جوان آنلاین: خبری که یک خبرگزاری امریکایی به نقل از مقامات این کشور منتشر و به تصمیم رئیس‌جمهور امریکا برای به‌رسمیت‌شناختن استفاده جعلی برای نام خلیج فارس در جریان سفر وی به منطقه اشاره کرد، موجی از واکنش‌ها را در ایران به دنبال داشت. وزیر امور خارجه چنین اقدامی را دارای اغراض سیاسی و نشان‌دهنده نیت خصمانه علیه ایران ارزیابی کرد. رئیس مجلس هم با اشاره به وجود نقشه‌های متعدد با نام خلیج فارس، تصریح کرد که تاریخ و جغرافیا را نمی‌توان با دلار خرید.
استفاده از نام جعلی برای «خلیج فارس»، در سال‌های گذشته همواره یکی از راه‌های تنش آفرینی در منطقه غرب آسیا بوده است و البته با گذر زمان، بر همگان روشن شد که این تعبیر، نه تنها قدمت تاریخی ندارد بلکه ریشه‌های آن را باید در دهه ۱۹۶۰ میلادی جست‌و‌جو کرد؛ زمانی که جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور وقت مصر در جریان تقابل با محمدرضا پهلوی شاه مخلوع ایران، از عبارتی ساختگی برای نامیدن خلیج فارس استفاده کرد و اگرچه نام جعلی در آن زمان همه‌گیر نشد، اما از آن پس و در فواصل مختلف تاریخی به ابزاری برای نشان‌دادن تقابل تبدیل شد. حالا در آستانه سفر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا به عربستان سعودی و برخی کشورهای دیگر خلیج‌فارس، خبرگزاری امریکایی آسوشیتدپرس به نقل از چند مقام امریکایی که اشاره‌ای به هویت آنها نکرد، نوشت که رئیس‌جمهور قصد دارد در این سفر اعلام کند که امریکا از این پس خلیج فارس را با نام «جعلی» خلیج ع ر ب‌ی خواهد شناخت. این خبر که هنوز در درستی آن، اما و اگر‌هایی وجود دارد، از این جهت مورد توجه قرار گرفت که ترامپ سه‌شنبه شب در پاسخ به سؤالی درباره سفر آتی خود به غرب آسیا گفت: «به اسرائیل سفر نخواهم کرد. در روز‌های آتی، اخبار بسیار خوب و تکان‌دهنده‌ای خواهید شنید.» و با توجه به اینکه چند ماه پیش، ترامپ درباره تغییر نام خلیج مکزیک به «خلیج امریکا» جنجال به راه انداخته بود، اذهان به سمت استفاده از نام مجعول برای خلیج فارس رفت. البته ترامپ در سال ۲۰۱۷ هم از نام جعلی برای اشاره به خلیج فارس استفاده کرده بود. در آن زمان، حسن روحانی رئیس‌جمهور وقت ایران به ترامپ توصیه کرد که باید جغرافیا بخواند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت ایران هم در همان زمان در فضای مجازی نوشت: «همه می‌دانستند دوستی ترامپ را می‌توان به بالاترین قیمت خرید؛ حالا می‌دانیم جغرافیایش را هم.»
اقدامات کوته‌بینانه بی‌اعتبار است
سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران دیروز با انتشار تصویری از «خلیج فارس» در کتابخانه کنگره ایالات متحده در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «اغراض سیاسی برای تغییر نام تاریخی خلیج فارس، نشان‌دهنده نیت خصمانه علیه ایران و مردم آن است.» در پیام عراقچی آمده است: «نام خلیج فارس، مانند بسیاری از نام‌های جغرافیایی، ریشه عمیق در تاریخ بشر دارد. ایران هرگز به استفاده از نام‌هایی مانند دریای عمان، اقیانوس هند، دریای عرب یا دریای سرخ اعتراضی نداشته است. استفاده از این نام‌ها به معنای مالکیت هیچ ملت خاصی نیست، بلکه نشان‌دهنده احترام مشترک به میراث جمعی بشریت است.» وزیر خارجه ایران افزود: «در مقابل، اغراض سیاسی برای تغییر نام تاریخی خلیج فارس، نشان‌دهنده نیت خصمانه علیه ایران و مردم آن است و به شدت محکوم می‌شود. چنین اقدامات مغرضانه‌ای، توهین به همه ایرانیان، صرف‌نظر از پیشینه یا محل اقامت آنها است. امیدوارم که شایعات مضحکی که در مورد نام خلیج فارس وجود دارد، چیزی بیش از یک کمپین دروغ‌پراکنی توسط افراد «همیشه جنگ‌طلب» برای خشمگین کردن ایرانیان در سراسر جهان و تحریک آنها نباشد.» رئیس دستگاه دیپلماسی ایران تصریح کرد: «مطمئنم که رئیس‌جمهور امریکا می‌داند که نام خلیج فارس قرن‌ها قدمت دارد و توسط همه نقشه‌نگاران و نهاد‌های بین‌المللی به رسمیت شناخته شده است و حتی تا همین اواخر دهه ۱۹۶۰ توسط همه رهبران منطقه در مکاتبات رسمی خود استفاده می‌شد. هرگونه اقدام کوته‌بینانه در این زمینه هیچ اعتبار یا اثر قانونی یا جغرافیایی نخواهد داشت، جز آنکه خشم همه ایرانیان را از هر قشر و عقیده سیاسی در ایران، ایالات متحده و سراسر جهان به دنبال خواهد آورد.» ظریف با بازنشر واکنش عراقچی در شبکه ایکس نوشت: «برای ایران، به جهانیان و ساکنان کاخ سفید نشان خواهیم داد که ایرانیان، همراه و هم‌زبان، این سوداگری کوته‌بینانه را برنمی‌تابند. شاید فردا برای این همبستگی میهنی دیر باشد.»
همبستگی ایرانیان علیه امریکا
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در واکنش به حواشی مطرح شده درباره نام خلیج فارس، در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «از کتابخانه مجلس خواستم چند نقشه تاریخی از خلیج فارس را که در بایگانی موجود است منتشر کنند. پاسخ دادند آن‌قدر تعداد این نقشه‌ها زیاد است که برای هر یک از سیاستمداران متوهم، چند نسخه کافی خواهد بود.» قالیباف خاطرنشان کرد: «کفش و لباس را شاید بتوان با دلار و درهم خرید، اما تاریخ و جغرافیا خریدنی نیست؛ تنها آبروی خود را می‌برید و زحمت ما می‌دارید.» رضا نصری، حقوقدان بین‌الملل در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «چنانچه ترامپ اعلام کند که از این پس ایالات متحده، خلیج فارس را با نام جعلی «خلیج ع رب ی» خواهد خواند، بی‌تردید این اقدام با موجی از اعتراضات گسترده از سوی میلیون‌ها ایرانی مهاجر، هم در سراسر ایالات متحده و هم در برابر سفارتخانه‌های امریکا در نقاط مختلف جهان، روبه‌رو خواهد شد.» وی در این ارتباط تأکید کرد: «هیچ چیز به اندازه استفاده از یک نام جعلی برای خلیج فارس نمی‌تواند ایرانیان با دیدگاه‌های سیاسی گوناگون را این‌گونه علیه امریکا متحد کند.»
