جوان آنلاین: تایلند و کامبوج پس از پنج روز نبرد خونین در مرز‌های مشترک، روز دوشنبه ۲۸ جولای ۲۰۲۵ با میانجیگری مالزی بر سر آتش‌بس فوری و بدون قید و شرط توافق کردند، توافق آتش‌بسی که اختلافات مرزی بین دو کشور را حل نشده باقی گذاشته است و از آن مهم‌تر اینکه نگرانی از گسترش درگیری در شرق آسیا در سایه رقابت‌های چین و امریکا را تشدید کرد.
به گزارش «جوان»، در پایان یک نشست اضطراری که روز دوشنبه با حضور فومتام وچایاچای، نخست‌وزیر موقت تایلند، و هون مانت، نخست‌وزیر کامبوج در پوتراجایا، پایتخت اداری مالزی برگزار شد، تایلند و کامبوج به یک توافق آتش‌بس رسیدند. این مذاکرات با میانجیگری مالزی و حضور نمایندگانی از ایالات متحده و چین برگزار شد و در پایان این نشست، دو طرف توافق کردند که از نیمه‌شب دوشنبه (به وقت محلی) آتش‌بس فوری را اجرا کنند. مالزی اعلام کرده است که این آتش‌بس، گامی ضروری برای توقف خونریزی و آغاز گفت‌و‌گو‌های سیاسی است. بر اساس این توافق، فرماندهان نظامی دو کشور از روز سه‌شنبه مذاکرات فنی برای ایجاد خطوط ارتباطی، تعیین مناطق امن و بازگشت غیرنظامیان به خانه‌های‌شان را آغاز خواهند کرد. همچنین کمیته مشترک مرزی قرار است در چهارم آگوست در کامبوج تشکیل جلسه دهد. تایلند و کامبوج بر سر مالکیت مناطق مرزی و برخی معابد باستانی از جمله Preah Vihear که در زمان استعمار فرانسه مرز‌ها به‌درستی تعیین نشده بود، اختلاف دارند. این اختلاف قدیمی هر از گاهی با ملی‌گرایی و تنش سیاسی داخلی تشدید می‌شود و این بار هم در ۲۴ جولای ۲۰۲۵ به تبادل آتش گسترده منجر شد. علت فوری شروع نبرد، گشت‌زنی نیرو‌های هر دو کشور در مناطق مورد مناقشه و ورود نیرو‌ها به مناطق حساس مرزی گزارش شده است، اما این اقدام در بستر اختلافات قدیمی مرزی رخ داد. ارتش تایلند در زمان شروع درگیری اعلام کرد که نیرو‌های کامبوج به سمت مواضع آنها آتش توپخانه گشودند و در مقابل، کامبوج می‌گوید که این تایلند بوده که با شلیک خمپاره و توپخانه درگیری را آغاز کرده است. درگیری‌ها که به صورت تبادل آتش بود طی پنج روز گسترش یافت و ابتدا دو طرف با استفاده از توپخانه سنگین و سپس پهپاد‌ها به یکدیگر حمله کردند و دست آخر هم، درگیری به حملات هوایی و موشکی کشیده شد. گفته می‌شود درگیری‌های پنج روزه، یکی از شدیدترین موج درگیری‌ها میان دو کشور طی بیش از یک دهه گذشته بود و نگرانی‌های گسترده‌ای در سطح منطقه و جهان ایجاد کرد.
دولت دونالد ترامپ که توافق آتش‌بس بین هند و پاکستان را هم به نام خود سند زده، مدعی است که در گفتوگو با دو طرف زمینه آتش‌بس را فراهم کرده است. دولت ترامپ خواهان توقف درگیری شد و خود ترامپ هم تهدید کرد در صورت ادامه بحران، تعرفه‌های واردات از هر دو کشور را افزایش می‌دهد. مارکو روبیو در تماس‌های تلفنی با «پراک سوخون» وزیر امور خارجه کامبوج و «ماریس سانگیامپونگسا» وزیر امور خارجه تایلند، گفت که ایالات متحده آماده است تا مذاکرات آینده را برای تضمین صلح و ثبات بین تایلند و کامبوج تسهیل کند. بر اساس گزارش خبرگزاری آناتولی، روبیو بار دیگر بر تمایل «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور امریکا برای صلح و اهمیت آتش‌بس فوری تأکید کرد. با وجود آتش‌بس، تردید‌هایی درباره دوام آن وجود دارد. تایلند تأکید کرده که اختلافات باید از طریق گفت‌و‌گو‌های دوجانبه حل شود، در حالی که کامبوج خواستار ارجاع پرونده به دیوان بین‌المللی دادگستری شده است. این اختلاف رویکرد می‌تواند در آینده دوباره به چالش بدل شود. هرچند ظاهراً درگیری دو کشور یک اختلاف مرزی ساده به نظر می‌رسد ولی یک درگیری چندبعدی است، به خصوص که هر دو کشور عضو آسه‌آن هستند و درگیری آنها می‌تواند ثبات کل جنوب شرق آسیا را تهدید کند. منطقه مورد مناقشه در نزدیکی مسیر‌های تجاری مهم و مرز‌های راهبردی قرار دارد. اینکه ایالات متحده و چین، هر دو وارد میانجیگری شده‌اند، نشان می‌دهد که نگرانی از شعله‌ور شدن جنگ در جنوب شرق آسیا جدی است. چانسامباث بونگ از دانشگاه ملی استرالیا می‌گوید: «این بحران در خلأ رخ نداده؛ جنوب شرق آسیا در حال تبدیل شدن به صحنه‌ای برای آزمایش نفوذ قدرت‌های بزرگ است. هرگونه ضعف آسه‌آن، فضا را برای بازیگران خارجی مانند چین و امریکا باز می‌کند.» چین از کامبوج به‌عنوان شریک کلیدی خود در طرح کمربند و جاده استفاده می‌کند و سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در زیرساخت‌های کامبوج دارد. به همین دلیل، آرناود لیواو، از آسیا سنتر می‌گوید: «پکن نگران است که تشدید بحران، پروژه‌های راهبردی چین در کامبوج را تهدید کند. بنابراین، چین با فشار دیپلماتیک پشت‌پرده به دنبال آتش‌بس فوری است.» مایکل بوهلر در فرست‌پست نوشته که با افزایش رویارویی چین و امریکا، هر بحران مرزی در جنوب شرق آسیا می‌تواند به نقطه ورود رقابت ابرقدرت‌ها تبدیل شود.
