جوان آنلاین: تانکر‌ها و نیسان‌های حامل سوخت قاچاق دیگر در مرز‌ها تردد ندارند، بلکه در پایتخت در نزدیکی پالایشگاه تهران نیز دیده می‌شوند. پیش از این شرکت پالایش و پخش به عنوان توزیع‌کننده سوخت در مظان اتهام بود، به طوری که رئیس مجلس سال گذشته دولت را مسئول قاچاق سوخت معرفی کرد، اما این شرکت برای شانه خالی کردن از مسئولیت خود، بخش صنعت و تولید را متهم و با انداختن توپ به زمین تولید‌کنندگان اعلام می‌کند اکنون ایراد این است که مصرف‌کننده یا فعالیت ندارد یا فعالیت کمی دارد و با پروانه صوری سوخت ۳۰۰تومانی را دریافت و در مرز‌ها با نرخ ۱۰۰هزار تومان می‌فروشد. این اظهارات در حالی است که طبق نقل ایرنا از رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا، «روزانه بیش از ۲۱میلیون لیتر سوخت از کشور قاچاق می‌شود و ارزش این میزان قاچاق حدود هزار‌میلیارد تومان است.» طبق این اظهارات سالانه ۳۶۰هزار‌میلیارد تومان فقط از مسیر قاچاق از جیب مردم ایران ربوده می‌شود، اما برخی آمار معتقدند میزان قاچاق سوخت بیش از این آمارهاست و سالانه به ۷۲۰همت می‌رسد، یعنی پولی معادل یارانه نقدی دو سال کشور فقط با قاچاق سوخت دود می‌شود.
بیش از یک دهه است عکس، فیلم و گزارش‌های بسیاری از تانکر‌ها و نیسان‌های آبی حامل قاچاق سوخت منتشر می‌شود. چگونه خبرنگاران و فعالان این حوزه به انبار قاچاقچیان یا محل تجمع تانکر‌ها و نیسان‌های حامل سوخت دسترسی پیدا می‌کنند، اما سازمان‌های عریض و طویل مبارزه با قاچاق سوخت دسترسی ندارند؟ تجمع تانکر‌ها و نیسان‌های حامل سوخت قاچاق در مناطق مختلف مرز‌ها و سایر شهرستان‌ها به قدری عادی شده است که مردم بومی منطقه به راحتی می‌توانند آدرس‌های دقیق آنها را افشا کنند، اما چگونه این محل‌ها از دید مراجع مبارزه با قاچاق پنهان می‌ماند. گزارشات منتشره از میزان قاچاق عجیب و غیرقابل باور است.
به گفته رئیس دادگستری هرمزگان حجم ذخیره مخازن سوخت قاچاق در بندر کلاهی غیرقابل تصور و بیش از ۲۱میلیون‌و۵۰۰هزار لیتر است که با تولید روزانه یک پالایشگاه برابری می‌کند، حتی ۱۰هزار نیسان هم نمی‌توانند آن را تخلیه کنند.
انتشار تصاویر وحشتناکی از قاچاق سوخت از میان فنس مرزی با نیسان آبی و شیلنگ در فضای مجازی نشان می‌دهد هنوز مرز‌ها به اندازه کافی تحت نظارت نیستند. مردم محلی ساکن در ایرانشهر در خصوص قاچاق سوخت به پاکستان می‌گویند، از ایرانشهر به بعد (سمت مرزپاکستان) بیشتر جاده‌ها را خودرو‌های سوخت‌بر پوشش می‌دهند، یعنی کلاً خودرو‌های سوخت‌بر در جاده تردد دارند. این خودرو‌ها عموماً تویوتا‌های هایلوکس، برخی تویوتا‌های قدیمی و نیسان‌های آبی هستند. برخی‌شان پلاک ملی و برخی پلاک منطقه آزاد دارند و برخی هم بدون‌پلاک هستند.
افشاگری قالیباف در مورد پشت‌پرده قاچاق سوخت
آذر ماه سال گذشته، رئیس مجلس در واکنش به قاچاق سوخت از دولت انتقاد کرد و گفت: با اطلاع می‌گویم قاچاق سوخت سازماندهی شده است، روزانه بین ۲۵ تا ۳۰میلیون لیتر فرآورده نفتی قاچاق می‌شود. هم واردکننده منحصر‌به‌فرد و هم تولیدکننده فرآورده در کشور دولت است و این موضوع کاملاً انحصاری است. مراکز تولید و مصرف‌کنندگان اصلی، اولین تأمین‌کنندگان این قاچاق هستند و من این را با اطلاع می‌گویم، آیا نباید چاره‌ای بیندیشیم؟ در واکنش به سخنان قالیباف در صحن مجلس، رئیس‌جمهور در جلسه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به آمار قاچاق روزانه سوخت می‌گوید: روال موجود که باعث وقوع قاچاق روزانه چندده میلیون لیتر سوخت شده، یک فاجعه و گواه ناکارآمدی است. برای بنده نه حتی به عنوان رئیس‌جمهور، بلکه به عنوان یک شهروند ایرانی نیز به هیچ وجه قابل قبول نیست که بگویند از چرخه‌ای که تولید و توزیع آن در دست خود ماست، روزانه بین ۲۰ تا ۳۰میلیون لیتر سوخت قاچاق می‌شود!
وی با تأکید بر اینکه با اطمینان می‌گویم که قطعاً جلوی این شکل اتلاف و قاچاق ثروت‌های کشور را خواهیم گرفت، افزود: حتماً باید از روش‌های علمی تجربه‌شده برای مدیریت بهینه و صحیح سوخت بهره بگیریم. از انتقاد محمدباقر قالیباف و واکنش مسعود پزشکیان یک سال می‌گذرد، در این مدت هرازگاهی گزارش‌هایی از توقیف بار قاچاق سوخت منتشر می‌شود، اما عملاً اقدامی که بساط قاچاق سوخت را جمع‌آوری کند، صورت نگرفته است. روز گذشته رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در اولین همایش ملی پیشگیری و مقابله با قاچاق فرآورده‌های نفتی آمار وحشتناکی از میزان قاچاق روزانه و زیان هنگفت مالی به بیت‌المال اعلام کرد و همکاری تمامی سازمان‌های مربوط را خواستار شد.
در این همایش طبق روال گذشته مدیرعامل شرکت پالایش و پخش، انحراف در بخش توزیع سوخت را تکذیب کرد و توپ را به زمین مصرف‌کنندگان بنزین و گازوئیل انداخت.
قاچاق روزانه ۲۱میلیون لیتر سوخت
به گزارش ایرنا، سردار حسین رحیمی روز سه‌شنبه در نخستین همایش ملی پیشگیری و مقابله با قاچاق فرآورده‌های نفتی افزود: بر اساس آخرین برآورد‌های ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، حجم قاچاق در کشور حدود ۳۰میلیارد دلار است که این رقم مربوط به دو سال پیش است. رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا اظهار کرد: حدود ۸۰درصد این میزان قاچاق، ورودی و ۲۰درصد آن قاچاق خروجی است. به گفته سردار رحیمی، در سال‌های اخیر قاچاق ورودی حدود ۸درصد و قاچاق خروجی ۲۸درصد افزایش یافته است و اکنون ۳۰درصد اقتصاد کشور تحت تأثیر پدیده قاچاق قرار دارد. رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا، بالاترین سهم قاچاق خروجی را مربوط به فرآورده‌های نفتی دانست و گفت: قاچاق این فرآورده‌ها با حدود ۵/۲ میلیارد دلار، در صدر قاچاق خروجی کشور قرار دارد. سردار رحیمی با اشاره به قاچاق بیش از ۲۱میلیون لیتر سوخت در شبانه‌روز اظهار داشت: به اعتقاد من میزان واقعی قاچاق سوخت بسیار بیشتر از این برآوردهاست. وی ادامه داد: پس از دستور فرماندهی کل انتظامی، قرارگاه ویژه پیشگیری و مقابله با قاچاق تشکیل شد که مقابله با قاچاقچیان کلان و اجرای عملیات‌های مستمر و پایدار از مهم‌ترین مأموریت‌های آن است.
آغاز نقشه راه هوشمند مبارزه با قاچاق سوخت
به گزارش مهر، حمیدرضا دهقانی‌نیا، معاون پیشگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز که در نخستین همایش پیشگیری و مقابله با قاچاق فرآورده‌های نفتی سخن می‌گفت با بیان اینکه اکنون قاچاق سوخت دیگر یک تخلف اقتصادی نیست بلکه به یک چالش راهبردی برای کشور تبدیل شده است، می‌گوید: دستورالعمل ۲۴ماده‌ای مبارزه با قاچاق سوخت را نقشه راه‌مان قرار دادیم. ۱۸بند این دستورالعمل دستگاه‌های متعدد را مکلف کرده است به عنوان اعضای زیست‌بوم تحقق این سند به اشتراک‌گذاری داده‌ها بپردازند. وی می‌افزاید: نقشه راه آینده پیشگیری هوشمند شعار نیست بلکه یک نقشه راه عملیاتی است. هنوز داده‌های فروش، مصرف و حمل شفاف نشده است، طبق این سند باید دماسنج و ترددسنج روی ذخایر و ناوگان نصب شود تا بتوانیم داده‌کاوی کنیم، این سند به ما ضمانت اجرایی می‌دهد. از سال ۱۳۹۳ مصوبه دولت اجرا نشده است، اما با این سند در آغاز راه استفاده از فناوری‌های نوین هستیم که باید اجرایی شود.
پالایش و پخش: مصرف‌کنندگان عامل قاچاق هستند
مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در این همایش در توجیه بخش توزیع سوخت می‌گوید: اکنون ایراد این است که مصرف‌کننده یا فعالیت ندارد یا فعالیت کمی دارد و با پروانه صوری سوخت ۳۰۰تومانی را دریافت و در مرز‌ها با نرخ ۱۰۰هزار تومان می‌فروشد. کرامت ویس‌کرمی می‌افزاید: روزانه ۱۲۰میلیون لیتر گازوئیل در کشور توزیع می‌شود که ۵۰درصد آن در بخش حمل و‌نقل به مصرف می‌رسد، پارسال میزان مصرف این بخش ۶۰میلیون لیتر بود که امسال به کمتر از ۵۷میلیون لیتر رسیده‌ایم.
وی می‌گوید: در فرایند تخصیص سوخت به بخش‌های
حمل و نقل، کشاورزی، نیروگاه‌ها و حتی خود بخش‌های وزارت نفت باید تجدیدنظر شود. اکنون به معادنی که بالای ۳۰۰هزار لیتر سوخت مصرف می‌کنند دیگر گازوئیل با لیتری ۳۰۰تومان نمی‌دهیم و با شیب سالی ۱۰ تا ۱۵درصد افزایش به آنها گازوئیل تحویل می‌دهیم. مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی یادآور می‌شود: در فرایند تخصیص سوخت باید پروانه بهره‌برداری وجود داشته باشد، دستگاه متولی مکلف است به مصرف‌کننده یا تولیدکننده‌ای که مصرف واقعی دارد، سوخت تخصیص دهد.
وی تأکید می‌کند: اعداد و ارقام قاچاق شگفت‌آور است؛ در برخی مرز‌ها با نرخ ۸۰ تا ۹۰هزار تومان گازوئیل می‌فروشیم، اما در داخل کشور لیتری ۳۰۰تومان تحویل می‌دهیم. دستگاه متولی برایش هیچ اهمیتی ندارد و فقط می‌گوید سوخت ما کم است و باید بیشتر تخصیص دهید.
مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در ادامه تصریح می‌کند: با وجود کم‌بارشی در کشور، اما متولی بخش کشاورزی می‌گوید باید ۲۰درصد از سال قبل بیشتر سوخت بدهید، در حالی که باید با آمار ثابت کنید که تولید کشاورزی افزایش یافته است تا به شما سوخت بیشتر تحویل بدهیم، اما هیچ کنترل و نظارتی ندارند. در جلسات رسمی می‌گویند چه اشکالی دارد بخشی از این سوخت قاچاق شود؟ مگر چقدر از این ۱۲۰میلیون لیتر گازوئیل که روزانه مصرف می‌شود به بخش ما ارتباط دارد؟
ویس‌کرمی تصریح می‌کند: مصرف‌کننده‌ای در همین استان تهران داریم که انشعاب غیرمجاز گاز طبیعی از همسایه گرفته و با علمک به داخل کارگاه برده است، از این طرف هم سوخت مایع از ما می‌گیرد، دستگاه متولی هم تقاضای سوخت آن را تأیید کرده است، حتی مورد داشتیم ۱۵۰هزار لیتر برای او تأیید شده است، در حالی که با ۴۰هزار لیتر کار تولیدش انجام می‌شود.
وی با اشاره به پروانه‌ها، برگه‌ها و بارنامه‌های صوری می‌گوید: در مجموع سالانه ۱۲میلیارد لیتر گازوئیل به نیروگاه‌ها به قیمت لیتری ۲۷۰ تومان می‌دهیم که در این بخش هم تخلف داریم. باید شرکت برق حرارتی کنترل کند. بخش کشاورزی ۴ میلیارد لیتر در سال گازوئیل دریافت می‌کند که شامل مصارف موتورخانه، گلخانه و ماشین‌آلات است. بخش صنعت هم سالی ۴ میلیارد لیتر گازوئیل مصرف می‌کند و از دستگاه‌های متولی درخواست داریم اینها را کنترل کنند.
وی تأکید می‌کند: منشأ قاچاق سوخت این بوده است که همه مصرف‌کنندگان بیش از نیاز سوخت می‌گرفته‌اند و این مصارف خرد جمع و به این اعداد بزرگ قاچاق سوخت منجر می‌شود.
