فرهاد همتی*
ترامپ اختیارات
پنتاگون در افغانستان را افزایش داد. این خبر در حالی اعلام می شود که «جیم متیس»
وزیر دفاع آمریکا روز سه شنبه در جلسه کمیته نیروهای مسلح سنا با بیان اینکه
واشنگتن در جنگ با طالبان پیروز نبوده، وعده داد که تا اواسط ماه جولای، راهبرد
جدید جنگی ایالات متحده را به کنگره معرفی کند.راهبرد ترامپ در افغانستان چیست ؟
چه رابطه ای میان افزایش فعالیتهای جریان افراط در افغانستان و استراتژی جدید
امریکا در این وجود دارد؟ امریکا با
افزایش نیروهای خود درافغاستان به دنبال
اهدافی چیست ؟
*برخی محورهای راهبرد
ترامپ امریکادر افغانستان
الف- دولت ترامپ
مدتهاست که بازنگری کلی در سیاست هایش در مورد جنگ افغانستان را آغازکرده است. هدف
از این بازنگری بهبود اوضاع امنیتی افغانستان با چشم انداز پیروزی در این جنگ
فرسایشی است. جنگ افغانستان که از سال 2001 شروع شده است طولانی ترین جنگ آمریکا
محسوب می شود.
ب-استراتژِ جدید
آمریکا در افغانستان منحصرا در اختیار وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) است و کاری به
'کاخ سفید' ندارد.پنتاگون بر این مبنا، موظف است یک مجموعه نیرومند از نظامیانش را
در افغانستان شکل بدهد، ضمن آنکه از آزادی عمل وسیعتری برای هدف قرار دادن مواضع
طالبان در حملات هوایی برخوردار خواهد شد. استراتژی جدید تمام محدودیت هایی را که
دولت 'اوباما' ایجاد کرده بود و جلوی میدان عمل نظامیان آمریکایی را در این میدان
رزم گرفته بود را از میان بر می دارد.
ج-بیش از 15 سال از
جنگ افغانستان می گذرد و استراتژی جدید کلا هدفش این است که تمام سیاستهای اوباما
را در قبال جنگ افغانستان، که مبتنی بر محدودیت عمل نظامیان آمریکایی در افغانستان
بود، بکلی زیر و رو کند.
د- به نوشته روزنامه
واشنگتن پست: طبق اعلام مقامات آمریکایی، این طرح جدید که هنوز به تصویب ترامپ
نرسیده است بر لزوم تقویت حضور نظامی آمریکا در افغانستان دلالت دارد و هدفش این
است که طالبان آنقدر خود را تحت فشار احساس کند که راضی به آمدن به پای میز مذاکره
شود.
ح-بدیهی است که با
پررنگ شدن حضور نظامی آمریکا در جنگ افغانستان، ضریب خطر جانی سربازان آمریکایی هم
به مراتب بالا خواهد رفت؛ ضمن آنکه هزینه این جنگ هم بالطبع سرسام آورتر خواهد شد . همانطور که برخی نمایندگان کنگره آمریکا هشدار داده‌اند طرح کاخ
سفید برای استقرار هزاران نیروی نظامی بیشتر در افغانستان آمار تلفات و مخارج این
جنگ طولانی را افزایش می‌دهد.
و-"اندرو
ویلدر"
کارشناس مسائل افغانستان در "موسسه صلح آمریکا ' در این باره می گوید : استراتژی جدید
آمریکا در قبال جنگ افغانستان حامل این پیام است که بله آمریکا می خواهد سربازان
بیشتری به افغانستان بفرستد، اما این طرح به معنای یک پیروزی نظامی ابدی نیست،
بلکه هدف این است که این ستیزه از راه مذاکره فیصله یابد"
*موانع و مشکلات راهبرد جدید ترامپ در افغانستان
1- در صورتی که طرح
وزارت دفاع امریکا در افغانستان به تایید ترامپ برسد ، این طرح با مقاومت مقامات بلندپایه دولت ترامپ
مواجه خواهد شد. این مقامات می گویند که این طرح تکرار همان طرح های دولت اوباماست
که منحصرا بر افزایش نیرو برای یک دوره موقت طراحی شده بود.
2-مخالفان این
استراتژی درون کاخ سفید به مسخره آن را "جنگ مک مستر" لقب داده اند. اشاره آنها به 'هربرت
مک مستر' مشاور امنیت ملی ترامپ است." مک مستر" معمار اصلی استراتژی جدید است.ژنرال مک مستر زمانی رهبری
مبارزه آمریکا را با فساد حکومتی در افغانستان برعهده داشت و ضمنا یکی از معماران
طرح افزایش نیروی 'جرج بوش' در افغانستان بود.
3-مخالفان راهبرد
جدید ترامپ در افغانستان معتقدند که این طرح هزینه های جنگ افغانستان را برای کاخ
سفید بالا خواهد برد. به اعتقاد مخالفان استراتژی افزایش نیرو و کمک
های مالی به دولت افغانستان هزینه های مالی جنگ افغانستان را، که تا کنون سالانه
23 میلیارد دلار در سال بوده است، باز هم بالا خواهد برد.
4-اما مهمترین مشکل
استراتژی جدید این است که اگر راهبرد جدید
امریکا در افغانستان به مرحله اجرا در بیاورد ،آیا همه این نظامیان می توانند کار
را آنقدر به پیش ببرند که جنگ به میز مذاکره رهنمون شود یا خیر؟منتقدان راهبرد
جدید ترامپ در افغانستان معتقدند که حتی طرح افزایش نیروی 100 هزار نفری اوباما هم
نتوانست طالبان را مجاب کند به میزگفت و گوها برگرددو.همه
تلاشهای اوباما در این زمینه بی نتیجه ماند چون درون دولت آمریکا بر سر استراتژی
افزایش نیرو اختلاف نظر وجود داشت .
5- و نکته اخر اینکه،
با وجود سفرهای مقامات ارشد آمریکایی از جمله «مک مستر» مشاور امنیت ملی و ژنرال
«ماتیس» وزیر دفاع به افغانستان و رایزنی با مقامات افغان ، به نظر می‌رسد که تیم
دونالد ترامپ درباره افغانستان دچار اختلاف شده‌اند. ژنرال‌های آمریکایی برای
تشدید جنگ تلاش می‌کنند اما برخی از اعضای دولت به شدت با طرح تشدید جنگ آمریکا در
افغانستان مخالفند.در
خارج از امریکا نیز با وجود رایزنی‌های مقامات آمریکایی عدم تمایل اعضای ناتو برای
افزایش نیرو در افغانستان و مخالفت با درگیر شدن در میدان‌های جنگ سبب شده تا
استراتژی جنگی آمریکا در افغانستان قبل از اجرا با شکست روبرو شود.
* کارشناس
مسائل آسیا
