سرويس فرهنگ و هنر جوان آنلاين: دیوارنگارههای جدید لانه جاسوسی بیانگر اعتراضات چند دهساله یک ملت به حاکمیت زورگو، جنگافروز و بدعهد امریکاست.
«صابر شیخرضایی» هنرمند رشته گرافیک و طراح دیوارنگارههای جدید لانه جاسوسی امریکا که فارغالتحصیل رشته ارتباط تصویری از دانشکده هنر دانشگاه شاهد است و به عنوان مدیر هنری در پروژه بهسازی دیوارهای لانه جاسوسی مشارکت داشته است، به تسنیم گفت: وقتی همکاری با برخی هنرمندان مجری نقاشی دیواری روی دیوار لانه جاسوسی مطرح شد برخی از آنها نسبت به حضور در این پروژه ترسهایی داشتند؛ ضمن اینکه بهدوش کشیدن بار حواشی جانبی عناوینی، چون هنرمند سیاسی نیز بحث جدی دیگری است که باعث میشود برخی هنرمندان راغب به مشارکت در پروژههای اینچنینی نباشند. طبیعتاً در این راستا برچسبهایی زده میشود و چهبسا تصورات مبهم و گنگی هم نسبت به این قسم فعالیتها شکل بگیرد؛ تصوراتی از این دست که هنرمندانی که در پروژههای سیاسی اینچنینی مشارکت دارند، هنرمندان حکومتی هستند. هنرمند حکومتی هنرمندی است که حتی نمک سفرهاش نیز از سوی نظام تأمین میشود! و آنقدر به آنها میرسند که دیگر هیچ دغدغه مالی برایشان باقی نمیماند! البته بیشتر رسانههای ماهوارهای خارجی به این تصورات دامن میزنند. بر اساس همین شایعهها، برخی دوستان تمایل نداشتند هنر و نامشان به این پروژه گره بخورد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تعارضی میان دیوارنگارههای جدید لانه جاسوسی و هنر گرافیتی وجود دارد؟ گفت: به باور من تعارضی در این میان وجود ندارد. قطعاً عامه مردم شناختی از گرافیتی در فضای بینالمللی ندارند، اما باید بگویم این تصور که اگر یک نهاد حاکمیتی خود به میدان بیاید و پروژهای را سفارش دهد، در این صورت آن پروژه گرافیتی نیست، خیر؛ چنین تصوری غلط است چراکه چنین روندی در دنیا مرسوم است. البته برخی هنرمندان این مسیر قانونی را دور میزنند.
شیخرضایی افزود: عُمده آنچه اکنون به اسم گرافیتی بر برخی دیوارهای شهرهای بزرگ خودمان مشاهده میکنیم، تنها سایه سخیفی از گرافیتی جهانی است که غالباً با استفاده از رنگهای تیره و رسمالخطهای معوج و تجاوز به حقوق مادی و معنوی صاحبان منازل و دیوارها رخ میدهد و در سطح شعارهای نازل نوشتاری یا تصویری باقی میماند. این گرافیتی نیست، نوعی آنارشی تصویری است. گرافیتی مجموعه کارهایی است که دارای طرح و فکر و عناصر بصری مشخصی است؛ حال، برخی از این طرحها حاوی محتوا هستند و برخی دیگر نیز صرفاً فرمند و محتوایی ندارند.
مدیر هنری پروژه بهسازی دیوارهای لانه جاسوسی گفت: بد نیست به این نکته مهم هم اشاره کنم که دیوارنگارههای جدید لانه جاسوسی واجد مهمترین اعتراضات چنددهساله یک ملت به نظام حاکمیتی زورگو و جنگافروز و بدعهد امریکا و نمایش جنایات دولتمردان امریکایی علیه بشریت است؛ پس ویژگی نمادین این گرافیتیها این است که در دل خود واجد اعتراضند.
وی در مورد فرآیند رسیدن به ایدهها در این دیوارنگاره گفت: جلسات گروهی ما مبتنی بر طرح موضوع و نزدیک شدن به خواستههای سفارشدهنده بود و همچنین جلسات محتوایی که با مسئولان موزه ۱۳ آبان و مسئولان بسیج دانشجویی برگزار شد نیز در همین راستا بود. در ادامه بهشکل انفرادی روی تصویرسازی ایدهها مشغول شدم و برخی از محورهای مطرحشده در جلسات را به تصویرهایی نزدیک به اجرا تبدیل کردم. در این زمینه ادعایی ندارم، اما معتقدم اگر کسی بخواهد درباره امریکا کاری انجام دهد، باید از قبل مطالعاتی داشته باشد و به مباحث مختلف رسانهای، نشانهشناسی و نمادشناسی آگاه باشد؛ همچنین به تاریخ هنر و فرهنگ عمومی و جامعهشناختی امریکا اشراف داشته باشد و بداند ساختار سیاسی این کشور از کجا شکل گرفته و به کجا رسیده است و بالطبع، در پرتو چنین حجمی از پیوستگی ذهنی با موضوع میتوان به ایدههای متفاوت و متنوعی رسید که این شناخت نسبی قطعاً با دیدن چند فیلم و سریال هالیوودی حاصل نمیشود.