به گزارش «جوان»، بورس انرژي به عنوان چهارمين بورس كشور ديروز طي مراسمي با حضور وزراي اقتصاد، مدير عامل شركت بورس انرژي، رئيس سازمان بورس و نيز مسئولان ارشد بازار سرمايه كشور در سالن همايش‌هاي صدا و سيما افتتاح شد.
سيدشمس‌الدين حسيني، وزير امور اقتصادي و دارايي در مراسم افتتاح بورس انرژي و در غياب وزير نفت گفت كه با همگرايي صورت گرفته با شركت ملي نفت، بورس مستقل نفتي راه‌اندازي نمي‌شود و معامله نفت‌خام در قالب بورس انرژي خواهد بود. اين درحالي بود كه قلعه‌باني، مديرعامل شركت نفت تا پايان اين مراسم نيز از بورس مستقل نفت سخن به ميان آورد.
وزير اقتصاد در تشريح ضرورت راه‌اندازي بورس و انرژي گفت: شكي نيست كه ايران بزرگ‌ترين ذخاير انرژي دنيا را در اختيار دارد و حالا بايد پرسيد آيا بلند‌پروازي است كه ايران يكي از بزرگ‌ترين بورس‌هاي انرژي دنيا را در اختيار داشته باشد.
وي با طرح اين پرسش كه تا كي انرژي را ما بايد توليد كنيم و قيمت آن را ديگران تعيين كنند، گفت: ما تنها يك نفت فروش يا پمپ بنزين مانند برخي از كشورهاي منطقه نيستيم و به دليل برخورداري از بزرگ‌ترين ذخاير انرژي دنيا بايد از قيمت‌پذيري به قيمت‌گذاري برسيم.
۶۲درصد وجوه دريافتي برق از خزانه به توانير بازگشت وي با بيان اينكه در صنعت برق كه در اين بورس اتكاي ما به آن بيشتر است، شانزدهمين كشور دنيا هستيم، گفت: توانير بابت فروش برق در دو سال آغازين هدفمندي يارانه‌ها ۱۶ هزار و ۴۰۰ ميليارد تومان به خزانه واريز كرده است كه از اين ميزان ۹۶۰۰ ميليارد تومان مستقيماً به خود توانير بازگشت. با احتساب ۵۰۰ ميليارد توماني كه بابت تهاتر فروش برق به بخش خصوصي پرداخت شده عملاً ۶۲ درصد از وجوه فروش برق به توانير بازگشته است.
وزير اقتصاد افزود: اين به استثناي يك ميليارد و ۹۰۰ ميليون دلار صادرات برق است كه در صورت محاسبه آن عدد فروش برق چيزي حدود ۲۰ هزار ميليارد تومان مي‌شود.
وي افزود: در عين حال بورس انرژي مي‌تواند سهم و نقش ايران را در بازار تجارت انرژي به مفهوم عام و نفت و گاز و برق به طور خاص افزايش دهد چنان كه به عنوان نمونه امروز از شرق و غرب كشور به شبكه‌هاي برق دنيا متصل هستيم و با تلاشي كه در خصوص خطوط لوله گاز انجام مي‌شود و با راه‌اندازي فاز‌هاي پارس جنوبي نقش ايران در بازار انرژي جهان متحول مي‌شود.
انتشار اوراق سلف نفتي در سال ۹۲ معاون وزير نفت و مديرعامل شركت ملي نفت ايران در ادامه از انتشار اوراق سلف نفتي با همكاري بورس در صورت اخذ نظرات نهايي بانك مركزي در سال ۹۲ براي توسعه نفت و گاز در دو بخش ارزي و ريالي خبر داد.
احمد قلعه‌باني با بيان اينكه اوراق سلف نفتي در دو بخش ارزي و ريالي تعريف شده است، گفت: در بخش ارزي حداقل در صورتي كه قيمت نفت با قيمت روز معامله شود، ۱۰ درصد سود خواهيم داشت و در بخش ريالي با نرخ مبادلاتي مي‌تواند مورد محاسبه قرار گيرد كه داراي سود ۸۷ درصدي براي سه سال خواهد بود.
بورس مستقل نفت مي‌خواهيم بر اساس اين گزارش، احمد قلعه‌باني، مديرعامل شركت ملي نفت در حاشيه راه‌اندازي بورس انرژي با بيان اينكه در پايه‌ريزي بورس انرژي كمتر شرايط تخصصي صنعت نفت به خصوص درباره عرضه نفت خام رعايت شده است، گفت: در ادامه براي راه‌اندازي بورس مستقل نفت خام تلاش خواهيم كرد.
براساس اين گزارش، البته تيرماه سال ۱۳۹۰ بورس نفت ايران بعد از هفت سال كش و قوس با عرضه نفت خام افتتاح شد، اما اين بورس هم به همان دلايل مطرح شده از سوي مديرعامل شركت ملي نفت اعلام كرد يعني درنظر نگرفتن شرايط خاص فروش نفت در بورس بعد از چند معامله ناموفق به كما رفت.
بورس انرژي آخرين بورس است
در عين حال علي صالح‌آبادي، مديرعامل سازمان بورس در سخنراني خود در آيين راه‌اندازي بورس انرژي با تأكيد بر اينكه بورس انرژي، چهارمين و آخرين بورس ايران خواهد بود، گفت: در صورت نياز به ورود هر نوع ابزار جديد مالي يا حوزه جديد كاري در قالب يكي از اين بورس‌ها انجام خواهد شد و پس از اين بورس جديدي نخواهيم داشت.
با توجه به اظهارنظرهاي متفاوت حسيني و قلعه‌باني در مراسم افتتاح بورس انرژي مشخص است كه همچنان اين اخلاف نظرها بين وزارت اقتصاد و دارايي و وزارت نفت براي چگونگي عرضه نفت‌خام در بورس ادامه دارد.
برق آمد، نامجو نيامد از سوي ديگر با وجود اينكه اعلام شده بود بورس انرژي با حضور مسئولان سازمان بورس و مجيد نامجو ـ وزير نيرو ـ رسماً آغاز به كار مي‌كند، اما وزير نيرو نيز در اين مراسم حضور نيافت چراكه برق به دليل مشكل تأمين نقدينگي از سوي وزارت نيرو قرار نبود در مراسم افتتاح بورس انرژي عرضه شود اما برخلاف آنچه كه اعلام شده بود علاوه بر قطران و زغال سنگ، پنج مگاوات برق هم عرضه شد.
از سوي ديگر شاپور محمدي، مدير عامل بورس انرژي نيز اظهار داشت: اين بازار با هدف كشف قيمت عادلانه و رفع انحصار و به عنوان نماد خصوصي‌سازي در راستاي اجراي اصل ۴۴ قانون اساسي راه‌اندازي شده است.
وي افزود: نخستين معامله چهارمين بورس كشور با عرضه ۲۰۰ تن زغال سنگ جامد فله به قيمت پايه هزار ريالي به ازاي هر كيلو و نيز ۵۰۰ تن قطران از ساعت ۱۱ روز جاري به مدت يك ساعت آغاز مي‌شود.
پس از آن نيز ۱۵ نيروگاه، برق را به عنوان ديگر حامل انرژي در اين بورس عرضه خواهند كرد كه نحوه قيمت‌گذاري آن نيز به ريال تعيين مي‌شود.
