سرویس ایران جوان آنلاین: بیشک ایران را باید منبع انرژی دنیا دانست و در این میان شهرستان عسلویه، قلب تپنده اقتصاد ایران و قطب استقرار بزرگترین پالایشگاههای نفتی و صنایع پتروشیمی به عنوان نامآورترین شهر تولیدکننده گاز کشور شناخته میشود. کافی است عسلویه را از نزدیک دید تا حس افتخار و آقایی را به خاطر ایرانی بودن پیدا کرد. با این حال مشعلهای پالایشگاههای این منطقه که یکی از درآمدهای اصلی کشور به شمار میآید، باعث آلودگی شدید محیط زیست شده است. به طوریکه کارشناسان اعلام کردهاند آلودگی هوای عسلویه ۱۰۰ برابر تهران است. اما در این شرایط چند روز پیش از طرف سازمان محیطزیست پیشنهادی مطرح شد که صدای جنوبیها را در آورد و استاندار بوشهر به عنوان صدای مردم این منطقه گفت: پیشنهاد سازمان حفاظت محیطزیست برای کاهش سهم استان بوشهر از آلایندگی صنایع پارس جنوبی و اختصاص آن به دیگر استانها شرمآور است و این لابیگری را نمیپذیریم.
بر اساس مطالعات و مستندات علمی ارائه شده در سالهای اخیر، صنایع مرتبط با پتروشیمی انواع مختلفی از آلایندهها را تولید میکنند که به صورت گاز، ذرات، لجن و پساب مایع در محیطزیست منتشر میکنند که بیشتر آنها حتی در غلظتهای پایین نیز سمی بوده و قادرند اثرات سوء جبران ناپذیری بر اکوسیستم، محیطزیست و سلامت انسان داشته باشند.
تاکنون آمارهای مختلفی از میزان وجود آلایندههای مختلف در منطقه عسلویه و پارس جنوبی و عوارض جانبی آن بر سلامت انسان و اکوسیستم ارائه شده که گاه باعث نگرانی مردم، مسئولین و افراد شاغل در این منطقه میشود، در واقع آمارهای ارائه شده در خوشبینانهترین حالت بیانگر این واقعیت بوده که در حال حاضر میزان آلایندههای این منطقه در مرز هشدار است.
بوشهر در انتظار اورژانس هستهای
چند روز پیش استاندار بوشهر اعلام کرده بود که از ۴۰ نفر از خانوادههای ساکن در عسلویه حدود ۸۰ درصد بین یک یا دو مریض در خانههایشان وجود دارد و حتی کودک تازه متولد شده که سرطان دارد.
عبدالکریم گراوند گفت: «پیشنهاد سازمان محیطزیست برای کاهش سهم استان بوشهر از آلایندگی صنایع پارس جنوبی و اختصاص آن به دیگر استانها شرمآور است و این لابیگری را نمیپذیریم. مردم مناطق پیرامون نیروگاه اتمی بوشهر در مانور پرتوی همکاری خوبی داشتند و شاهد مشارکت و همراهی همه دستگاهها بودیم.» وی با اشاره به اینکه این مانور با جدیت ادامه داشت و تعطیل نشد، اضافه کرد: «نقاط ضعف و قوت در این مانور مشخص شد و انتظار میرود که زیرساختهای مواجهه با شرایط بحران پیشبینی شود و نقاط ضعف و قوت و پیشنهادات برای بهبود عملکرد ارائه شود.»
استاندار بوشهر خواستار تسریع در راهاندازی اورژانس هستهای بوشهر شد و بیان کرد: «تجهیزات تخصصی مورد نیاز باید تأمین شود و با همکاری دیگر دستگاهها نسبت به تأمین این اقلام اقدام کنند.»
پیشنهادی در حد فاجعه
اگر چه مطرح نمودن این مسائل شاید کمی نگران کننده باشد، اما بهتر است از گفتن یا شنیدن واقعیت هراس نداشت، بلکه با هم اندیشی و تصمیمات و اقدامات پیشگیرانه مانع از رخداد بحران شویم. از این روی ضروری است مطالعات جامع در زمینه بررسی میزان وجود آلایندهها انجام شود. نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که ممکن است آلایندهها مستقیماً باعث بروز یا شیوع بیماری نشوند، اما از طریق تغییرات بیولوژیکی که در بدن اعمال میکنند ریسک ابتلا به بیماریها را افزایش دهند. اگر چه آلایندههای پتروشیمی ممکن است در کوتاه مدت باعث ایجاد بیماری نشوند، اما مطمئناً میزان خطرپذیری ابتلا به انواع بیماریها را افزایش خواهند داد. بنابر این لازم است که وضعیت سلامت افرادی که در معرض این آلایندهها هستند طی مطالعات طولانی مدت و با استفاده از فناوریهای نوین علم پزشکی مولکولی مورد ارزیابی قرار گیرد.
بر همین اساس استاندار بوشهر در ارتباط با تلاش برخی استانهای همجوار برای بهرهمندی از عوارض آلایندگی عسلویه، گفت: «این اقدامات را که با لابیگری در حال انجام است ظلمی در حق استان بوشهر میدانم.»
گراوند تصریح کرد: «براساس قانون برنامه، وقتی صنعتی آلودگی ایجاد میکند، عوارض آلایندگی باید دریافت و بین شهرستانهای متأثر توزیع شود. هیچگونه سنجش علمی، پایش علمی و عالمانه در این حوزه در این منطقه صورت نگرفته است.»
وی ادامه داد: «۳۰ هزار هکتار سطح منطقه ویژه پارس جنوبی است که ۱۴ هزار هکتار در شهرستان عسلویه و ۱۶ هزار هکتار در شهرستان کنگان است. سازمان حفاظت محیطزیست کشور یک پیشنهاد داده است که واقعاً فاجعه است.»
استاندار بوشهر افزود: «سازمان محیطزیست پیشنهاد داده که آلایندگی برای شهرستانهای مهر و لامرد ۲۸ درصد، برای شهرستان عسلویه ۳۶ درصد، برای جم ۱۴ درصد و پارسیان ۲۲ درصد است. ادعا میکنند که آلودگی پرواز میکند به مهر و لامرد میرسد ولی به کنگان و دشتی و دیر نمیرسد.»
مردم زیر فلر میسوزند
بر اساس مطالعات انجام شده، اقامت در مناطق مسکونی مجاور با صنایع پتروشیمی منجر به افزایش ریسک ابتلا به سرطان کبد، ریه، مغز و خون خواهد شد، همچنین این آلودگیها باعث ایجاد مشکلات باروری، عقیم شدن، سقط و تولد نوزادان دارای نقص ژنتیکی میشود.
بهرغم وجود نگرانی در زمینه اثرات احتمالی آلایندههای مرتبط با صنایع پتروشیمی بر سلامت انسان، متأسفانه تاکنون مطالعات جامعی در زمینه بررسی اثرات آلایندههای صنایع پتروشیمی بر سلامت کارگران و کارمندان شاغل در مجتمعهای پتروشیمی و افراد ساکن در مناطق نزدیک به این صنایع انجام نشده است.
استاندار بوشهر با اشاره به اینکه در شهرستان عسلویه مردم زیر فلر میسوزند، گفت: «یکی از دلایل ماندگاری آلایندهها در عسلویه این است که کوهها اجازه عبور آلایندگی را نمیدهد ولی در این راستا ادعا شده است که آلایندگی به مهر و لامرد میرسد که به هیچ وجه واقعیت ندارد.»
گراوند با اشاره به اینکه این پیشنهادات شرمآور است، تصریح کرد: «کنگان زیر فلر قرار دارد و حق آلایندگی به آن تعلق نگرفته است. چاه مبارک در شهرستان عسلویه دارای هوای پاک است ولی پارسیان که کیلومترها آنطرفتر است آلوده شناخته شده است. شهرستان دیر با این تأسیسات ۱۰کیلومتر فاصله دارد ولی این شهرستان هم دیده نشده است.»
وی خواستار پیگیری این موضوع توسط نمایندگان و دستگاههای امنیتی استان شد و بیان کرد: «خیلی آشکار است که این اقدامات با لابیگری صورت گرفته است. هیچ مستند علمی وجود ندارد. باید به صورت عالمانه و علمی صورت گیرد. این لابیگری را نمیپذیریم. این یک ظلم آشکار در حق مردم استان بوشهر است.»
استاندار بوشهر با بیان اینکه این استان در خدمت نظام و انقلاب است و نباید کاری اتفاق بیافتد که در افکار مردم استان بوشهر بخشودنی نباشد. حق مردم بوشهر، کنگان و دیر و عسلویه نباید ضایع شود، خاطرنشان کرد: «هر کاری انجام میشود باید توجیه داشته باشد. عاجزانه از رئیسجمهور درخواست دارم از این موضوع جلوگیری کند و این قضیه در حد همین پیشنهاد باقی بماند. پایه این نظام و انقلاب بر حق و عدالت است و نباید شاهد این بیعدالتیها باشیم.»