جلوگیری از تردد وشلوغی جادههای غرب کشور که مهمترین مسیر ترانزیت کالا خصوصا حمل ونقل سوخت به جنوب وشرق کشور وبلعکس آن هستند ازجمله دلایلی است که موجب شده تا استفاده از راه آهن به یکی از مهمترین راههای حمل ونقل تبدیل شود. دراین میان تردد زیاد تریلیها و کامیونتها در راههای استان کرمانشاه وخطراتی که مسافران این مسیر را تهدید میکند باعث شد تا توسعه راه آهن در این مسیر مورد توجه قرار بگیرد، موضوعی که موجب شد تا معاون راهآهن جمهوری اسلامی ایران به منظور حل این معضل از راهاندازی پایانه ریلی سوخت غرب کشور در کرمانشاه خبر دهد.
قرار گرفتن استان کرمانشاه در مسیر تردد ترانزیتی عراق به ایران که مسیر مهمی برای حمل انواع کابلا وسوخت به شمار میرود باعث شده تا این مسیر به یکی از شلوعترین راهها تبدیل شود. آمار بالای تصادفات دراین مسیرموجب شد تا از چندی قبل تردد تانکرهای سوخت ایرانی و عراقی در داخل شهر ممنوع شود وحتی تانکرهای سوخت برای تأمین سوخت مورد نیاز خود ازمکلف شوند از ساعت ۲۲ تا ۶ صبح مجاز به مراجعه به جایگاهها مرتحعه کنند. این مهم درحالی بود که حجم بالای مسافرعبوری از جادههای مختلف استان علاوه بر شلوغی وترافیک مسیرها موجب حوادث ناگوار رانندگی پیشامدهای تلخی میشد، که جای داشت در این خصوص اقدام جدی انجام گیرد.
راهاندازی پایانه ریلی سوخت در غرب کشور
از آنجایی که عبور کامیونها وتریلهای حمل سوخت از جادههای استان کرمانشاه در برخی از موادر موجب بروز حادثههای غم انگیزی میشد لذا ابن مهم موجب شد تا برای رفع این معضل کامیونهاسوخت خودر را در ایستگاه راه آهن تخلیه کرده وادامه مسیر با قطار انجام شود. سرانجام با انجام رسیدن مقدمات کار، معاون راهآهن جمهوری اسلامی ایران از راهاندازی پایانه ریلی سوخت غرب کشور در کرمانشاه خبر داد. بابک احمدی در این خصوص میگوید «: قطعاً این حجم سرمایه گذاری برای خطوط ریلی، برای حجم اندک بار و مسافر طراحی نشده و باید حداکثر استفاده را از راه آهن داشت.»
وی با اشاره به توانایی حمل بار بین ۱۵۰۰ تا بعضاً ۶۰۰۰ تن توسط هر یک از قطارهای باری، میافزاید: «قطارهای باری در حقیقت کشتیهای کوچک باری زمینی هستند و باید از ظرفیت آنها حداکثر استفاده صورت گیرد.» از آنجا که تردد کامیونهای عراقی مشکلاتی را برای استانهای مرزی مانند کرمانشاه و کردستان ایجاد کرده است، لذا برای حل این معضل بهترین راهکار در این زمینه این است بار کامیونهای عراقی در نزدیکترین محل به مرز تخلیه شده و از آنجا توسط مسیر ریلی به بنادر منتقل شوند، چرا که تشکیل این مسیرهای ترانزیتی هم موجب امنیت میشود و هم برای کشور ثروت آفرین است.
معاون راهآهن با بیان اینکه حمل بار بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن نیازمند خطوط آنتنی است، بیان میکند: «در همین راستا شش خط آنتنی در استان کرمانشاه شناسایی شده که باید در جهت حمل بهینه بار با همکاری سرمایهگذاران راهاندازی شوند.» احمی اضافه میکند: «برای راه اندازی هر ۵۰ کیلومتر خط آنتنی نیازمند ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار هستیم و از همراهی استان جهت سرمایهگذاری در این حوزه کمک میخواهیم.» وی تصریح میکند: «برای حمل بار در حجمهای کمتر از ۳۰۰ هزار تن هم بحث راه اندازی دهکده لجستیک مطرح است که بار از طریق زمینی به این مراکز حمل و از طریق این مراکز توسط خطوط ریلی جابجا شود.»
از آنجا که بر اساس سند آمایش لجستیک کشور ۱۷ پهنه به عنوان مرکز لجستیک در کشور انتخاب شده است که از این تعداد یازده پهنه بصورت دهکده لجستیک، پنج پهنه بصورت لجستیک مرزی و یک مورد هم به عنوان پارک لجستیک خواهد بود و کرمانشاه در این میان برای راه اندازی دهکده لجستیک در نظر گرفته شده است. از آنجایی که راه اندازی این مرکز ممکن است زمان بر شود، لذا اگر بخواهیم در کوتاه مدت از این طرح بهرهمند شویم و کار حمل بار با خطوط ریلی توسعه یابد، میتوانیم با حمل و نقل تلفیقی کار را پیش ببریم تا زمانی که دهکده راهاندازی میشود.
معاون بهره برداری و بازرگانی راه آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به راهاندازی پایانه ریلی سوخت غرب کشور در کرمانشاه دراین خصوص میگوید: «با راه اندازی این پایانه، سوختی که از کشور عراق به هریک از استانهای مرزی وارد میشود در کرمانشاه تجمیع و از طریق خط ریلی استان به بنادر جنوبی منتقل میشود.» احمدی میافزاید: «در همین راستا دو سرمایهگذار را دعوت کردهایم و چنانچه محدودیتهای قانونی برطرف و سرمایهگذار نهایی تعیین شود، کار شروع خواهد شد.» با توجه به مطلوبیت حمل بار با خطوط ریلی نسبت به حمل جادهای، در حال حاضر قیمت حمل بار با خطوط ریلی ۱۰ تا ۲۰ درصد کمتر از حمل جادهای است.
از آنجا که مصرف گازوئیل قطارهای باری را یک هفتم مصرف کامیونها در طول مسیر یکسان است، چنانچه قیمت سوخت هم آزاد شود، قطعاً حمل بار با خطوط ریلی بیش از پیش به صرفه خواهد شد؛ لذا این مهم موجب شده تا راهاندازی اداره کل راه آهن در کرمانشاه قطعی شده و به زودی این اداره کل در استان راهاندازی شود.
نگاهی به پروژه راه آهن غرب کشور
طـرح راه آهـن غرب کشور به طول ۶۰۵ کیلومتر، بصـورت یـک خطه، بـا سرعـت طـرح ۱۶۰ کیلومتر برای مسافری وکیلومتر ۱۲۰ برای باری میباشد. این طرح مشتمل بر محورهای اراک (سمنگان) - کرمانشاه به طول ۲۶۷ کیلومتر، کرمانشاه - خسروی به طول ۲۶۳ کیلومتر و همدان - ملایر (جوکار) به طول ۷۵ کیلومتر میباشد. مسیر راهآهن مورد مطالعه از ایستگاه سمنگان (نزدیک اراک) شروع و ضمن عبور از حوالی شهرهای ملایر، نهاوند، کنگاور، صحنه، کرمانشاه، اسلامآباد غرب، گیلانغرب و قصر شیرین به شهر خسروی واقع در مرز بین ایران و عراق منتهی شده و از آن پس از طریق خانقین، بغداد، موصل، قامشلی، دیرالزور، رقه و حلب به بندر لاذقیه ختم میگردد.
همچنین تعداد ۱۳ ایستگاه شامل ایستگاههای سمنگان، حک، جلایر، زنگنه، ملایر، کهریز، شادمانه، فیروزآباد، زاگرس، گاماسیاب، بیستون، کرمانشاه قدیم و کرمانشاه جدید در این مسیر درنظر گرفته شده است. این طرح امکان ارتباط ریلی استانهای غرب کشور با تهران و شبکه راهآهن سراسری را فراهم مینماید که این امر موجب رشد توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بخش عظیمی از مناطق غربی کشور را بدنبال خواهد داشت و باعث ارزانی حمل بار و افزایش ایمنی و رفاه مسافران میشود.
همچنین با اجرای این طرح امکان برقراری ارتباط ریلی بین ایران و عراق از طریق مرز خسروی و در نتیجه ارتباط با اماکن متبرکه کربلا، نجف اشرف و سایر مراکز زیارتی واقع در خاک عراق میسر میگردد. مضافاً اتصال راهآهن جمهوری اسلامی ایران به بندر لاذقیه واقع در ساحل دریای مدیترانه از طریق کشورهای عراق و سوریه از دیگر مزایای این طرح میباشد.