انتشار و شفاف باشند؛ بعدها بعضاً نسبت به خودِ آن شفافیت نیز اعتراضاتی صورت گرفت و اعلام شد که این شفافیت نهتنها بازدارنده نیست، بلکه آسیبزا نیز میباشد.
قاضیالقضات گفت: اعتقاد من آن است و بارها تأکید کردهام که رویکرد حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه باید طبیبگونه و پیشگیرانه باشد؛ اعتقاد راسخ دارم اگر فردی لغزش کرد، باید در همان گام نخست، دست او را گرفت، نهاینکه اجازه داد او در گامهای بعدی نیز بلغزد و سپس برای مچگیری به بالای سر او رفت؛ ما باید به فردی که لغزش کرده، فرصت جبران دهیم و زمینه را برای توبه و اصلاح او فراهم آوریم.
محسنیاژهای اظهار کرد: از کسانی که زمینههای لغزش فکری دارند نیز باید بسیار مراقبت کرد؛ بعضاً رگههایی از وجود لغزش فکری در یک فرد، سبب انحطاط او را فراهم میآورد.
لغزش در مناصب بالا آسیب بیشتری دارد
رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: هر فردی در هر جایگاهی لغزید و مرتکب خطا شد، ناگوار است، اما خطا و لغزش فردی که منصب بالاتری دارد، ناگوارتر و سهمگینتر است؛ فلذا باید نسبت به مسئولان و مقامات نیز مراقبت و صیانت بیشتری داشت تا مبادا آنها بلغزند و خطا کنند؛ همچنین باید نهایت مراقبت و صیانت را از خودِ مجموعهها و نیروهای حفاظتی و اطلاعاتی داشته باشیم تا مبادا کوچکترین لکهای در صفحه سفید کاری آنها مشاهده شود.