جوان آنلاین: بدون سرمایهگذاری مؤثر در زیرساخت، افزایش قیمت تنها فشار اقتصادی بر مشترکان را بیشتر میکند. افزایش ۲۰درصدی تعرفه اینترنت برای کمک به اپراتورها در توسعه شبکه و جلوگیری از افت شدید کیفیت انجام شده، اما ابهام بزرگ این است که این افزایش چه زمانی و چگونه به بهبود واقعی سرعت و کیفیت اینترنت تبدیل خواهد شد.
با وجود آنکه دولتها در دورههای مختلف برای حمایت از اپراتورها و جلوگیری از افت کیفیت با افزایش تعرفههای اینترنت همراه شدهاند، اما تجربه کاربران از سرعت پایین و تمامشدن زودهنگام حجم نشان میدهد وعده بهبود کیفیت همچنان محقق نشده است. با موافقت دولت با افزایش تعرفههای اینترنت باز هم موضوع کیفیت پایین اینترنت مورد توجه کاربران قرار گرفته است.
کاربران بارها گلایه کردهاند که حجم بستههای اینترنتیشان سریعتر از انتظار تمام میشود، هر چند بخشی از این مشکل به رفتار و نحوه مصرف مربوط میشود، اما واقعیت آن است که تمام شدن سریع حجم اینترنت بیشتر از این مسئله، نتیجه سیاستهای اپراتورها، ناپایداری شبکه، محاسبه غیرشفاف ترافیک و سربارهای فنی است، همچنین بسیاری از کاربران نیز از کندی شدید اینترنت گلایهمند هستند، پاسخ اپراتورها به این مسئله معمولاً عدمتوازن هزینهها با درآمدها و راهکارشان افزایش تعرفهها بوده است. اپراتورهای ارتباطی میگویند در سالهای اخیر با هزینههای رو بهرشد نگهداری و توسعه شبکه مواجه بودهاند که با درآمد ثابت آنها همخوانی نداشته است، از این رو اصلاح تعرفهها بهعنوان راهی برای احیای توان سرمایهگذاری و جلوگیری از افت کیفیت خدمات مورد توجه و تقاضا قرار گرفت.
موافقت با افزایش ۲۰درصدی تعرفهها
با روی کار آمدن دولت چهاردهم زمزمه اصلاح تعرفهها با حفظ و تأکید بر اینکه این اقدام باید به گونهای انجام شود تا زندگی مردم را مستقیماً تحت تأثیر قرار ندهد، شنیده میشد. اردیبهشت امسال بار دیگر نامهای از سوی اپراتورها مبنی بر درخواست افزایش ۷۵درصدی منتشر شد که مخالفتها و نقدهای بسیاری را به همراه داشت.
حمید فتاحی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در آن زمان اعلام کرد هرگونه افزایش خودسرانهتعرفه بدون طی روال قانونی مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات قطعاً پذیرفته نیست و با متخلفان برخورد عبرتآموز خواهد شد.
وی معتقد بود در حال حاضر کیفیت پایین اینترنت، موجب نارضایتی در بخش قابل توجهی از کاربران شده است که این موضوع، پذیرش افزایش تعرفه در افکار عمومی را با مانع جدی مواجه میکند.
در هر صورت پیرو درخواست اپراتورها در اردیبهشت امسال برای بازنگری قیمت بستههای اینترنت، مراجع تصمیمگیر با افزایش ۲۰درصدی تعرفه بستههای اینترنت در این مرحله، موافقت کردند و سرانجام سه اپراتور تلفن همراه (همراه اول، ایرانسل و رایتل) بامداد سهشنبه ۱۱ آذرماه جاری، در اطلاعیهای ضمن اعلام همراهی و درک شرایط اقتصادی و حساسیت مشترکان به افزایش قیمتها، این اصلاح حداقلی تعرفه را با هدف تعویق بحران ناترازی صنعت فاوا، حفظ حداقلهای کیفی و امکان پاسخگویی به تقاضای روزافزون اعلام و اعمال کردند.
«۸ هزارتومان» تعرفه جدید هر گیگ اینترنت
تعرفه جدید اینترنت به شکلی است که ارزش هر گیگ از بستههای ماهانه میتواند کمی بیش از ۸ هزارتومان باشد. بسته چهارماهه در سایت ایرانسل و همراه اول، بلندمدتترین بستههای موجود هستند. یکی از گزینههای پیشنهادی اپراتورها در این بخش بسته اینترنت ۱۵گیگابایت با قیمت ۹۹هزارو۶۹۰تومان است. اگر مالیات بر ارزشافزوده را اضافه کنیم، به عددی معادل ۱۰۹هزارو۶۵۹تومان میرسیم.
بسته ۱۵گیگابایت چهارماهه به این ترتیب بهازای هر گیگ ۷ هزارو۳۱۰تومان آب میخورد. همراه اول بسته ۱۲گیگابایت دوماهه را هم بهعنوان بسته اینترنت بلندمدت به خریداران پیشنهاد میدهد.
قیمت بسته ۱۲گیگابایت دو ماهه همراه اول با احتساب مالیات بر ارزش افزوده ۸۱هزارو۲۹۰تومان خواهد بود. از این لحاظ ارزش هر گیگ اینترنت در این بسته به ۶ هزارو۷۷۴تومان میرسد.
قیمت بسته اینترنت ماهانه همراه اول از حدود ۱۶هزارتومان شروع میشود و برای بسته هفت گیگابایت با اضافه شدن مالیات بر ارزشافزوده به ۵۰هزارو۱۶۰تومان میرسد؛ هر گیگ ۷هزارو۱۶۵تومان.
حجیمترین بسته ماهانه ایرانسل نیز در سایت این اپراتور شش گیگ را نهایتاً با قیمت ۴۸هزارو۸۴۰تومان عرضه میکند. ارزش هر گیگ اینترنت این بسته معادل ۸ هزارو۱۴۰تومان محاسبه میشود.
شکاف قیمت و خدمات اینترنت موبایل
کاربران میگویند بستههایی که تا چند ماه پیش قیمت مناسبی داشتند، اکنون با رشد قابل توجه فروخته میشوند و این افزایشها با کیفیت ارائهشده همخوانی ندارد. بسیاری معتقدند هزینه مصرف اینترنت به حدی بالا رفته که خرید بستههای ماهانه به یک فشار جدی در سبد هزینه خانوار تبدیل شده است.
در بخش قابل توجهی از تهران و شهرهای بزرگ، اتصال اینترنت در ساعات مختلف روز ناپایدار است. کاربران بارها گفتهاند که سرعت واقعی شبکه با آنچه در معرفی بستهها نمایش داده میشود، فاصله زیادی دارد. در چنین شرایطی خرید بستههای گرانقیمت عملاً ارزش خود را از دست میدهد و تجربه استفاده برای مشترکان ناامیدکننده میشود.
یکی از نگرانیهای جدی مشترکان فعال شدن ناخواسته تعرفه آزاد است، این موضوع در حالی رخ میدهد که برخی مناطق با افت سرعت یا قطع و وصل مواجهند و کاربر مجبور میشود بستههای خود را زودتر از موعد تمدید کند. بهگفته کاربران، همین اتفاق باعث میشود هزینه نهایی استفاده از اینترنت بسیار بیشتر از حد انتظار شود.
افزایش هزینهها و کیفیت نامطمئن باعث شده است بخش قابل توجهی از کاربران بهدنبال راههای جایگزین باشند، برخی مصرف اینترنت را کاهش دادهاند و گروهی دیگر استفاده از اپراتورهای رقیب را امتحان میکنند. آنچه در تجربه عمومی دیده میشود این است که انتظار کاربران از اینترنت موبایل برآورده نشده و فاصله میان قیمت و خدمات روزبهروز بیشتر شده است.
کاربران منتظر نتایج واقعی افزایش تعرفه اینترنت هستند
باتوجه به افزایش شیب مصرف دیتای موبایل که در برخی ماهها دو برابر سال گذشته بوده است، سرمایهگذاری در شبکه، تجهیزات رادیویی، فیبر نوری، هسته شبکه و انرژی یک ضرورت است. عدمسرمایهگذاری در این حوزه به افت تدریجی کیفیت، توقف پروژههای توسعهای مانند ۵G، کوچ نیروی متخصص به دلیل کمبود بودجه، تشدید شکاف دیجیتال بین شهرهای بزرگ و کوچک و فرسودگی تجهیزات و تهدید پایداری شبکه منجر میشود. با توجه به افزایش تعرفههای اینترنت انتظار میرود اپراتورها در قبال درآمد بیشتر، شفافیت بیشتری درباره نحوه هزینهکرد و زمانبندی ارتقای کیفیت ارائه دهند و کاربران نتیجه این افزایش را در سرعت و پایداری لینکها حس کنند.
کارشناسان تأکید دارند که بدون سرمایهگذاری مؤثر در زیرساخت، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص، افزایش قیمت تنها فشار اقتصادی بر مشترکان را بیشتر میکند. شفافیت اپراتورها در هزینهکرد و ارائه زمانبندی مشخص برای ارتقای کیفیت، کلید جلب اعتماد کاربران و کاهش شکاف میان قیمت و خدمات است.