جوان آنلاین: در تاریخ معاصر ایران، از آن روی که روحانیت شیعه جای پایی قابل رصد دارد، موضوعی مهم برای پژوهش نیز قلمداد میشود. از ۱۵۰ سال پیش بدین سو، دوست و دشمن به انجام این کار مبادرت ورزیده و آثاری فراون پدید آوردهاند. به واقع موج نقض و ابرام در این فقره، از دوران مشروطیت آغاز شد، در مقطع نهضت ملی ایران تداوم یافت، به گاه پیروزی انقلاب اسلامی بالا گرفت و تا هم اینک نیز با رونق ادامه دارد. در این میان، اما آنچه شاهدان امین و اندیشمندان همه جانبه نگر بیان داشتهاند، در خور توجه فراوان مینماید. در میان آثاری که در این موضوع به ما رسیده است، موارد فراوانی از تحلیلها که واجد این صفت هستند، در خور احصاء و ارائهاند. بیتردید مجموعه بیانات حضرت آیتالله العظمی خامنهای در باره حوزه و روحانیت در عداد این طیف موارد قلمداد میشود که موضوع کتابی از مجموعه انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی است. در این پژوهش مجموعهای از مسائل مهم و خرد و کلان در باب تاریخچه و رسالت این نهاد بیان شده است که در مجموع میتواند آیینهای از حال و آینده آن قلمداد شود. به طور مشخص آنچه روحانیت شیعه در آینده پیش روی دارد و اینکه این نهاد چگونه باید به مصاف چالشها برود، در عداد مهمترین موضوعات در این اندیشه نامه است. تارنمای ناشر در یادداشتی کوتاه، در باب اهمیت موضوعات مطروحه در این کتاب، به نکات پی آمده اشارت برده است:
«از میان نیروهای درگیر با رژیم پهلوی، نهاد روحانیت مردمیترین و سنتیترین نیرویی بود که توانست در رقابتی سخت، بر سایر ایدئولوژیهای رقیب پیروز شود و نوع حکومت در ایران را رقم زند. حکومتی که مؤلفههای عصر مدرن را با اعتقادات ناب اسلامی پیوند زدهاست. بدینسان انقلاب اسلامی ایران با رهبری و پیشگامی نهاد روحانیت به پیروزی رسید و حوزههای علمیه نیز خاستگاه و محل پرورش این مبارزان و عالمان دین بودند؛ لذا حفظ و پایداری شجره طیبه انقلاب اسلامی، در گرو توجه حوزههای علمیه به تحول صحیح و حفظ اصول فقه سنتی و اجتهاد جواهری و پیریزی دستگاه تبلیغ قوی است. پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، وظایفی بس سنگین را بر عهده روحانیت نهاد که لزوم تحرک بیشتر در جامعه و تأسیس مؤسسات وابسته به حوزه و ارتباط پویا و مداوم با نهادهای دیگر جامعه اسلامی را ایجاب میکرد. روحانیت شیعی بعد از پیروزی انقلاب، ضمن حفظ و استمرار وظایف سنتی روحانیت در کسب دانش متعارف حوزوی و تبلیغ دین در هر مناسبتی، به تحول در روشها و تخصصیکردن رشتههای تحصیلی حوزوی و ساماندهی و برنامهریزی برای استفادهبهینه از امکانات این نهاد دست زدند. البته این تحول، در مسیر دگرگونی صحیح در حوزه صورت میگیرد. اثر پیش رو مجموعه فرمایشات و بیانات مقام معظم رهبری حضرت آیتالله العظمی خامنهای، در دیدار با اساتید، فضلا و طلاب و نخبگان حوزههای علمیه مختلف است که در زیر عناوین متنوع تدوین و ساماندهی شده است. مقام معظم رهبری با تذکر وظایف اصلی روحانیت متعهد و جایگاه مهم حوزه در پیروزی انقلاب و استمرار نظام اسلامی، بر نحوهمدیریت، روش تدریس و تحول در حوزه، به کارگیری شیوههای نوین و... تأکید میکنند....»