سرویس ورزشی جوان آنلاین: ناکامی تیمهای باشگاهی فوتبال کشورمان در آسیا چالش بزرگی است که حسرت فتح لیگ قهرمانان را بر دل هواداران گذاشته است. از زمانی که مسابقات جام باشگاههای آسیا با شیوه جدید و با اسم لیگ قهرمانان آسیا برگزار میشود هنوز هیچ کدام از تیمهای ما موفق به فتح این رقابتها نشدهاند. اگرچه در ادوار گذشته تیمهای ذوب آهن و پرسپولیس تا فینال لیگ قهرمانان پیش رفتند، اما هرگز موفق به کسب قهرمانی نشدهاند تا از این حیث جای یک جام قهرمانی در ویترین فوتبالمان خالی باشد. عدم موفقیت در لیگ قهرمانان در شرایطی بود که فوتبال ایران نزدیک به دو دهه از حرفهای شدنش میگذرد و به رغم هزینههای نجومی تیمها برای به خدمت گرفتن بازیکنان و مربیان داخلی و خارجی هنوز طلسم قهرمان نشدنمان در آسیا شکسته نشده است. آخرین قهرمانی فوتبال ایران در رده باشگاههای آسیا در سال ۷۰ رخ داد؛ درخشش تیم پاس با هدایت فیروز کریمی که همچنان از این حیث رکورددار محسوب میشود. در سالهایی که لیگ برتر برگزار شده است و همه دم از حرفهایگری زدند سوءمدیریت و مشکلات ساختاری عملاً مانع از پیشرفت فوتبال باشگاهی ایران شده است. اینها بخشی از نکاتی است که ناصر نوآموز، رئیس اسبق فدراسیون فوتبال در گفتگو با «جوان» به آنها اشاره کرد.
از آخرین قهرمانی تیمهای باشگاهی فوتبال ایران در قاره آسیا نزدیک به سه دهه میگذرد. چرا دیگر هیچ کدام از نمایندگان ما نتوانستهاند به این موفقیت دست یابند؟
شرایط آن زمان با الان اصلاً قابل قیاس نیست. بله تیم پاس با شایستگی آخرین تیم ایرانی بود که قهرمانی در آسیا را جشن گرفت. این افتخار در حالی به دست آمد که فوتبال هنوز حرفهای و بیبندوبار نشده بود. درواقع بازیکنان در آن دوران فوتبال عشق شان محسوب میشد؛ بازیکنان تا این اندازه به دنبال پول و قراردادهای نجومی نبودند. در حالی که الان اوضاع کاملاً فرق کرده و ملاکها برای بازیکنان و تیمها به کل عوض شده است. فوتبالیستهای فعلی عاشق پول و مادیات هستند و اصل مطلب که فوتبال است را فراموش کردهاند!
چه مسائلی باعث چنین شرایطی شده است؟
اصل حرکت فوتبال با مشارکت مردم در پوشش باشگاههاست. برای رسیدن به این هدف باشگاههای فوتبال باید به شکلی قدرتمند تشکیل شوند تا به صورت مستقل به فعالیتشان ادامه دهند و توانایی دفاع از حق و حقوقش را داشته باشند. این اصل مهم، اما در فوتبال ایران به چشم نمیخورد؛ فوتبال دولتی بلای جان باشگاهها شده است و اجازه پیشرفت را نمیدهد. اینکه تیمها دولتی باشند و یک روز به آنها پول بدهند و یک روز ندهند قطعاً در آینده آنها را تحت تأثیر قرار میدهد. باشگاههای فوتبال باید با کمک مردم شکل بگیرند نه بودجه دولتی. بعد تازه آن زمان است که ما میتوانیم حرف از حرفهایگری بزنیم. باشگاهها پس از آنکه تکلیف بودجهشان مشخص شد تازه باید ببینند میتوانند بازیکن و مربی خارجی به خدمت بگیرند یا نه. هیچ کدام از این فاکتورهای حیاتی در حال حاضر در باشگاههای فوتبال ما وجود ندارد. بروید بررسی کنید و ببینید بودجه باشگاهها از کجا تأمین میشود. بیشتر باشگاههای ما دولتی هستند. در صورتی که باید مجامع عمومی باشگاهها شکل بگیرد، انتخابات برای برگزیدن کادر مدیریتی باشگاهها برگزار شود و هواداران نیز در امور باشگاهها همکاری داشته باشند. در این صورت است که میتوانیم بگوییم تیمهای ما روی پا و حرفهای هستند. آن زمان است که آقایان در فدراسیون فوتبال میتوانند ژست بگیرند و بگویند ما موفق بودهایم. در غیر این صورت اگر شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند هرگز به جایی نمیرسیم.
پاس در سال ۱۳۷۰ چگونه موفق به فتح جام باشگاههای آسیا شد؟
اوضاع با الان تفاوت زیادی داشت. فوتبال حرفهای نشده بود و بازیکنان هم نیمه آماتور به حساب میآمدند. منتها علاقهشان به پیراهن تیمشان بسیار بیشتر از حالا بود. امروزه علاقه به پول در فوتبال ما حرف اول را میزند. پاس در آن سال تیم یکدستی را در اختیار داشت و بازیکنان ملیپوش در ترکیب حضور داشتند. ضمن اینکه کادرفنی خوبی هم داشت و شرایط مدیریتی پاس هم نسبت به فوتبال نیمه آماتوری آن زمان قابل قبول بود. بنابراین باتوجه به همان وضعیت توانستند قهرمان آسیا شوند.
علاوه بر مباحث فنی و مدیریتی که همواره باشگاههای ایرانی از آن متضرر شدند امسال AFC بر سر میزبانی بازیها هم سنگ اندازی کرده است. برخوردهای ضدایرانی چه تأثیری روی آینده تیمهای کشورمان خواهد داشت؟
فعلاً که حرف کنفدراسیون آسیا را پذیرفته و در زمین بیطرف بازی کردهاند. باید منتظر ماند و دید توافقی که برای بازیهای برگشت بین طرفین انجام شده است اجرایی میشود یا نه. در هر صورت AFC باید به حضور تیمهای ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا آن هم با این خیل از هوادارانی که دارند افتخار کند. اگر مسائل را سیاسی کنند و تصمیماتشان شرافتمندانه و منصفانه نباشد اصلاً نباید تحویلشان بگیریم. فعلاً که در مرحله پلیآف تیمهایمان در کشور دیگر به میدان رفتهاند، امیدواریم طبق توافق در کشورمان میزبان تیمهای آسیایی در بازیهای برگشت باشیم.
تصمیمات سیاسی چه آسیبی به فوتبال آسیا میزند؟
متأسفانه رفتارها و تصمیمات کاملاً سیاسی شده است و تصمیمات سیاسی به فوتبال ضربه میزند. هرچند به رغم این تصمیمات سیاسی نمایندگان کشورمان در زمین ثالث بازی کردند. آن هم در حالی که اول گفتند بازی نمیکنیم ولی بعد بازی کردند! منتظر دیدارهای برگشت هستیم تا ببینیم چه میشود.
شانس چهار تیم ایرانی برای موفقیت و قهرمانی در این فصل لیگ قهرمانان آسیا چقدر است؟
هیچ شانسی ندارند. این را به خاطر شرایط موجود تیمها میگویم. با این حال تیمهای ایرانی همواره میتوانند در جریان فوتبال آسیا بهترین و تأثیرگذار باشند. منتها قدرتمان را نسبت به گذشته از دست دادهایم، هم تیمهایمان و هم فوتبالمان پولی شده است و دیگر قدرتمان مثل سابق نیست. تیمهای باشگاهی در سطح آسیا در سالهای اخیر به خاطر تشکیلات و مدیریت قوی پیشرفتهای خوبی داشتهاند. باز هم تکرار میکنم تا باشگاههای ما خودکفا نباشند و با مدیریت مردم و هواداران اداره نشوند فوتبال ایران پیشرفت نخواهد کرد. باشگاهها باید مستقل باشند و برای تأمین هزینههایشان دغدغه نداشته باشند. در چنین شرایطی میتوانند بدون نگرانی مربی خارجی هم استخدام کنند. استفاده از مربیان خارجی در تیمهای باشگاهی به سود تیم ملی تمام میشود، اما تیم ملی باید سرمربی ایرانی داشته باشد. متأسفانه بسیاری از تیمهای ما همچنان دولتی هستند در صورتی که در فوتبال جهان هم چنین چیزی پذیرفته نیست. اصلاً معنی ندارد تیمها دولتی باشند؛ در واقع سرمایهگذاران علاقهمند به ورزش روی فوتبال سرمایهگذاری کرده و باشگاههای فوتبال را تشکیل میدهند. ما هم اگر میخواهیم جایگاه فوتبالمان تغییر کند باید همین مسیر را طی کنیم و باشگاههایمان هرچه زودتر خصوصی شوند.