جوان آنلاین: «ایران- قطر» یک بازی همیشه حساس؛ دیداری که تفاوتی نمیکند دوستانه باشد یا رسمی، چون دو تیم تا سر حد جان برای پیروزی در آن تلاش میکنند. مسابقات انتخابی جام جهانی به بازیهای آخر خود رسیده و ایران و قطر بازهم مقابل هم قرار گرفتهاند. ایران صعود کرده و قطر به عنوان قهرمان آسیا فقط امید دارد بتواند به پلیآف برسد، البته قطر با تیم قهرمان آسیا فاصلهای عجیب پیدا کرده است، آنها چیزی برای از دست دادن ندارند و میآیند مقابل ایران پیروز شوند.
شاید به همین خاطر است که امیر قلعهنویی، سرمربی ایران برخلاف آنچه قبلاً میگفت، چندان به جوانگرایی روی نیاورد و به ترکیب برندهاش دست نزد؛ موضوعی که انتقادهای زیادی را هم به همراه داشت ولی خب قلعهنویی نمیخواهد به همین سادگی و با یک باخت که تأثیری در سرنوشت ایران ندارد، صدرنشینی خود را در جدول از دست بدهد، بنابراین با تمام قوا مقابل میزبان صفآرایی کرده است تا هم صدرنشین بماند و هم انتقام بازی نیمهنهایی جام ملتهای آسیا را از قطر بگیرد.
نخستین روزهای فروردین ماه بود که تیم ملیفوتبال ایران با تساوی برابر ازبکستان و به واسطه کسب ۲۰ امتیاز از شش برد و دو مساوی، علاوه بر تثبیت صدرنشینی خود، صعودش به مرحله بعد را قطعی کرد تا تنها دغدغهاش در دو بازی باقی مانده مقابل قطر و کرهشمالی، حفظ جایگاه باشد و صعود به عنوان صدرنشین گروه.
برخلاف ایران که پس از ژاپن و نیوزیلند به عنوان سومین کشور، صعود خود را به جام جهانی ۲۰۲۶ قطعی کرده، قطر که با کسب تنها ۱۰ امتیاز از سه برد، یک تساوی و چهار باخت در رده چهارم جدول جای گرفته، همچنان در تلاش برای صعود به مرحله پلیآف است. میزبان جامجهانی قبل که در مرحله مقدماتی حتی به قرقیزستان هم باخت، امیدوار است با تغییراتی که در رأس کادرفنی خود ایجاد کرده بتواند ناکامیها را جبران کند و با خولن لوپتگی، سرمربی سرشناس اسپانیایی موفق به صعود و کسب جواز حضور در جام جهانی شود.
قطر که در آخرین بازی خود به عنوان بازنده زمین بازی را ترک کرده، در دور رفت نیز متحمل شکست پرگل چهار بر یک مقابل ایران شد، با وجود این، اما حساسیت بازی پنجشنبه را شکست مقابل این تیم در جامملتهای آسیا (۱۸ بهمن ۱۴۰۲) است که دو چندان کرده است. در واقع این بازی برای قلعهنویی و مردانش یک مصاف انتقامی است. طبق آمار، ایران در مصافهای رودررو، عملکرد بهتری نسبت به قطر داشته، به طوری که در پنج بازی اخیر قطر تنها یک برد داشته و در چهار دیدار دیگر به عنوان تیم بازنده زمین بازی را ترک کرده است، با وجود این، اما دستکم گرفتن تیمی که این روزها لوپتگی سکان هدایت آن را در دست دارد، میتواند رکورد شکستناپذیری ایران در این مرحله را به چالش بکشد.
باوجود حساسیتهای خاص این بازی، فهرست ۲۸ نفره تیم ملی را اکثراً بازیکنان داخلی لیگ تشکیل میدهند و قلعهنویی تنها از هفت لژیونر (سعید عزتاللهی، محمد قربانی، مهدی قائدی، سامان قدوس، محمدجواد حسیننژاد، شهریار مغانلو و مهدی طارمی) برای دو بازی پیش رو دعوت به عمل آورده که این نشان از اعتماد سرمربی تیم ملی به بازیکنان لیگ است.
تیم ایران عمدتاً در بازیهای این مرحله از سیستم ۴- ۳- ۳ یا ۴- ۲- ۳- ۱ استفاده کرده است؛ تاکتیکی با تکیه بر هافبکهای میانه میدان برای گردش و کنترل توپ و همچنین استفاده از وینگرهای سرعتی در انتقال سریع از دفاع به حمله جهت غافلگیر کردن حریف. تیم ایران به واسطه هماهنگی بالای زوجهای خط دفاع و هافبک، انسجام و عملکرد خوبی در این دو خط دارد، به طوری که میتواند حتی در فاز بدون توپ هم با پرکردن فضا و بستن آن، مسیر پاسکاری حریف را مسدود کند و برنامههای هجومی آن را برهم زند، در عین حال به دلیل سرعت انتقال از دفاع به حمله با حضور بازیکنانی، چون طارمی و قائدی در ضدحملات خطرناک ظاهر شده و خط دفاع و دروازه حریف را به چالش میکشاند.
از سوی دیگر تجربه لژیونرهای موفق که عمدتاً جزو مهرههای کلیدی هستند، در مصافهای چالشی و پرتنش، کار را برای ایران درمیآورد، با وجود این، اما ایران همچنان در بازیسازی از عقب زمین ضعفهایی دارد که باعث میشود گاهی در پرس بالا از سوی حریف، مدافعان دچار اشتباه در پاسکاری شوند و این لو دادنهای توپ میتواند چالشبرانگیز شود، ضمن اینکه عدمتمرکز به خصوص در دقایق پایانی که نمونه آن در بازی با ازبکستان هم رخ داد (دریافت گل تساوی در دقایق پایانی) اصلیترین نقطه ضعف ایران است که قلعهنویی باید تدبیری اساسی برای آن بیندیشد تا این مسئله در بازی با قطر مشکلساز نشود.
قطر با تمرکز بر دفاع متراکم و استفاده از توپهای بلند به فضای پشت دفاع حریف عموماً از سیستم ۳- ۴- ۳ استفاده میکند. این تیم همچنین در فاز حمله نیز روی حرکات تاکتیکی و نبوغ و استعداد ذاتی بازیکنان کناری و مهاجمان نوک حساب ویژهای باز میکند. قطر با در اختیار داشتن نفراتی، چون المعز علی یا عفیف نه تنها در استفاده از فضاهای کناری موفق عمل میکند بلکه میتواند تنوع تاکتیکی خوبی نیز برابر رقبا به نمایش بگذارد. این تیم همچنین توان خوبی در استفاده از ضربات ایستگاهی و سانتر از جناحین دارد، خصوصاً مقابل تیمیهایی که در پوشش هوایی ضعف دارند. قطر در چند بازی اخیر نشان داده در دفاع ناپایدار است و اندکی فشار بر خط دفاع این تیم، اشتباهات پرتعداد مدافعان و حتی دروازهبان این تیم را به دنبال دارد. از سوی دیگر این تیم باتوجه به شکست در بازی قبلی به لحاظ روحی- روانی نیز در شرایط شکنندهای قرار دارد و همین فشار روانی میتواند این تیم را در کسب نتیجه به چالش بکشد و در چنین شرایطی قدرت بدنی و تجربه بالای مهاجمان ایران میتواند خط دفاع شکننده قطر را باز و یک برد دیگر به نام ایران ثبت کند، اما بعید نیست ایران با ساختار دفاعی کار را آغاز کند، برای فرار از پرس احتمالی قطر و استفاده از فضای پشت مدافعان این تیم. انتظار میرود قلعهنویی تدبیری برای کنترل احساسات تیمش در صورت رسیدن به گل یا گلهای زودهنگام داشته باشد تا داستان بازی با ازبکستان در دوحه نیز تکرار نشود.