جوان آنلاین: به اعتقاد رئیس سازمان بسیج دانش‌آموزی آذربایجان‌غربی نسل نوجوان امروز با امکانات بیشتر، آگاهی بالاتر و تجربه‌های متنوع‌تر، ظرفیت بالایی برای حفظ و انتقال مفاهیم ارزشی و انقلابی دارد و با هدایت درست، می‌توان از این ظرفیت‌ها به‌درستی بهره‌برداری کرد. متن گفتوگو با جهانگیر اسلام‌پرست را در ادامه می‌خوانید.
چرا هشتم آبان به عنوان «روز نوجوان و بسیج دانش‌آموزی» انتخاب شده است و چه بار معنایی تاریخی و فرهنگی دارد؟
هشتم آبان به‌دلیل شهادت شهید حسین فهمیده در این روز، به عنوان «روز نوجوان و بسیج دانش‌آموزی» نامگذاری شده است. شهید فهمیده با وجود سن کم در آغاز جنگ تحمیلی با ایثار و فداکاری خود الگویی از شجاعت و روحیه مقاومت در میان نوجوانان شد. همچنین نمادی فرهنگی و تاریخی از ایثار و پایداری نسل نوجوان آن دوران بود. امام خمینی (ره) نیز از ایشان به عنوان یک رهبر یاد کرده و مقام معظم رهبری بر اهمیت زنده نگه داشتن یاد و راه این شهید، به عنوان یکی از نماد‌های اصیل دفاع مقدس تأکید داشته‌اند.
چه نسبتی میان نوجوان امروز با مفاهیم ایثار، فداکاری و روحیه بسیجی وجود دارد؟ آیا این مفاهیم هنوز زنده‌اند؟
می‌توان گفت میان نوجوانان امروز و مفاهیم ایثار، فداکاری و روحیه بسیجی همچنان ارتباطی زنده و معنادار وجود دارد. نمونه‌اش را می‌توان در واکنش دانش‌آموزان به رویداد‌هایی مانند جنگ ۱۲ روزه دید. در این دوران نیز نوجوانان و دانش‌آموزان ما حضور فعالی داشتند و حتی برخی با مراجعه به بسیج دانش‌آموزی، آمادگی خود را برای دفاع از نظام جمهوری اسلامی و میهن‌شان اعلام کردند. اینها نشان می‌دهد روحیه ایثار و مقاومت نه تنها از بین نرفته، بلکه در نسل جدید نیز جاری است. در مقایسه با گذشته، نوجوانان امروز هم بصیرت و آگاهی بیشتری دارند و هم الگو‌های عینی‌تری از ایثار و شهادت مانند شهید حسین فهمیده در برابر خود می‌بینند. در گذشته بسیاری از اعزام‌شدگان تجربه‌ای مستقیم از مفهوم ایثار نداشتند، اما امروز نسل جوان با آگاهی، ایمان و الگو‌های روشن‌تری پای میدان آمده است. همچنین در مقابله با فتنه‌های اخیر، بار دیگر این نوجوانان و جوانان بودند که با فداکاری و حتی تقدیم جان خود نشان دادند این مفاهیم همچنان زنده و جاری‌اند.
نهاد بسیج دانش‌آموزی امروز چه نقشی در تربیت نوجوانان دارد و چقدر در انتقال ارزش‌های دفاع مقدس موفق عمل کرده است؟
نهاد بسیج دانش‌آموزی امروزه نقش مهمی در هویت‌بخشی و الگوسازی برای نوجوانان ایفا می‌کند و تلاش گسترده‌ای در راستای انتقال ارزش‌های دفاع مقدس داشته است. در این راستا، برنامه‌های متنوعی در سطح مدارس اجرا شده که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به اعزام دانش‌آموزان به اردو‌های راهیان نور اشاره کرد. تنها در استان آذربایجان غربی، برنامه‌ریزی شده که ۶۲ هزار دانش‌آموز به مناطق شمالغرب و بیش از ۳هزار نفر به مناطق جنوب اعزام شوند. علاوه بر این برگزاری کنگره ۳۶هزار شهید دانش‌آموز و زنده نگه‌داشتن یاد ۱۲ هزار شهید استان آذربایجان غربی از جمله اقدامات شاخص در راستای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است. همچنین یادواره‌های شهدا، دیدار با خانواده‌های شهدا، برگزاری برنامه‌های روایتگری از سوی رزمندگان و فعالان دفاع مقدس و نیز فعالیت‌های حوزه جهاد تبیین، همگی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا پیام شهدا و ارزش‌های دفاع مقدس به نسل جدید منتقل شود. این برنامه‌ها عمومی بوده و برای همه دانش‌آموزان قابل استفاده هستند، به‌ویژه در مناسبت‌هایی، چون هفته دفاع مقدس که تمامی مدارس استان درگیر فعالیت‌های مرتبط با یاد و راه شهدا می‌شوند. این نشان‌دهنده تلاش جدی بسیج دانش‌آموزی در نهادینه‌سازی فرهنگ ایثار، مقاومت و هویت انقلابی در میان نوجوانان است.
چه تفاوت‌هایی میان نوجوانان دوران جنگ با نوجوانان امروز وجود دارد و این تفاوت‌ها چه فرصت‌ها یا تهدید‌هایی در انتقال مفاهیم ارزشی ایجاد می‌کند؟
قطعاً بین نوجوانان دوران دفاع مقدس و نوجوانان امروز تفاوت‌های زیادی وجود دارد که این تفاوت‌ها هم فرصت‌هایی را برای ما ایجاد کرده و هم چالش‌هایی را پیش روی‌مان گذاشته است. در دوران جنگ تحمیلی، کشور از نظر زیرساخت‌های فنی و علمی در سطح محدودی بود، اما امروز به لطف پیشرفت‌هایی که با تلاش جوانان ایرانی حاصل شده است، ما به مرحله‌ای از اقتدار رسیده‌ایم که حتی در جنگ ۱۲ روزه اخیر شاهد بودیم موشک‌هایی که به دست جوانان این کشور ساخته شده بود، از سامانه‌های پدافندی دشمن عبور کردند و به اهداف خود رسیدند. این فقط یک نمونه از پیشرفت‌ها و ظرفیت‌های نسل امروز است. نوجوانان امروزی در حوزه‌های مختلفی توانمند شده‌اند؛ از فعالیت در المپیاد‌ها و عرصه‌های نخبگانی گرفته تا کارآفرینی، اختراعات و حتی آمادگی‌های رزمی. امروز دانش‌آموزان ما نه‌تنها در عرصه علمی و فرهنگی فعال‌اند، بلکه در جبهه فضای مجازی هم نقش‌آفرینی می‌کنند. بسیاری از آنها علاوه بر مقابله با جنگ نرم دشمن، خودشان به تولید محتوا و انتقال پیام انقلاب اسلامی به دیگر ملت‌ها و دانش‌آموزانی که تحت تأثیر جنگ شناختی قرار گرفته‌اند، مشغولند. یکی از تفاوت‌های مهم دیگر، سطح بالای آگاهی و بصیرت دانش‌آموزان امروز است. خوشبختانه ما شاهد رویش‌هایی هستیم که از دل همین نسل برخاسته‌اند. حضور آنها در قرارگاه‌های جهادی، اردو‌های محرومیت‌زدایی و فعالیت‌های خدماتی در تابستان امسال نشان داد اگر روزی لازم باشد، این نوجوانان همان‌گونه که در سنگر علم و دانش هستند، در حوزه نظامی هم می‌توانند از کشورشان دفاع کنند. از سوی دیگر، فضای مجازی و هجمه‌های فرهنگی دشمن تهدیداتی هستند که باید با هوشیاری و برنامه‌ریزی با آنها مقابله کرد. بسیج دانش‌آموزی در این زمینه اقدامات گسترده‌ای انجام داده، از برگزاری کارگاه‌های رسانه‌ای گرفته تا فعالیت‌های مختلف در حوزه جهاد تبیین و روشنگری. هدف ما تربیت نسلی دانشمند، متعهد و بصیر است که بتواند در هر شرایطی به نظام مقدس جمهوری اسلامی کمک کند و راه شهدا را ادامه دهد. در مجموع، نسل نوجوان امروز با امکانات بیشتر، آگاهی بالاتر و تجربه‌های متنوع‌تر، ظرفیت بالایی برای حفظ و انتقال مفاهیم ارزشی و انقلابی دارد و با هدایت درست، می‌توان از این ظرفیت‌ها به‌درستی بهره‌برداری کرد.
چرا حفظ و انتقال روحیه بسیجی به نسل نوجوان امروز، برای آینده کشور اهمیت دارد؟
حفظ و انتقال روحیه بسیجی به نسل نوجوان امروز، برای آینده کشور اهمیت حیاتی دارد. این نسل نوجوان امروز است که فردای نظام جمهوری اسلامی را رقم خواهد زد. ما باور داریم آینده کشور و انقلاب باید به‌دست همین دانش‌آموزان عزیز بیمه شود. بر اساس تجربیات تاریخی به‌روشنی برای ما اثبات شده که هزینه مقاومت بسیار کمتر از هزینه سازش و تسلیم است. در همین راستا، یکی از اهداف اصلی ما در بسیج دانش‌آموزی، انتقال مفاهیم ایثار، فداکاری و مقاومت به نوجوانان است تا به سطحی از آگاهی، بصیرت و توانمندی برسند که درک درستی از راه و منش شهدا داشته باشند. شهیدانی که با وجود امکانات محدود، در برابر دشمن تا دندان مسلح ایستادگی کردند و اجازه ندادند حتی یک وجب از خاک کشور به‌دست دشمن بیفتد. امروز هم با تکیه بر همان روحیه و باور، به توانمندی‌ای رسیده‌ایم که در برابر ابرقدرت‌های جهانی از نظر نظامی با اقتدار ایستاده‌ایم. اما این فقط کافی نیست؛ نوجوانان ما باید در سایر عرصه‌ها مانند علم، فناوری، انرژی، اقتصاد و دانش‌بنیان نیز به سطحی برسند که بتوانند کشور را از هرگونه وابستگی به بیگانگان و نظام سلطه بی‌نیاز کنند. به همین دلیل است که دانش‌آموز امروز باید به سلاح بصیرت، آگاهی، مهارت و تعهد مجهز شود، چراکه آینده کشور در دستان همین نسل خواهد بود. مسئولیت‌های فردای این کشور، بر عهده همین نوجوانانی است که امروز در مدارس در حال آموزش هستند. پس بسیار مهم است که ما بتوانیم مفاهیم و ارزش‌های دفاع مقدس، روحیه بسیجی و گفتمان انقلابی را در قالب‌های متنوع و متناسب با زبان نسل جدید، به آنها منتقل کنیم. همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند، مسیر انقلاب اسلامی، مسیری پرپیچ‌وخم ولی پرافتخار است. رسالت ما این است که نوجوانان‌مان را چنان تربیت کنیم که بتوانند این مسیر را با قدرت ادامه دهند و انقلاب اسلامی را به نقطه نهایی‌اش که همان تحقق تمدن نوین اسلامی و زمینه‌سازی برای ظهور حضرت ولی‌عصر (عج) است، برسانند.
اگر موضوعی هست در بحث انتقال ارزش‌ها و مفاهیم به مناسبت هشتم آبان که میان سؤالات ما نبود، بفرمایید.
هفته بسیج دانش‌آموزی، هفته‌ای فراتر از یک مناسبت تقویمی است؛ هفته‌ای است که مفاهیم بلندی مانند مقاومت، ایثار، فداکاری و بصیرت باید با قوت بیشتری به نسل امروز منتقل شود. این هفته، نه‌تنها برای جامعه دانش‌آموزی، بلکه برای تمام مسئولان نظام و دست‌اندرکاران فرهنگی کشور اهمیت دارد. ما در این ایام باید بیش از هر زمان دیگری تلاش کنیم تا پیام شهید حسین فهمیده را که در نوجوانی به چنان درک و بلوغ فکری رسیده بود که بزرگ‌ترین دارایی خود یعنی جانش را در راه اسلام، وطن و انقلاب فدا کرد، به نسل جدید منتقل کنیم. شهید فهمیده فقط یک فرد نبود، بلکه نماد یک اندیشه، یک باور و یک الگوست که نشان می‌دهد نوجوان هم می‌تواند در میدان مسئولیت، آگاهانه و فداکارانه قدم بگذارد. کوچک‌ترین کاری که ما می‌توانیم انجام دهیم، این است که راه او را ادامه دهیم و این مفاهیم والا را به نسل امروز بشناسانیم. خوشبختانه دانش‌آموزان ما هم در برهه‌های مختلف نشان داده‌اند اگر پای دفاع از انقلاب، نظام و ارزش‌ها در میان باشد، چیزی از شهید فهمیده کم ندارند، بلکه در بسیاری از عرصه‌ها با آگاهی و آمادگی بیشتر، همان راه را با صلابت و قدرت ادامه می‌دهند، بنابراین وظیفه ماست از فرصت هفته بسیج دانش‌آموزی به‌درستی استفاده کنیم و با برنامه‌های دقیق و مؤثر، مفاهیم ایثار، فداکاری، مقاومت و روحیه بسیجی را در جان و دل دانش‌آموزان بنشانیم، چراکه همین نسل نوجوان است که پرچم انقلاب را در آینده به دوش خواهد کشید.
