جوان آنلاین: دانشآموخته زبان و ادبیات فارسی و ادبیات عرب، پژوهشگر موسیقی و ادبیات آیینی و دبیر میز موسیقی اندیشکده هیئت در رابطه با شکلگیری پدیده هیئت گفت: هیئت یکی از مهمترین نهادهای مردمی در تاریخ تشیع است و در رشد و بالندگی مردم نقش بسزایی داشته است. این پدیده در اقوام مختلف و جغرافیای گوناگون متناسب با آداب و رسوم هر منطقه نقشهای مهمی ایفا کرده و تاریخ دور و درازی را از سر گذرانده است. بهطور مشخص بعد از عاشورای سال ۶۱ هجری کمکم شکلهای ابتدایی آنچه امروز به آن هیئت میگوییم پا گرفت.
فروغی ادامه داد: در زمان بنیامیه و بنیعباس در دورانی که حکومت دست مخالفان شیعیان بود، این پدیده کمکم در خفا و با وجود محدودیتهای فراوان شکل گرفت و رفتهرفته تکامل پیدا کرد و در دوران حکومت شیعیان گسترش یافت و بالنده شد. مهم آن است که تاکنون به صورت علمی درباره هیئت، کاری انجام نشده است، مگر در سالهای اخیر که این پدیده توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده و ما شاهد این هستیم که در حوزههای آموزشی کارهایی صورت گرفته است.
امین فروغی که با ایسنا سخن گفته است با توضیح درباره اینکه باید به هیئت از منظر جامعهشناسانه نگاه کنیم بر شکلگیری فرهنگ مردم در هیئتها نیز تأکید کرد: مثل هر پدیدهای که باید با نگاه علمی به آن بپردازیم، هیئت هم با توجه به اهمیت آن میطلبد که به آن نگاه علمی داشته باشیم و از منظر جامعهشناسی و مردمشناسی این پدیده مهم را بررسی کنیم. پدیدهای که فرهنگساز بوده و بیراه نیست اگر بگوییم که فرهنگ ما ایرانیان را هیئت شکل داده، که ماحصل تحقیقات در متون دینی و کتابهای عالمان دینی و تحقیقات اندیشمندان حوزه دین و تشیع در هیئت برای عامه مردم گفته شده است. بنابراین احساسات مردم و احساسات دینی و مذهبی مردم در هیئت شکل گرفته و بسیار تأثیرگذار بوده است، اما تا به حال درباره هیئت و واکاوی هیئت و ابعاد مختلف این پدیده کوتاهی کردهایم. وی در خصوص نبود تاریخ جامع هیئتها بیان کرد: ما هنوز یک تاریخ جامع هیئت که از آغاز تاکنون به این پدیده به لحاظ تاریخی بپردازد، سراغ نداریم. در بعضی پژوهشها اشخاص به دورههایی از تاریخ پرداختهاند و درباره جغرافیای فرهنگی آن تحقیق کردهاند، اما ما امروز یک دایرهالمعارف کامل که فقط تاریخ هیئت در آن منعکس شده باشد در دسترس نداریم.