سرویس ایران جوان آنلاین: با این فرض که همگان از اهمیت آبخیزداری در حفظ منابع آبی و گسترش پوشش گیاهی به خوبی مطلع هستند باید گفت بخشی از طرح‌های اجرایی آبخیزداری در قالب عملیات کشت گیاهی صورت می‌گیرد که به آن عملیات بیولوژیکی اطلاق می‌شود. این کار با اهدف کلی گسترش پوشش گیاهی و حفاظت خاک انجام و همیشه برای به نتیجه رسیدن آن باید از مشارکت آبخیزنشینان بهره برد. طی سال‌های اخیر در چندین استان ایران عملیات بیولوژیک مراتع به اجرا در آمده و حالا از کردستان خبر می‌رسد اجرای عملیات بیولوژیک مراتع استان به اجرا در آمده و نزدیک به ۸۴ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
وقتی می‌خواهیم از آبخیزداری حرف بزنیم، هرگز نمی‌توانیم در مورد یک طرح، یک سازمان یا گروهی از مردم حرف بزنیم. چون در پروژه‌های آبخیزداری توجه به درختکاری و پوشش گیاهی بسیار اهمیت دارد، اما چون این وظیفه بر دوش آبخیزنشینان است، آن‌ها حتماً باید از آن اطلاع و آگاهی کافی داشته باشند. بر همین اساس وقتی بحث عملیات بیولوژیکی آبخیزداری به میان می‌آید، ناخودآگاه موضوع نهال‌کاری، بذرکاری، علوفه‌کاری و کپه‌کاری هم مطرح می‌شود. حال با توجه به اینکه آب و باد به طور دائم خاک را در معرض فرسایش قرار می‌دهند. کشاورزان در اثر این اتفاق خاک حاصلخیز خود را از دست می‌دهند. پس باید حتماً روش‌های نهال‌کاری در آبخیزداری را بدانند.
مدیریت مراتع با آبخیزداری
در سال جاری همانند سال قبل با عنایت مقام معظم رهبری و با هدف کاهش و کنترل سیلاب، کنترل فرسایش خاک، توسعه پوشش گیاهی در جهت کاهش سطح تبخیر و جذب آب توسط خاک و کنترل ریزگردها، اعتبارات صندوق توسعه ملی و بوم سازگان زاگرس اختصاص یافته است. این اتفاق خوب آن‌قدر ارزشمند بود که رئیس اداره مرتع و امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان را به میان خبرنگاران بکشد تا از اجرای عملیات بیولوژیک مراتع استان از محل اعتبارات این صندوق خبر دهد. عملیاتی که تاکنون و به طور متوسط ۸۴ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
به گفته بختیار مرادی سطح مصوب برای اجرای این عملیات ۳ هزار و ۷۴۶ هکتار است که تاکنون در ۳ هزار و ۱۴۷ هکتار این طرح اجرایی شده است. وی با بیان اینکه عملیات بیولوژیک آبخیزداری در این استان شامل کپه‌کاری، بذرکاری و بذرپاشی، قرق مراتع و تبدیل دیم زار‌های کم بازده به علوفه‌زار است، گفت: «سطح مصوب عملیات‌های بیولوژیک آبخیزداری در این استان به ترتیب شامل بذرپاشی یک هزار و ۶۱۸ هکتار با پیشرفت فیزیکی ۱۰۰ درصد، کپه‌کاری یک هزار و ۵۳۹ هکتار با پیشرفت فیزیکی ۶۹ درصد و بذرکاری ۵۸۹ هکتار با پیشرفت فیزیکی ۷۹ درصد است.»
با استناد به گزارش‌ها، در اراضی ملی کردستان از گونه‌های اسپرس، یونجه، پروتریوم، آگروپاپیرون، چاودار وحشی، جاشیر، کما، آویشن ختمی و کاسنی استفاده می‌شود و تعداد ۹۲ دستگاه آبشخور نیز در روستا‌های دارای طرح مرتعداری و واجد مطالعات آبخیزداری تولید و توزیع شده است. موضوعی که رئیس اداره مرتع و امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان با اشاره به آن‌ها گفته: «این طرح‌ها با اهداف مدیریتی مرتعداری و آبخیزداری در راستای حفظ و احیای مراتع و برای ایجاد شرایط لازم جهت زادآوری، تکثیر گونه‌های مرتعی و افزایش تولید علوفه مرتعی، تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، کاهش سرعت آب و کنترل و بهره‌وری مناسب از سیلاب و در نهایت افزایش پوشش گیاهی منطقه اجرا می‌شود.»
