سرویس اجتماعی جوان آنلاین: تهران تا چند روز دیگر با طرح زوج یا فرد خداحافظی میکند. براساس مصوبه شورای عالی طرح ترافیک، از ابتدای تیرماه طرح زوج یا فرد حذف میشود و محدوده کنترل آلودگی هوا با شرایط متفاوت اجرا خواهد شد. به گفته مسئولان شهری در تهران از دستکم ۴ میلیون خودرویی که در شهر تردد میکنند، فقط یک میلیون خودرو در سامانه تهران من برای معافیت ۲۰ روزه ثبت نام کردهاند و این مسئله نشان میدهد که نه مدیران شهری و نه پلیس راهور نتوانستهاند به خوبی درباره طرح جدید اطلاعرسانی کنند.
طرح جایگزین «زوج یا فرد» چگونه است؟
در طرح جدید ترافیک، دیگر زوج یا فرد بودن پلاک مطرح نیست بلکه همه خودروهای پلاک تهران میتوانند ۲۰ روز در هر فصل رایگان وارد محدوده کنترل آلودگی هوا شوند و پس از پایان ۲۰ روز باید برای تردد در این محدوده عوارض بپردازند. البته این ۲۰ روز فقط مختص همان فصل است و قابلیت ذخیره شدن برای فصل بعدی را ندارد.
مبلغ عوارض ورود به محدود طرح ترافیک مبلغی بین ۲۰ تا ۴۱ هزار تومان برای ساعات پرتردد و کمتردد خواهد بود.
ساکنان محدوده ترافیکی هم خروجشان یکبار قبل از ساعت ۸ و ۳۰ دقیقه و یکبار ورودشان بعد از ساعت ۱۷ رایگان است. البته دارندگان همه خودروها در تهران و افرادی که قصد ورود به این محدوده را دارند و حتی افرادی که در محدوده طرح ترافیک سکونت دارند باید حتما در سامانه تهران من به آدرس my.tehran.ir ثبت نام کنند.
در این طرح همچنین پیشبینی شده که اگر فردی بعد از ۲۰ روز وارد محدوده کنترل آلودگی هوا شد و فراموش کرد عوارضش را پرداخت کند تا دو ماه فرصت دارد که حساب شهروندیاش را شارژ کند در غیر این صورت پلیس راهور او را جریمه خواهد کرد.
ساعت و محدوده طرح ترافیک جدید
آنطور که مشخص است طرح ترافیک جدید به لحاظ محدوده عملیاتی و ساعات اجرایی با طرح سابق تفاوت چندانی ندارد. محدوده طرح کنترل آلودگی هوا و یا حلقه دوم همان محدوده زوج و فرد یعنی سمت شمال به بزرگراه همت (از تقاطع امام علی (ع) تا تقاطع چمران) از سمت جنوب به بزرگراه بعثت (از تقاطع امام علی (ع) تا تقاطع نواب) از سمت شرق به بزرگراه امام علی (ع) (از تقاطع همت تا تقاطع بعثت) و از سمت غرب به بزرگراه نواب (از تقاطع بعثت تا تقاطع آزادی) و در ادامه به بزرگراه چمران (از تقاطع آزادی تا تقاطع همت) است و ساعت اجرایی نیز از ۶:۳۰ صبح تا ۱۹ عصر معین شده است.
طرحی ناکارآمد و بدون دستاورد
به عقیده برخی از کارشناسان این طرح کارآمدی چندانی در کاهش آلودگی هوای تهران ندارد و باید بررسیهای دقیقتری در این باره صورت میگرفت. دکتر امیر جعفرپور، کارشناس حوزه حمل و نقل و ترافیک درباره طرح کنترل آلودگی هوا به خبرنگار «جوان آنلاین» میگوید: «شاید کلیات طرح ترافیک جدید خوب به نظر برسد مثلا اینکه خودروهایی که معاینه فنی برتر دارند و آلودگی کمتری ایجاد میکنند را از مزایای خاصی بهرهمند کرده است، اما این طرح دستاورد خاصی برای کنترل آلودگی هوای تهران نخواهد داشت.»
جعفرپور ادامه میدهد: «بررسی نقشههای ترافیکی نشان میدهد که عمده ترافیک در خارج از محدوده زوج یا فرد پخش شده و ترافیکهای سنگین در معابر بزرگراهی و محدودههایی است که درون طرح زوج و فرد قرار ندارد، به همین دلیل محدودیت قائل شدن برای این بخش مشکل خاصی را حل نخواهد کرد.»
اجحاف در حق کسانی که در خارج از تهران، زندگی میکنند و در داخل پایتخت، کار
او اظهار میدارد: «در طرح کنترل آلودگی هوا از این جهت که روزهای حضور برای تهرانیها ۲۰ روز و برای سایر پلاکها ۱۵ روز در هفته است، بهنظر میرسد که در حق کسانی که در خارج از تهران زندگی و در داخل پایتخت کار میکنند اجحاف شده و باید در آن تجدید نظر شود.»
این کارشناس حوزه حمل و نقل و ترافیک میگوید: «در اکثر کشورها از خودروی شخصی که وارد شبکه میشود و ترافیک را تشدید میکند، مبالغی دریافت و عینا در حمل و نقل عمومی هزینه میشود. متاسفانه مدیریت شهری سالها از بحث توسعه و نوسازی حمل و نقل عمومی غافل بوده و اقدامی انجام نداده است. در حال حاضر قیمت اتوبوسی که ۴۰۰ میلیون تومان بود به یک الی دو میلیارد رسیده است و شهرداری تهران برای جبران کمبود وسایل حمل و نقل عمومی باید هزینههای دو الی سه برابری بابت آن بپردازد.»
حالا کمتر از یک هفته تا یکم تیرماه باقی مانده و هنوز حدود سه میلیون خودرو در سامانه تهران من ثبت نام نکردهاند. بهنظر میرسد که با شروع تیرماه شاهد سردرگمی تازه پایتختنشینان باشیم و مشکلات متعددی برای این دسته افراد ایجاد میشود، آنهم برای اجرای طرحی که دستاوردی برای کاهش آلودگی هوا نخواهد داشت.