سرویس ایران جوان آنلاین: نیاز نیست در مورد زعفران ایران حرفی زده شود. طلای قرمزی که در حرف، یکی از محصولات مهم و ارزشمند ایران به شمار میآید. اما در عمل نه کسی از آن حمایت میکند و نه برنامهای برای جهانی کردن آن به نام ایران ارائه میشود. هر چند هر از گاهی طرحهایی مثل ورود زعفران به بورس و خرید تضمینی از کشاورزان و ممنوعیت خرید و فروش زعفران توسط دلالان مطرح میشود، ولی نتیجه کار همین است که حدود ۹۴درصد زعفران دنیا در ایران کشت میشود، اما هنوز دنیا زعفران را به نام ایران نمیشناسد. مشکلی که اگر رفع نشود نه سودی به جیب کشاورز میرسد و نه ایران میتواند آقایی خود را در این عرصه به دنیا ثابت کند. با این حال مسئولان دوباره خواب تازهای دیدهاند و اعلام شده برای حمایت از محصول زعفران و مدیریت برفرآیند کاشت، داشت و برداشت، قرار است مزارع زعفران کشور شناسنامهدار شوند.
شاید حالا به جایی رسیدهایم که وقتی از میزان بالای کشت محصولات کشاورزی و توانمندیهای موجود در کشور، یا قدرت خاک و آب و هوای ایران بیشتر میدانیم، بیشتر ناراحت میشویم. ناراحت از اینکه چرا با این همه ظرفیت، نمیتوانیم در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشیم و همیشه بخشی از محصولات کشاورزی یا میگندد و هدر میرود و یا با نام دیگر کشورها به بازارهای جهانی عرضه میشود. در مورد زعفران همین بس که بدانیم از ۱۲۲ هزار هکتار سطح زیر کشت این محصول در دنیا ۱۱۵ هزار هکتار آن مربوط به ایران است. هم اکنون در کشورهای همسایه شرقی ایران بیش از ۵ هزار هکتار زعفران تولید میشود، اما نکته مهم این است که میزان تولید زعفران در هکتار در همه کشورها به طور میانگین چهار کیلو است، اما اگر شرایط و کشت اصولی و عملی در ایران انجام شود در هکتار ۲۰ کیلو زعفران برداشت میشود. پس در یک کلام، ۹۴درصد زعفران دنیا در ایران کشت میشود. محصولی که با این حجم تولید و ارزش، به هیچ عنوان به نام ایران در بازارهای جهانی وجود ندارد و به خاطر اینکه بخش عمده زعفران ایران فلهای به اسپانیا صادر میشود، این کشور با بستهبندی بسیار ویژه و زیبای خود کاری کرده تا دنیا زعفران را به نام اسپانیا بشناسد، نه ایران.
با این شرایط، چند روز پیش بود که رئیس شورای ملی زعفران با اشاره به اینکه بورس کالا به شفافسازی قیمت زعفران کمک میکند، گفته بود: «زعفران بستهبندی باید در داخل بورس وارد شود و به بازاریابی و بازارسازی بستهبندی زعفران کمک کند.» بعد از قرنها که زعفران در ایران کشت و به دیگر کشورها فرستاده میشود، حالا محسن احتشام مدعی شده: «شورای ملی زعفران، رسالت سازماندهی و مدیریت بر فرآیند تولید زعفران را بر عهده دارد و در راستای این وظایف، طرح جهش صادرات زعفران و برنامهریزی راهبردی برای توسعه بازار و بازاریابی زعفران را به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه کرده تا با اجرای این طرح، نقاط ضعفمان را در چرخه فرآیند بازار جهانی این محصول برطرف کنیم.»
افتخار آفرینی با کد ۱۳ رقمی
هنوز شورای ملی زعفران ایران طرحهای قبلی خود را به نتیجه نرسانده که دوباره اعلام شده مزارع زعفران شناسنامهدار میشود.
البته باز هم رئیس این شورا، پای کار آمده و با بیان اینکه برای حمایت از محصول زعفران و مدیریت برفرآیند کاشت، داشت و برداشت، مزارع زعفران کشور شناسنامهدار میشوند، برای برداشت زعفران و به منظور رهگیری محل تولید این محصول به مزارع کد ۱۳ رقمی اختصاص داده میشود که میتوان از طریق آن، محل تولید زعفران و اصالت آن را شناسایی کرد.» با اینکه سالهاست کشاورزان و زعفرانکاران در انتظار عملی شدن پیش پا افتادهترین درخواستهایشان، مثل کوتاه کردن دست دلالان از بازار، خرید تضمینی محصول یا حمایت در زمان خسارت دیدن هستند، حالا احتشام ادعا کرده: «رهگیری محصول زعفران با این شناسه ۱۳ رقمی، به گونهای است که افتخار بهترین محصول به خود کشاورز برمیگردد و مشخص میشود که کدام کشاورز با حجم زمینی که در اختیار داشته و میزان برداشتی که انجام داده، محصول با کیفیتتری تولید کرده است.»
باید منتظر ماند و دید این طرح، آوردهای برای کشاورز هم خواهد داشت یا فقط افتخار تولید محصول خوب برایش میماند و دیگر هیچ!