سرويس اقتصادی جوان آنلاين: سرپرست وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه سالانه ۵۶ میلیارد دلار بهطور پنهان برای فرسایش خاک هزینه میشود، مسئولان را مقصران اصلی فرسایش خاک دانست: «لازم است که خود مسئولان آموزشهای بیشتری ببینند و هرگونه تصمیمگیری آنها منوط به حفظ خاک باشد و با ایجاد یک نهضت ظرف مدت پنج سال گاوآهن را از اراضی کشاورزی حذف کنیم.»
خاک بهعنوان بستر اصلی تولید موادغذایی وضعیت مناسبی در کشورمان ندارد؛ بررسیها نشان میدهد فرسایش خاک در ایران نسبت به تولید آن حدود ۱۰ تا ۱۲ برابر حد قابل تحمل یا تابآوری سرزمینی است. مسئولان وزارت جهادکشاورزی روز گذشته در مراسمی به مناسبت روز جهانی خاک با شعار «جلوگیری از فرسایش خاک» از مشکلات بخش کشاورزی سخن گفتند و از برخی تصمیمات غیرمنطقی مسئولان انتقاد کردند. براساس آمار فرسایش خاک جزو ۱۰ تهدید بزرگ برای بشریت است، در کشور ما سالانه ۲ میلیارد تن فرسایش خاک وجود دارد که رقمی معادل ۵۶ میلیارد دلار برای فرسایش خاک هزینه میشود.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی که در این مراسم سخن میگفت، با بیان اینکه با احتساب ۶/ ۱۰ میلیون تن واردات محصولات کشاورزی این میزان فرسایش خاک هزینهای معادل پنج برابر ارزش این واردات به کشور تحمیل میکند، گفت: ایران جزو کشورهای با فرسایش متوسط به بالا است و ۱۰ تن در هکتار فرسایش دارد که در مقیاس جهانی رقم بالاتری است.
کاظم خاوازی افزود: فرسایش شدید خاک از یک تا ۱۱ تن در کاهش عملکرد محصولات مؤثر است و به همین دلیل امروزه نقش خاک در امنیت غذایی بسیار مهمتر از آب است.
سرپرست وزارت جهاد: قصد بحث با وارداتچیها را ندارم
سرپرست وزارت جهاد در این مراسم با اشاره به برخی مشکلات حوزه کشاورزی اظهار داشت: «پایین بودن عملکرد، بالا بودن هزینههای کشاورزی، پایین بودن درآمد کشاورزان و ناپایداری کشاورزی از جمله مشکلاتی است که ما در این بخش با آن مواجه هستیم.»
عباس کشاورز با اشاره به اینکه برخی نظریهپردازان عنوان میکنند که در این شرایط اگر واردات انجام دهیم به صرفهتر است، گفت: «بنده قصد بحث کردن با این افراد را ندارم، اما میخواهم عنوان کنم که مشکلات ذکر شده چقدر به بحث خاک و حفاظت از آن مربوط میشود.»
وی با اشاره به اینکه آب بهعنوان یک چالش ملی مطرح است، افزود: این چالش ریزگردها را به همراه داشته و باعث مشکلات دیگری از جمله آنچه در دریاچه ارومیه، باتلاق گاوخونی و... رخ داده، شده است. ما این مسائل را پذیرفتهایم و قبول داریم.»
مشکل فرسایش خاک خود مسئولان هستند نه کشاورزان
سرپرست وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه کشاورزان جزو پیشرفتهترین و دقیقترین افراد در ارتباط با حفظ خاک هستند، گفت: «لازم است که خود مسئولان آموزشهای بیشتری ببینند و هرگونه تصمیمگیری آنها منوط به حفظ خاک باشد. لازم است برای حفظ خاک با ایجاد یک نهضت ظرف مدت پنج سال گاوآهن را از اراضی کشاورزی حذف کنیم.»
کشاورز افزود: «شهروندان، مسئولان و همه برای حفظ خاک و اکوسیستم کشور مسئول هستیم و نباید آن را منحصر به بخش خاصی مانند معاونت خاک و آب وزارت جهادکشاورزی کرد و در نوع برخورد با طبیعت نباید فکر کنیم که میشود با طبیعت جنگید، بلکه باید سازگاری داشت.» وی گفت: «همه مسئولان باید اطلاعات خود را در ارتباط با شرایط حفظ خاک افزایش دهند و همچنین آموزشهای بیشتری در این ارتباط در وزارت جهادکشاورزی انجام شود و اهمیت حفظ خاک باید برای تمام بخشها معلوم باشد تا هیچ کس به خود اجازه ندهد تصمیمی بگیرد که در آن مسائل مربوط به حفظ خاک رعایت نشده باشد.»
کشاورز با بیان اینکه کلید حفظ آب در کشور خاک است، تصریح کرد: «تا به امروز رفتار ما در مواجهه با خاک مناسب نبوده و تجدیدنظر کلی در این ارتباط لازم است.»
گزارشی از قاچاق خاک کشاورزی نداریم
همچنین معاون خاک و آب وزارت جهادکشاورزی، با بیان اینکه قانون جدید حفاظت از خاک در حال چکشکاری برای تدوین آییننامهها است و به زودی به هیئت دولت ارسال میشود، گفت: «بر اساس این قانون هرگونه تخریب، آلودگی و قاچاق خاک مجازات دارد.»
علیمراد اکبری افزود: «در قانون حفاظت از خاک برای متخلفانی که اقدام به تخریب، فرسایش، آلودگی، تغییر کاربری یا قاچاق خاک جرایم سنگینی در نظر گرفته شده است.»
وی در پاسخ به سؤالی درباره صادرات خاک و قاچاق این محصول به خارج از کشور گفت: «تا به امروز مجوزی به صادرات خاک کشاورزی داده نشده و تنها خاکی که از کشور خارج میشود خاک صنعتی و مربوط به معادن است که صادرات آن از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجوزهای مربوطه را دارد.» اکبری اظهار داشت: «در فضای مجازی به موضوع قاچاق خاک پرداخته شده است، اما در پنج سال گذشته که بنده در معاونت خاک و آب حضور دارم حتی یک گزارش از قاچاق خاک دریافت نکردهام.»
معاون خاک و آب وزارت جهادکشاورزی تصریح کرد: «اعداد و ارقامی که درباره میزان فرسایش خاک در کشورمان مطرح میشود بسیار متفاوت است، به طوریکه برخی میزان فرسایش را تا ۱۵ تن در هکتار نیز عنوان میکنند، اما باید توجه داشت که هنوز مبنای دقیقی برای پذیرش رقم فرسایش خاک در کشور نداریم.»
اکبری تأکید کرد: «میزان فرسایش خاک با توجه به اینکه کشورمان در منطقه خشک و نیمهخشک قرار دارد از متوسط جهانی به طور طبیعی بالاتر است.»