جوان آنلاین: شنبه هفته گذشته ۱۷ خرداد بود که تجمع محدودی در برابر کانون وکلای دادگستری مرکز انجام شد. عدهای که پیش از این نیز نسبت به شیوه برگزاری سیوسومین دوره انتخابات کانون وکلای دادگستری مرکز اعتراض خشونتباری کرده بودند، این بار اعتراض خود را به دادگاه انتظامی قضات بردند که دادگاه انتظامی قضات نیز با اعلام اینکه نیاز است کارشناسان در این خصوص نظر بدهند اعلام کرده است عملاً قرار کارشناسی در خصوص این مسئله تعیین کرده تا طبیعتاً اگر تخلف جدی در جریان برگزاری انتخابات اثبات شود انتخابات را ابطال کند. «جوان» پیرامون اتفاقات رخ داده در انتخابات کانون وکلا که به درگیری فیزیکی کشیده شده است، ضمن گفتوگو با منابع آگاه، حاشیهنگاری کرده است. برای اینکه بدانیم اصل ماجرا چه بود باید به چند هفته قبلتر باز گردیم. ۲۹ اردیبهشت بود که هیئت نظارت کانون وکلای دادگستری مرکز طی اطلاعیهای، روز شنبه دهم خردادماه را به عنوان تاریخ جدید برگزاری انتخابات اعلام و همچنین مقرر شد انتخابات به صورت تلفیقی حضوری (آفلاین) و غیرحضوری (برخط) برگزار خواهد شد و البته این انتخابات سرموعد خود نیز برگزار شد. اتفاق مهم در انتخابات اخیر همین برگزاری تلفیقی انتخابات بود که اجازه حضور برخط وکلا در این انتخابات را میداد و همین مسئله موجب شد تا میزان مشارکت در انتخابات به یکباره از حدود ۲۰ درصد به بیش از ۵۰ درصد بالغ شود. تا پیش از این وکیلی که میخواست در انتخابات مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز رأی دهد لازم بود به محل کانون مراجعه کند و پس از آنکه پروانه وکالت او بررسی میشد، اجازه رأیدادن پیدا میکرد و رأی خود را به صندوق میانداخت. در دوره قبل البته حتی انتخابات به شکل آفلاین نیز برگزار شد، یعنی افراد از طریق دستگاههای مخصوص رایگیری آرا خود را به صندوقهای رایی انداختند که نمونه آن در دوره اخیر انتخابات مجلس نیز تجربه شده بود. این بار، اما امکان شرکت در انتخابات به شکل کاملاً برخط فراهم شده بود و تا افراد بتوانند حتی از منزل خود هم رأی دهند.
اولین دوره انتخابات کانون وکلای مرکز
هرچند برگزاری انتخابات برخط به سهولت انجام شد ولی برخی پیشنیاز نیز برای شرکت در این نوع انتخابات وجود داشت. مثلاً اینکه وکلا تا قبل از ۷خرداد ۱۴۰۴ فرصت داشتند تا شماره همراه خود را در سامانه کانون ثبت یا بهروزرسانی کنند، تا لینک شرکت در انتخابات را دریافت کند و البته مشخص است که فقط وکلای دارای پروانه معتبر مجاز به شرکت بودند، در مرحله بعد افراد با کلیک روی لینک ارسال شده ازسوی کانون وارد صفحه انتخابات کانون میشدند، کدملی خود را در صفحه ورود وارد میکردند. در اینجا باید کد پنجرقمی تأیید ارسالشده به موبایلشان را وارد میکردند و بعد از ورود به بخش انتخاب نامزدها، بر اساس نام، نامخانوادگی یا کد انتخاباتی جستوجو کرده امکان انتخاب تا حداکثر ۱۲ نفر را داشتند. در پایان نیز بعد از بازبینی نهایی آرا، افراد انتخاب شده و سپس ثبت نهایی را کلیک میکردند و به همین راحتی میتوانستند در انتخابات شرکت کنند و در نتیجه با روشی که در دنیا نیز معمول است و البته براساس قانون تجارت الکترونیک نیز به نوعی در کشور ما پذیرفته شده و قانونی است در انتخابات شرکت میکردند. چراکه اکنون حتی همان پیامک نیز به معنای امضای الکترونیک محسوب میشود و البته معاملات و عقود مختلفی نیز اکنون از این طریق در حال انجام است.
از سوی دیگر همیشه انتخابات هیئت رئیسه کانونوکلا به وسیله یک هیئت نظارتی برگزار میشود که این دوره رئیس هیئت نظارت خود رئیس کانون بود که اعلام کرده بود، کاندید نخواهد شد و مشخص است از این جهت انتفاعی از اینکه چه کسی رأی بیاورد یا نیاورد نداشت.
اعلام نتایج انتخابات کانون وکلا
انتخابات روز دهم خرداد در موعد خود برگزار و بعد از برگزاری انتخابات نیز آرا تجمیع و در شرایطی که عده زیادی جلوی در کانون وکلای دادگستری مرکز جمع شده بودند، نتیجه انتخابات اعلام شد. نتایج انتخابات در حالی اعلام شد که تا نفر پنجم اعضای هیئت مدیره دورههای قبلی هستند ولی از نفر پنجم به بعد کسانی انتخاب شدند که قبلاً عضو هیئت مدیره نبودهاند و اکثراً افرادی این دوره رأی آوردند که چندین دوره در انتخابات شرکت میکردند و رأی نمیآوردند. میتوان گفت در این دوره از انتخابات افرادی رأی آوردهاند که هرچند ممکن است در میان افراد قدیمی و شناخته شده نباشند ولی حداقل در فضای مجازی به عنوان افراد معروفی هستند که دهها هزار دنبال کننده نیز در شبکههای اجتماعی دارند و اتفاقاً بخش زیادی از دنبال کنندگان آنها هم از وکلا هستند، لذا فقط لازم بود مثلاً هزار نفر از این دنبال کنندگان به اینها رأی دهند.
هیئت مدیره کانون وکلا ۱۲ نفر عضو اصلی دارد و همچنین شش نفر نیز علیالبدل انتخابات میشوند و همانطور که گفته شد، پنجنفر اول انتخابات اخیر نیز قبلاً در هیئت مدیره قبلی بودهاند و حتی وقتی که اسامی نفرات اول تا سوم را میخواندند طرفداران آنها جلوی در کانون بهشدت خوشحالی میکردند. البته در همین حین نیز رفتارهایی وسط خیابان میکردند که به هیچوجه در شأن وکلا نبود، منتها همین افراد در حالی که شاید تا ۳۰ ثانیه قبل از آن داشتند کل میکشیدند، وقتی که متوجه شدند، تیمشان رأی نیاورده در لحظه شروع به شعار تقلب، تقلب دادن کردند.
آشوب در برابر کانون وکلای مرکز
این عده از پس از اینکه جلوی در کانون شعار تقلب، تقلب سردادند، از کف خیابان به سمت در کانون حرکت کردند و برخی وکلا شروع به لگدزدن، به در کانون کردند و حتی برخی دیگر از این افراد اقدام به کتکزدن دیگر همکاران وکیل خود کردند. در این زمان بطری آب بود که وکلا به سمت دیگر همکاران خود پرتاب میکردند آن هم در شرایطی که شاید نیم ساعت از پایان زمان انتخابات نیز نگذشته بود. در این میان خانم وکیلی که البته فرد شناخته شدهای نیز است در میان اعتراضاتی که طبیعتاً هیچ ارتباطی به نظام نیز ندارد و یک اتفاق کاملاً صنفی محسوب میشود، شروع به فحاشی به نظام کرد و این گمانه را تقویت میکند که عدهای مترصد هر فرصتی هستند تا وقتی فضا متشنج میشود، شرایط را به سمت رادیکال شدن سوق دهند.
شرایط در آن زمان اینگونه بود که هرچند شاید در حدود ۲۰۰ یا ۳۰۰ وکیل در جلوی کانون وکلا ایستاده بودند ولی کسانی که شلوغکاری میکردند، شاید ۵۰ نفر نمیشدند که از این تعداد هم شاید پنج یا ۱۰ نفر در صنف وکلا افراد شناخته شده هستند و اصلاً این بزرگترها بودند که با شعار تقلب، تقلب شروع به آشوب کردند و بعد همراهان آنها نیز ادامه دادند. مسئله مهم این است که کسی از بزرگترهای این جمع که از وکلای شناخته شده و با سابقه هستند این توقع را نداشت، لذا این افراد حتماً باید بابت این رفتار عذرخواهی کنند. چراکه اینها افرادی هستند که زمانی خودشان عضو هیئت مدیره کانون وکلا بودهاند و این توقع وجود نداشت که آنها چنین رفتاری از خود نشان دهند.
بعد از ۳ نفر اول
در زمان اعلام نتایج انتخابات کانون وکلای دادگستری مرکز، سه نفر اول در یک تیم بودند و البته اعضا و طرفداران همین تیم هم در ابتدا سروصدا را شروع کردند، دلیل این اتفاق نیز این بود، چون اینها فکر میکردند هشت یا ۱۰ نفر اول متعلق به این تیم است و طبیعتاً تا زمانی که اسامی سه نفر اول که متعلق به این تیم بود اعلام میشد نیز به خوشحالی مشغول بودند، اما وقتی اسم نفر چهارم که معاون حال حاضر کانون وکلاست اعلام شد، طبیعی است که این افراد خیلی خوشحال نشدند، نفر پنجم نیز سخنگوی فعلی کانون بود و از نفر ششم به بعد هم افراد متفاوتی شدند. در حالی که همینطور یکی، یکی اسامی میآمد این تیم از اینکه رأی نمیآوردند، آشفته میشدند منتها تا وقتی که اسامی هر ۱۸ نفر نیامده بود اقدامی نکرده بودند ولی وقتی که متوجه شدند، رأی نیاوردهاند به یکباره شروع کردند.
نکته مهم این است ادعایی درباره اینکه مثلاً سیستم برگزاری انتخابات، هک یا دستکاری شده نیز نداشته است. ادعایی که در این دوره مطرح میشود این است که چرا نفر دوازدهم دوره قبلی انتخابات فقط ۲۷ تک رأی آورده ولی در این دوره به یکباره این عدد به ۱ هزارو ۷۰۰ رأی بالغ شده است. جالب است فردی هم که این رأی را آورده اذعان دارد، بیشتر از آنکه در تهران شناخته شده باشد در دیگر حوزههای کانون مرکز مانند سیستانوبلوچستان، دماوند یا شهرری شناخته شده و پایگاه رأی وی نیز همین شهرستانها بوده است.
چاله میدان سرالوند
در هر صورت افرادی که اینچنین آشوبهایی را پس از برگزاری انتخابات انجام میدادند، حقوقدانی هستند که بدیهیتر انتظار از آنها این است که به قانون احترام بگذارند، از سوی دیگر حتی اگر حقوقدان هم نبودند انتظار بود، اگر مدعی هستند طیف مقابل تقلب کرده به شکل منطقی و معمول عمل کند یعنی اعتراض کتبی خود را به هیئت نظارت ارائه کنند و این مسئله را پیگیری کنند تا مثلاً آرا دوباره بازشماری یا بررسی شود و بالاخره اگر تقلب شده با آن برخورد شود، اتفاقی که البته پس از کشوقوسهای فراوان مجبور شدند به آن تن دهند.
بالاخره کسانی که مدعی هستند در انتخابات تقلب شده یا باید ثابت کنند که مثلاً سیستم هک شده یا نتایج دستکاری شده است ولی برخی از این افراد به سادگی ادعا میکردند افرادی که خارج از گروه آنها رأی آوردهاند خارج از سیستم رایگیری برای آنها آرا نوشته و اعلام شده و این آرا ارتباطی با رایگیری ندارد. البته این ادعا هم در حالی است که اصلاً فرایند رایگیری به شرکتی بیرون از کانون وکلا واگذار شده بود. هرچند آنها بعداً مدعی شدند، از آنجایی که شرکت برگزار کننده از جمله شرکتهای با مسئولیت محدود است، صلاحیت برگزاری انتخابات را نداشته و به خوبی هم نتوانسته انتخابات برگزار کند، ایراداتی که نشان دهند ضعف مفرط این افراد در داشتن دلایل منطقی است. حقیقت این است که این افراد، چون رأی نیاوردهاند در حال فضاسازی هستند وگرنه هرچند شرکتهای مسئولیت محدود کمترین تعهدات را قبول میکنند ولی همین کمترین تعهدات چیزی از مسئولیت این نوع شرکتها در برابر شرکتهای تضامنی که بیشترین تعهدات را دارا هستند کم نمیکند و در مجموع این افراد هیچ حرف فنی نیز در خصوص اعتراضی که به نتایج انتخابات داشتند ارائه ندادهاند.
شاید بتوان گفت مهمترین مسئله در انتخابات اخیر اعتراض به انتخابات نیست چراکه بالاخره افراد ممکن است به نتیجه انتخابات اعتراض کنند، اعتراضهای آنها ثبت میشود و به آن رسیدگی خواهد شد ولی مسئله مهم این است که این افرادی که به شکل وحشیانه به همکاران خود حمله کردهاند، وکلای دادگستری هستند مثلاً آن خانم وکیلی که به صرف اینکه دیگر همکارش به او گفته خانم از من فیلمبرداری نکن، با مشت و لگد به وی حمله میکند، چگونه قرار است در جهت احقاق حق قانونی به مراجعین خود راهنمایی کند!
البته خشونتهای عدهای از وکلا به همین حد محدود نیست و بعد از اینکه عدهای از آنها جلوی در کانون جمع شده و شروع به جیغ و فریاد کردهاند، به زور هیئت مدیره را مجبور کردند که باید جلسه اضطراری برگزار کنند و رئیس کانون وکلا که رئیس هیئت نظارت بر انتخابات بوده را برکنار کنند و، چون جلسه به حدنصاب نرسید شروع به جیغ و فحاشی کردند که خود رئیس باید استعفا دهد. در حالی که این شرایط نه با کانون وکلای دادگستری مرکز ایران بلکه با شرایط چاله میدان قابل مقایسه بود، این عده پس از آنکه دیدند نمیتوانند نظرات خود را به هیئت مدیره کانون تحمیل کنند تهدید کردند، شنبه ۱۷ خرداد با لشکری از وکلای معترض به در کانون وکلا خواهند آمد تا مثلاً کانون را تصرف کرده و هیئت رئیسه را مجبور به استعفا کنند، اتفاقی که بالاتر در خصوص کم و کیف آن توضیح داده شد.
بزرگترهای آشوبگر
هرچند آشوبگران انواع رفتارهای خشونتآمیز را از خود نشان دادند ولی موضوع مهم این است افرادی که به عنوان بزرگترهای جمع شناخته میشوند نه تنها این افراد را آرام نکردند، بلکه معترضان را برای حمله به کانون، لگد زدن به در آن، پرت کردن بطری آب به سمت دیگر وکلا، شعار دادن علیه نظام یا کتک زدن دیگر همکاران تهیج کردند. در این شرایط انتظار میرود این افراد نه تنها باید صف خود را از این فحاشان جدا کنند و بگویند ما با این افراد نیستیم بلکه باید عذرخواهی کنند و اعلام کنند افرادی که به ما منتسب هستند هم باید بیایند عذرخواهی کنند. در هر صورت آن ۱۰ نفر بزرگتری که مطرح هستند باید بیایند صف خود را از این افراد جدا کنند. بالاخره کسانی که کتک میزدند یا به در لگد میزدند مشخص هستند. اینکه عدهای مثلاً یک دختربچهای را جلو بیاندازند و بگویند برو فحش بده و کتک بزن، چون کسی از طرف مقابل با تو درگیر نخواهد شد، نشان دهنده سطح سخیف افرادی است که به عنوان بزرگان این صنف وکلا شناخته میشوند. البته فردی که آنقدر بیحیا باشد که دست روی همکار وکیل خود بلند کند و اینگونه مورد تحریک افراد قرار بگیرد، مشخص است که نسبتی با جامعه وکالت نیز ندارد.
میتوان گفت اتفاقاتی که در انتخابات اخیر کانون وکلا افتاد بیسابقه است، هرچند همواره اختلافات نظرهایی مابین برخی وکلا وجود داشته و حتی در دور قبل نیز جیغ و فریاد میان وکلا اتفاق افتاده بود، ولی این دفعه اختلافات به ضرب و جرح کشیده شد و مشخص نیست برای دور بعد آیا باید شاهد استفاده از سلاح در جریان برگزاری انتخابات مرکز بین وکلای کشور باشیم یا خیر! بالاخره در طی ۳۳ دوره انتخاباتی که در کانون وکلا برگزار شده هر بار عدهای از افراد شناخته شده به عنوان لیدر یک جریان فکری و نظری در انتخابات شرکت کردهاند که چند ده نفر از وکلا نیز حامی آنها بودهاند ولی همواره نتیجه انتخابات مورد پذیرش قرار گرفته و چنین رفتار خشونتآمیزی به شکل بیسابقهای اتفاق افتاده است.
اینکه انتخابات محل ارائه نظرات مختلف است موضوع پذیرفته شدهای است و اتفاقاً انتخابات میتواند محل ظهور و بروز این نظارت باشد ولی اینکه افراد پس از این ظهور و بروز، دست به چنین رفتاری بزنند نشان دهند. بیقانون و بیاخلاقی افراطی در محلی است که انتظار میرود، بیشترین پایبندی به قانون را از خود نشان دهند.