جوان آنلاین: «نیچروان بارزانی» رئیس اقلیم کُردستان عراق، در پنل کنفرانس سالانه انستیتوی پژوهشی خاورمیانه با عنوان «میری» The Middle East Research Institute (MERI) با موضوع و محوریت «شکل‌دهی آینده و چشم‌اندازهایی برای صلح و رفاه» در شهر اربیل، درباره وضعیت فعلی روابط اقلیم کُردستان با ایران و چگونگی تقویت هر چه بیش‌تر آن گفت: دو جنبه کلیدی در مورد ایران وجود دارد، اول این‌که ایران همسایه مهمی برای ماست؛ ما مرزهای مشترک و طولانی با ایران داریم؛ هرگز نخواسته‌ایم و به دنبال آن هم نیستیم که هیچ اختلالی در روابط ما با ایران ایجاد شود. در عین حال، ما منشأ هیچ تهدیدی برای ایران نیستیم. ما نمی‌خواهیم که به هیچ شیوه‌ای از خاک اقلیم کُردستان، هیچ‌گونه تقابلی بر علیه هیچ کدام از همسایگانمان صورت بگیرد. ایران، جزو آن کشورهایی است که هرگز نمی‌خواهیم منبع تهدید برای آن باشیم. این اصل، در سیاست اقلیم کُردستان محوریت دارد. ما می‌خواهیم عامل امنیت و ثبات در منطقه باشیم، نه عامل بی‌ثباتی و برهم‌زننده امنیت و آسایش در منطقه. در حقیقت، این مهم همچنان سیاست واقعی اقلیم کُردستان است.
مبادلات تجارت ما با ایران، تقریباً 11 میلیارد دلار است
بارزانی در مورد سفر سال گذشته خود به ایران و دیدار با مقامات عالی‌رتبه کشور گفت: از نظر اقتصادی، مبادلات تجاری ما با ایران، تقریباً 11 میلیارد دلار در سال است. سال گذشته به ایران سفر کردم و بعد از این سفر بود که صفحه جدیدی در روابط بین اقلیم کُردستان و ایران گشوده شد. رئیس جمهور اسلامی ایران به اربیل سفر کرد و من معتقدم که این اتفاقات تغییرات مثبتی در روابط ما و ایران به وجود آورد. من دوباره تأکید می‌کنم که ایران، کشور مهمی است، ما می‌خواهیم روابط کنونی خود را از این سطح هم بیش‌تر توسعه دهیم و اقلیم کُردستان هرگز به منبع تهدیدی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل نخواهد شد. ایران، در دوران سخت گذشته از اقلیم کُردستان حمایت، پشتیبانی و همکاری کرده است و ما از آن‌ها به خاطر این موضوع، سپاسگزاریم. ایران، همسایه مهمی است و ما خواهان روابط قوی و مستحکم با آن‌ها هستیم. پس از سفرهایم به ایران و بعد از دیدار و جلسه‌ای که با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران داشتیم، معتقدم که نوع، کیفیت و ماهیت روابط میان ایران و اقلیم کُردستان، به طور قابل توجهی بهبود یافته و دستخوش تغییرات مثبتی شده است.
رهبران کُرد «جلال طالبانی» و «مسعود بارزانی» از هیچ تلاشی دریغ نکردند
بارزانی در مورد چشم‌انداز و استراتژی رهبران کُرد برای ثبات در عراق و منطقه گفت: قبل از سال 2003، ما در اقلیم کُردستان وضعیتی مشابه وضعیت فعلی داشتیم. از نظر اقتصادی ما در این سطح مناسب کنونی نبودیم، اما تقریباً در جایی بودیم که اکنون هستیم. آمریکایی‌ها آمدند و با ما صحبت کرده و ما را متقاعد کردند که عراقی جدید و همچنین عراقی مبتنی بر پایه‌های دموکراسی و فدرالیسم در انتظار ماست. ما به عنوان کُرد و به ویژه رهبران کُرد، مرحوم «مام جلال» (جلال طالبانی) و رئیس «مسعود بارزانی»، که خداوند عمرشان را طولانی کند، برای عراق جدید از هیچ تلاشی که لازم بود، واقعاً دریغ نکردیم.
قانون اساسی عراق، به عنوان یک سند، دستاورد بزرگی است
وی افزود: ما امیدوار بودیم عراقی بسازیم که به فجایع و ویرانی‌هایی که بر سر کُردها آمده بود، پایان دهد. اگر سؤال این است، پس از 20 سال، چه چیزی به دست آورده‌ایم؟ به نظر من، خود قانون اساسی عراق، به عنوان یک سند، دستاورد بزرگی برای اقلیم کُردستان بود و نباید اهمیت آن را دست کم بگیریم. این سند مهمی که تعدادی از حقوق کُردها و دیگر اقلیت‌های عراق را به رسمیت می‌شناسد، نباید دست کم گرفته شود، بلکه باید به عنوان یک دستاورد بزرگ تلقی شود. اما سؤال بزرگ‌تر این است، آیا این قانون اساسی اجرا شده است؟ من می‌توانم به این سؤال، با یک «نه» قاطع پاسخ بدهم.
با اتحادیه میهنی کُردستان، رابطه بسیار بهتری نسبت به گذشته داریم
او همچنین گفت: روند تشکیل دولت اقلیم کُردستان، به درازا کشید، اما آنچه مهم است این‌که ما، به همراه برادرانمان در اتحادیه میهنی کُردستان اکنون رابطه بسیار بهتری نسبت به گذشته داریم. اگرچه به مرحله تشکیل دولت نرسیده‌ایم، اما در کنار هم، پیشرفت قابل توجهی داشته‌ایم. به اتفاق یکدیگر، یک سند مشترک تهیه کرده‌ایم که چشم‌انداز سیاسی ما را برای آینده این کشور و نحوه مدیریت امور با بغداد تشریح می‌کند. آنچه باقی می‌ماند این است که کدام پُست اداری به چه کسی می‌رسد؟ نمی‌خواهم هیچ بهانه‌ای برای این‌که چرا تشکیل دولت، این‌قدر طول کشید بیاورم و همچنین نمی‌خواهم از این موضوع دفاع کنم. معتقدم که دولت باید هر چه سریع‌تر تشکیل می‌شد، اما برخی واقعیت‌ها نیز وجود دارد که باید آن‌ها را هم در نظر بگیریم. دوست داشتم که دولت در ماه دوم یا سوم امسال تشکیل می‌شد، اما برخی موانع و عدم اعتماد وجود دارد که باید حل شود. با وجود همه این‌ها، ما در بغداد در مورد بسیاری از مسائل مربوط به دستاوردهای اقلیم کُردستان، با یکدیگر اتفاقِ نظر داریم.
دوستی قوی و روابط ویژه‌ای در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی با ترکیه داریم
رئیس اقلیم کُردستان در مورد روابط با کشور ترکیه گفت: ما دوستی قوی و مستحکمی با ترکیه داریم. ما روابط بسیار ویژه‌ای چه در حوزه اقتصادی و چه در حوزه سیاسی با این کشور داریم. اقلیم کُردستان به حفظ رابطه خود با ترکیه ادامه خواهد داد.
ترکیه در مورد روند صلح با پ.ک.ک بسیار جدی است
بارزانی در مورد ارزیابی روند صلح بین ترکیه و پ.ک.ک و نقش اقلیم کُردستان در این رابطه گفت: در مورد روندی که در ترکیه آغاز شده است و تحت هر عنوانی، من مطمئن هستم که پس از دیدار با رئیس‌جمهور ترکیه، احساس کردم که ترکیه در مورد این روند، بسیار جدی است. حتی اگر این روند به کُندی پیش برود، در ترکیه تصمیم جدی گرفته شده که این روند، باید به نتیجه برسد. اما ما نباید بی‌صبر باشیم، چیزهایی وجود دارد، حتی اگر مملو از خطرات باشند، که طرف مقابل باید آن‌ها را اجرا کند. مشکلی که سال‌ها ادامه داشته است را نمی‌توان یک شبه حل کرد. گاهی اوقات، باید با برخی خطرات روبه‌رو شوید. حرف من با برادرانم این است که روند صلح باید انجام شود زیرا بهترین راه است، حتی اگر این روند به آهستگی پیش برود. اکنون اوضاع به این شکل پیش می‌رود که هر طرف، منتظر است تا طرف مقابل، اقدامی انجام دهد تا آن‌ها نیز در این زمینه، متقابلاً گامی بردارند. این مسئله بزرگ مهم بدین شیوه حل نخواهد شد.
نقش اقلیم کُردستان در روند صلح بین ترکیه و پ.ک.ک حمایتی است
وی همچنین گفت: در حال حاضر، گام‌هایی وجود دارد که حزب کارگران کُردستان (پ.ک.ک) باید بردارد تا این روند به نتیجه برسد. نمی‌خواهم وارد جزئیات شوم، اما نمی‌شود گفت که ما عقب ایستاده‌ایم و منتظریم ببینیم ترکیه چه می‌کند و بعد خودمان می‌آییم، ما هم کاری انجام می‌دهیم. این نوع طرز تفکر، بسیار اشتباه است و نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. نقش ما همان‌طور که در آنکارا اعلام کردیم، نقش حمایتی است و با این گروه نیز صحبت کرده‌ایم که در این زمینه، چه نقشی می‌توانیم ایفا کنیم. وقتی که روند خلعِ سلاح آغاز شد، آن‌ها از ما خواستند که از این روند حمایت کنیم؛ هر آنچه که از دستمان بر می‌آمد را انجام دادیم. معتقدم که این یک فرصت تاریخی است و کُردها نباید آن را از دست بدهند.
پیام‌های «عبدالله اوجالان» کاملاً واضح هستند و قندیل نیز دقیقاً می‌داند که در این زمینه، چه کاری باید انجام دهد؛ اما آن را انجام نمی‌دهد! که این نوع رفتارها ناامیدی ایجاد می‌کند؛ این امر، حتی برای آقای اوجالان نیز خوب نیست. آن‌ها ادعا می‌کنند که از سخنان او پیروی می‌کنند، اما وقتی نوبت به اجرا و حوزه عمل می‌رسد، دقیقاً برعکس آن را انجام می‌دهند! این رفتارها به کُردها و همچنین به این روند، آسیب بزرگی وارد می‌کند. اکنون، زمان این نوع بازی‌ها نیست؛ این بازی‌ها آشکار و واضح هستند. پیام من به برادرانم این است که باید این روند را جدی بگیرند و برای تضمین موفقیت و به نتیجه رساندن آن و جلوگیری از شکست آن، تلاش‌های جدی انجام دهند.
