سران گروه ۷ که از روز یک شنبه در بخش آلمانی کوه‌های آلپ در ایالت باواریا گردهم آمده‌اند، دیروز با اختصاص بودجه ۶۰۰ میلیارد دلاری پنج‌ساله برای مقابله با طرح چند تریلیون‌دلاری «یک کمربند - یک جاده» چین موافقت کردند. در حالی که جنگ اوکراین و تغییرات اقلیمی دو موضوع محوری نشست جی ۷ اعلام شده، مصوبه اولین روز نشست نشان داد که اولویت اصلی امریکا، مدیریت کردن تقابل فزاینده با چین است؛ کشوری که طبق استراتژی امنیت ملی کاخ سفید، تنها رقیب امریکا است که به طور بالقوه قادر است قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری خود را برای ایجاد چالشی پایدار برای یک سیستم بین‌المللی باثبات و باز باهم ترکیب کند. ظاهراً دولت امریکا به این نتیجه رسیده که به تنهایی قادر به مهار چالش فزاینده چین نیست و برای این کار، در عین استفاده از ظرفیت‌های جی-۷ (کلوپ دولت‌های صنعتی بزرگ شامل کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده) برای سنگین‌تر کردن وزن خود، هند، اندونزی، آفریقای جنوبی، سنگال و آرژانتین و همچنین اوکراین را هم برای شرکت در اجلاس آلمان دعوت کرده است. البته حدود یک سوم از هزینه رویارویی با چین و ابتکار «یک کمربند--یک جاده» را خود امریکایی‌ها تقبل کرده‌اند. خطوط کلی این برنامه قبلاً در نشست جی ۷ در سال ۲۰۲۱ در کورنوال انگلستان تصمیم‌گیری شده بود. ولی چیزی که جدید است، تعهدات مشخصی است که برخی کشور‌های شرکت‌کننده در مورد مبالغ هدف‌گذاری شده اعلام می‌کنند. «جو بایدن» رئیس‌جمهور امریکا یک شنبه شب گفت: امریکا ۲۰۰ میلیارد دلار از سرمایه فدرال و بخش خصوصی را طی پنج سال آینده برای حمایت از سرمایه‌گذاری در کشور‌های با درآمد پایین و درآمد متوسط در زمینه‌های مختلف اختصاص خواهد داد تا مانع ابتکار چین شود، ابتکاری که دولت‌های غربی می‌گویند به دنبال نفوذ به کشور‌های ضعیف و وابسته کردن آن‌ها است. بایدن افزود: باید شفاف بگویم، این یک کمک بلاعوض یا خیریه نیست. این یک سرمایه‌گذاری است که عایدی آن به همه خواهد رسید. «اورسولا فن درلین» رئیس کمیسیون اروپا نیز تأکید کرد که کشور‌های اروپایی ۳۰۰ میلیارد دلار در پروژه‌های مختلف طی همین دوره پنج‌ساله هزینه خواهد کرد تا جایگزینی پایدار برای طرح کمربند و جاده چین که شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین در سال ۲۰۱۳ راه‌اندازی کرد، ایجاد کند.
اروپاییان تردید دارند
جی -۷ بیش از ۵۰ درصد از ثروت خالص جهانی (حدود ۴۱۸ تریلیون دلار)، ۳۲ تا ۴۶ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی و تقریباً ۷۷۰ میلیون نفر جمعیت یا ۱۰ درصد از جمعیت جهان را دارد، ولی سعی کرده با دعوت از رقبای چین در آسیا، به خصوص هند، وزن خود را سنگین‌تر کند. جی -۷ اولین بار در سال ۲۰۲۱ بود که آنچه را امریکایی‌ها «اقدامات اقتصادی ناعادلانه» و «زورمندانه» چین تعبیر می‌کنند، در دستور کار قرار داد، ولی حالا به نظر می‌رسد دولت بایدن طرح جاه‌طلبانه‌تری برای رودرروشدن با چین در نظر گرفته است. بر اساس گزارش پولیتیکو، یک مقام امریکایی بلندپایه گفته که امریکا انتظار دارد این دفعه مسئله چین «موضوع بزرگ‌تری برای گفتگو باشد»، زیرا به گفته او، طی این مدت، اقدامات چین «تهاجمی‌تر شده است.» با وجود این، اروپاییان که تجربه همداستانی با امریکا در اوکراین طی چهار ماه گذشته را پشت سر دارند، در برخورد با چین خیلی محتاط‌تر از امریکا هستند، به خصوص در شرایطی که به گفته اولاف شولتز، صدراعظم آلمان «همه رهبران دموکراسی‌های ثروتمند گروه ۷ نگران بحران اقتصادی در حال وقوع هستند.» شولز روز یک شنبه در یک نطق تلویزیونی که بعد از اولین نشست کاری جی-۷ انجام داد، گفت: «همه اعضا نگران بحرانی هستند که ما با آن روبه‌رو هستیم. کاهش نرخ رشد در برخی کشورها، افزایش تورم، کمبود مواد خام، اختلال در تغییرات عرضه - این‌ها چالش‌های کوچکی نیستند.»با وجود اینکه بخش قابل‌توجهی از بودجه ۶۰۰ میلیاردی مقابله با چین را اروپاییان به گردن گرفته‌اند، ولی به نوشته پولیتیکو، آن‌ها به محض اینکه بحثی درباره «تهدید تلافی‌جویانه چین علیه سرمایه‌گذاری‌های صنعتی بزرگ پیش آمده (مثل صنعت خودروسازی آلمان) عقب‌نشینی کرده‌اند. اروپاییان سال قبل ابتکار موسوم به دروازه جهانی (Global Gateway) خود را با بودجه ۳۰۰ میلیارد یورویی مقابل طرح یک کمربند-یک جاده چین و به عنوان بخشی از «استقلال استراتژیک» مقابل قدرت‌های جهانی پیش کشیدند، ولی به گفته پپین برگسن، پژوهشگر چتم هوس، «هرگونه تلاش هماهنگ فراآتلانتیکی مقابل چین، به همان موانعی برخورد خواهد کرد که از قبل هم وجود داشته است؛ از جمله منافع اقتصادی مهم اروپا در چین و تمایل اروپا به کاهش اتکای خود به ایالات متحده». به گفته برگسن، تنها چیزی که در نهایت می‌تواند عزم اروپایی‌ها را برای اتحاد مقابل چین تقویت کند، نزدیکی «شی» به روسیه است که با توجه به تهاجم به اوکراین به یک اولویت استراتژیک اصلی برای اروپایی‌ها تبدیل شده است.
ناتو هم در صف است
بعد از نشست جی-۷، ۳۰ رهبر ناتو هفته بعد در نشست مادرید گردهم خواهند آمد. این نشست، تله دومی است که بعد از نشست جاری در آلمان، مقام‌های دولت امریکا قصد دارند از آن برای استفاده از ظرفیت‌های اتحاد با اروپا مقابل چین استفاده کنند. به گزارش رویترز، یک مقام کاخ سفید گفته امریکا مطمئن است که سند استراتژی جدیدی که ناتو در نشستش در مادرید در نظر دارد در بردارنده ادبیاتی «قدرتمند» در مورد چین خواهد بود. ناتو قصد دارد برای اولین بار، چین را به عنوان یک چالش طرح ۱۰ ساله آینده خود تعیین کند، طرحی که با عنوان «مفهوم استراتژیک» هفته آینده تصویب خواهد شد. به گفته ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، ۳۰ رهبر این بلوک نظامی در نشست مادرید به مسئله چین و پیامد‌های آن برای امنیت ناتو خواهند پرداخت. استولتنبرگ به پولیتیکو گفته است: «من انتظار دارم که متحدان اعلام کنند که چین برای ارزش‌های ما، منافع یا امنیت ما چالش‌هایی ایجاد می‌کند.» وانگ لوتونگ، رئیس امور اروپا در وزارت خارجه چین در یک درخواست دقیقه نودی، خواهان این شده که چین از سند ناتو حذف شود و گفته که «چین دشمن ناتو نیست و نباید به عنوان یک دشمن در نظر گرفته شود.» او گفته است: «چین هیچ چالشی ایجاد نمی‌کند، و ظهور آن برای ارائه زندگی بهتر به مردم چین است و فرصت‌های اقتصادی را برای جهان از جمله اعضای ناتو به ارمغان آورده است.»با این حال، ظاهراً در این مورد هم، سنبه امریکا پر زورتر است. ناتو از سال ۲۰۲۰، همکاری خود را با چهار کشور آسیایی افزایش داده است که از آن‌ها به عنوان «شرکای آسیا و اقیانوسیه» یاد می‌کند. به علاوه، با افزایش تهدیدات پکن علیه تایوان، امریکا مایل است علاوه بر متحدان اروپایی، متحدان خود را شرق آسیا هم روی چین متمرکز کند. ناظران می‌گویند که هنوز صحبت کردن در مورد پذیرش کشور‌های آسیایی در ناتو زود است، ولی این به معنای تمرکز نداشتن بر آسیا نیست. ژوزسا آنا فرنسی، مشاور سیاسی سابق در پارلمان اروپا گفته که انتظار دارد «همکاری با کشور‌های [آسیایی]که با تهدید فزاینده اجبار اقتصادی و رفتار تهاجمی چین روبه‌رو هستند، بیشتر و بیشتر با دموکراسی‌های اروپایی و همچنین ایالات متحده همگرا شود.»
