جوان آنلاین: در شرایطی که شرکت‌های چند ملیتی تولیدکننده دخانیات برای چرخاندن چرخ‌های این صنعت به قربانیان تازه‌ای فکر می‌کند و برای در دام انداختن زنان و دختران برنامه‌ریزی گسترده‌ای کرده‌است، در کشور ما هم بخشی از مزارع شمال کشور که می‌تواند به تولید محصولات استراتژیک اختصاص داده شود، زیر کشت توتون رفته تا زمان دسترسی به سیگار را کاهش داده و موجب شود تا مصرف روزانه سیگار در زنان در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال ۱۹۰ درصد افزایش یابد. درست سنی که بهترین سن برای مادر شدن به شمار می‌رود و با عنایت به سیاست‌های جمعیتی کشور رشد آمار مصرف دخانیات در میان این گروه از زنان می‌تواند نگرانی‌های بیشتری را در پی داشته باشد.
چیزی شبیه به بازاریابی صنعت زیبایی برای مردان، در صنعت دخانیات می‌توان شاهد برنامه‌ریزی گسترده برای جذب زنان به انواع دخانیات بود. به رغم رشد مصرف سیگار در میان زنان و دختران، اما هنوز هم آمار زنان سیگاری نسبت به مردان سیگاری کمتر است و این یعنی یک بازار بالقوه برای صنعتی که از مرگ و بیماری انسان‌ها چرخش می‌چرخد و پول‌های هنگفتی را به جیب می‌زند؛ صنعتی که در همه جای دنیا فعال است و با وجود اثبات مضرات سیگار و مواد دخانی و هزاران مقاله علمی درباره سرطانزایی و سرمنشأ بسیاری از بیماری‌ها و امراض در مصرف دخانیات، اما سرمایه‌های کلانی که پشت این صنعت وجود دارد، راه را برای فعالیت کارخانه‌های مرگ باز می‌گذارد و حتی موجب می‌شود در کشور خود ما هم مزارع شمال کشور به جای کاشت محصولات مهم و استراتژیک به کشت توتون روی بیاورند؛ ماجرایی که انتقاد جدی محمد‌رضا مسجدی، دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات را در پی داشت. همچنان که به گفته وی زمان دسترسی افراد به سیگار در کشورمان از کشور امریکا هم کمتر است!
رشد ۱۹۰ درصدی دخانیات در زنان ۱۸ تا ۲۴ ساله
مافیای دخانیات برای چرخیدن چرخ‌های این صنعت هر روز به بازار‌های تازه‌ای فکر می‌کند، به همین خاطر است که روز به روز شاهد پایین آمدن سن مصرف سیگار هستیم یا سیگار‌هایی با بسته‌بندی‌های جذاب، سیگار‌های باریک و سیگار‌های لایتی به بازار می‌آید تا بتواند سلیقه خانم‌ها را هم پوشش دهد و دامی بر سر راه آنها پهن کند که نه فقط خودشان بلکه جامعه هم از این دام آسیب می‌بیند. در حال حاضر حدود ۲۰ تا ۲۲ درصد مردان و حدود ۵ درصد زنان از محصولات دخانی استفاده می‌کنند. هر چند خوشبختانه میزان مصرف دخانیات در میان زنان ایرانی نسبت به کشور‌هایی مانند لبنان و ترکیه کمتر است، اما بنا به تأکید مسجدی دختران جوان، پسران جوان، زنان و به ویژه جوانان به عنوان اهداف مافیایی جهانی دخانیات و فرآورده‌های دخانی قلمداد می‌شوند.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با بیان اینکه دختران و زنان جامعه ما به شدت مورد هدف محصولات دخانی هستند، می‌گوید: «شرکت‌های دخانی به دنبال سود و افزایش مصرف هستند.» بنا به تأکید وی آمار‌های رسمی کشور در مطالعات انجام شده در سال‌های ۹۶ و ۱۴۰۰ حاکی از آن است که استعمال دخانیات در دختران سن ۱۳ تا ۱۵ سال حدود ۱۳۵ درصد افزایش داشته‌است. مسجدی تصریح می‌کند: «مصرف روزانه سیگار در زنان در گروه سنی ۱۸ تا ۲۴ سال ۱۹۰ درصد افزایش یافته است و نگران این قشر هستیم، چون مادران آینده هستند و سلامت آنها در خطر است.»
در دسترس‌تر از نان سنگک!
شاید شما برای تهیه یک نان مجبور باشید چند دقیقه‌ای زمان صرف کنید و اینگونه نیست که به محض اراده برای خرید نان، نانوایی در کنار دستتان باشد، اما تقریباً کافی است اراده کنید تا سیگاری بخرید. از سوپر مارکتی سر کوچه گرفته تا دکه روزنامه‌فروشی کنار بزرگراه می‌توانند انواعی از سیگار را در اختیار شما قرار دهند. تازه اگر اهل خرید‌های اینترنتی باشید سایت‌های متعددی هستند که به شما سیگار می‌فروشند و می‌توانند در ارسال سریع سیگار و دیگر دخانیات را در منزل به شما تحویل دهند، اما آنطور که دکتر مسجدی می‌گوید در کشور‌های دیگر دسترسی به سیگار اینقدر هم سریع و آسان نیست! وی درباره مدت زمان تهیه سیگار در کشور‌هایی مانند امریکا و کانادا اینگونه توضیح می‌دهد: «مدت زمان تهیه سیگار در کشور‌هایی مانند امریکا و کانادا حدود ۴۵ دقیقه است و تهیه ساندویچ حدود ۵ دقیقه است، اما تهیه سیگار در کشور ما به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود و این در حالی است که مثلاً تأمین نان سنگک در یک محله زمان‌بر است».
با چنین سرعت و سهولتی برای دسترسی به دخانیات بدیهی است متوسط مصرف دخانیات در جامعه بالا برود. بر این اساس طبق تأکید دبیر کل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران درباره متوسط مصرف دخانیات متوسط مصرف دخانیات در کشور حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد است و شواهد حاکی از آن است که سهم این افراد از نظام سلامت نسبت به سایر افراد جامعه بیشتر است. به طور مثال، اگر ۱۵۰هزار تا ۱۶۰هزار نفر در سال به سرطان مبتلا می‌شوند، این میزان با کاهش مصرف دخانیات یک سوم می‌شود. هزینه درمان سرطان بسیار زیاد است و قیمت برخی دارو‌های سرطان حدود ۵۰۰ میلیون تومان در ماه است. وی با بیان اینکه ۸ تا ۵/۸ میلیارد تومان برای تهیه سیگار در کشور هزینه می‌شود، تأکید می‌کند: «متوسط قیمت یک سیگار ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان است. همچنین سالانه ۷۰ میلیارد نخ سیگار در کشور طی هر سال تولید و مصرف می‌شود. مبلغی که برای تهیه سیگار هزینه می‌شود میلیارد‌ها تومان سود است.»
قانونی که دود شد!
قانون جامع مبارزه با دخانیات از آن دست قوانینی است که قانون خوبی به شمار می‌رود، اما اجرایی نمی‌شود! دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه قانون جامع مبارزه با دخانیات در سال ۱۳۸۵ به تصویب رسید، افزود: قانون جامع مبارزه با دخانیات ایران در سطح دنیا بسیار جامع است و آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های فراوانی هم دارد. بهترین قوانین در کشور وضع می‌شود، اما در حوزه اجرا دارای ضعف و در حوزه نظارت نسبت به اجرا ضعیف‌تر هستیم. مسجدی با بیان اینکه حمایت، تشویق مستقیم و غیرمستقیم یا تحریک افراد به استعمال دخانیات براساس قانون جامع دخانیات ممنوع است، می‌افزاید: «براساس ماده ۳ این قانون، تمام تبلیغات دخانیات در فضای مجازی، شبکه نمایش خانگی و هر رسانه دیگر ممنوع است. مسجدی با بیان اینکه بر فرآورده‌های دخانی بر اساس ماده ۸ قانون جامع دخانیات باید ۱۰ درصد در هر سال افزایش یابد، اظهار کرد: حدود ۲۰ سال از زمان تصویب قانون می‌گذرد، اما مالیات محصولات دخانی به بهانه مبارزه با قاچاق افزایش نیافته‌است.»
پنج بیماری، عامل ۷۰ درصد مرگ‌ومیر‌ها در جهان به حساب می‌آیند. بیماری‌های قلبی- عروقی مانند فشار خون، سکته‌های قلبی و سکته مغزی، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی، دیابت و اختلالات اعصاب و روان عامل ۷۰ درصد مرگ و میر‌های سطح جهان هستند.
آنطور که مسجدی توضیح می‌دهد ۱۶۰هزار نفر طی سال گذشته به دلیل بیماری‌های قلبی- عروقی و ۱۳۵هزار نفر به دلیل سکته‌های قلبی و مغزی در سال گذشته جان خود را از دست دادند. همچنین گفته می‌شود که ۷۸هزار تا ۸۰ هزار نفر نیز به دلیل سرطان جان خود را از دست می‌دهند. نکته قابل‌تأمل اینکه سازمان بهداشت جهانی به عنوان پرچمدار سلامت در دنیا بر این باور است که پنج عامل خطر سبب بروز بیماری‌های قلبی- عروقی مانند فشار خون، سکته‌های قلبی و سکته مغزی، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی، دیابت و اختلالات اعصاب و روان می‌شوند که دخانیات در صدر آن قرار دارد.
