وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ایجاد مقاومت میکروبی نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها هشدار داد و گفت: از بین شش منطقه سازمان جهانی بهداشت، منطقه مدیترانه شرقی و از بین ۶۴ کشور گزارش‌دهنده به سازمان جهانی بهداشت، ایران بالاترین میزان مصرف دارو‌های ضد میکروبی را به خود اختصاص داده‌است.
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت گفت: مقاومت میکروبی (AMR) در سراسر جهان نه‌تن‌ها یکی از ۱۰ تهدید اصلی سلامت محسوب شده، بلکه به عنوان تهدیدی جدی برای توسعه پایدار نیز شناخته می‌شود. این پدیده در حال حاضر تبدیل به یک بحران اجتماعی - اقتصادی شده‌است که نه‌تن‌ها سلامت انسان‌ها در هر گروه سنی و هر منطقه از جهان، بلکه سلامت حیوانات و گیاهان، و نیز سلامت و امنیت غذایی را به شدت تحت‌تأثیر قرار داده و محیط‌زیست را به محلی برای ذخیره و انتقال باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک تبدیل خواهد کرد.
وزیر بهداشت با قید اینکه پیش‌بینی می‌شود در فاصله بین سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۵۰ میلادی، بیش از ۳۹ میلیون مرگ در اثر باکتری‌های مقاوم اتفاق افتد، تصریح کرد: این رقم با مرگ سه انسان در هر دقیقه برابر است. اگر اقدام مؤثری در این زمینه انجام نشود، در دهه آتی، جهان شاهد ۵/۷ درصد کاهش تولیدات دامی، بین یک تا ۴/۳ تریلیون دلار کاهش تولید ناخالص داخلی (GDP) و سقوط ۲۸ میلیون نفر به زیر خط فقر خواهد بود. این در حالی است که مطالعات نشان داده کاهش ۳۰ درصد مصرف دارو‌های ضدمیکروبی در صنایع دامی منجر به افزایش ۱۴ بیلیون GDP تا سال ۲۰۵۰ خواهد شد.
وی گفت: مقاومت میکروبی عمدتاً در اثر مصرف بیش از حد یا ناصحیح دارو‌های ضدمیکروبی توسط انسان یا در صنایع دامداری- کشاورزی ایجاد می‌شود. کمبود زیرساخت‌های لازم برای پیشگیری از انتقال بیماری‌ها نظیر آب سالم و توالت بهداشتی، پوشش ناکافی واکسیناسیون و نیز محدودیت امکانات پیشگیری از انتقال بیماری در مراکز ارائه‌دهنده خدمات سلامت، باعث گسترش میکروب‌های مقاوم خواهد شد. گسترش میکروب‌های مقاوم باعث‌شده بسیاری از دارو‌های ضدمیکروبی تأثیر خود را از دست بدهند. این در حالی است که تولید یک آنتی‌بیوتیک جدید به ۱۰ تا ۱۵ سال زمان و بیش از یک میلیارد دلار هزینه نیاز دارد. وزیر بهداشت تصریح کرد: اقدام مؤثر در این زمینه جز با رویکرد یکپارچه به سلامت (One Health) در بین سازمان‌های متولی سلامت انسان، حیوان، گیاه و محیط ممکن نخواهد بود. توفیق کشور‌ها در این زمینه نیازمند یک برنامه واحد کشوری با مشارکت کلیه وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مرتبط شامل سازمان‌های غیردولتی و بخش خصوصی خواهد بود. لازم است این سازمان‌ها دست در دست هم، یک برنامه واحد در این زمینه تنظیم نمایند و برای رصد برنامه، نظام مراقبت ادغام یافته در انسان، حیوان و محیط را گسترش دهند. از سوی دیگر با توجه به تأثیر شناخته‌شده بحران‌ها و بروز حوادث طبیعی در کشور، لازم است موضوع مقاومت میکروبی، پیشگیری و کنترل عفونت‌ها در برنامه‌های تاب‌آوری مدنظر قرار گیرد.
ظفرقندی با بیان اینکه بهینه‌سازی مصرف دارو‌های ضدمیکروبی در کشور یک اولویت خواهد بود، افزود: تلاش‌های فعلی برای مقابله با تهدید فزاینده مقاومت میکروبی کافی نیست. اگر امروز اقدام نکنیم، در آینده جامعه جهانی با عواقب مرگبارتری مواجه خواهد شد. در همین رابطه، سیدرضا رئیس کریمی، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با اشاره به پیامد‌های ناگوار مقاومت میکروبی گفت: سالانه بیش از ۵ میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل مقاومت میکروب‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها جان خود را از دست می‌دهند. سیدرضا رئیس کرمی، یکی از عوامل اصلی تشدید بحران مقاومت میکروبی را تجویز بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها به‌ویژه در بخش‌های ویژه بیمارستان‌ها دانست و گفت: مقاومت میکروبی نه‌تن‌ها زمان بستری بیماران را افزایش داده و خطر مرگ و میر را به طور چشمگیری بالا برده، بلکه باعث تولید آنتی‌بیوتیک‌های جدید و پرهزینه هم شده‌است.
