سرویس فرهنگی جوان آنلاین: دوازدهمین نمایشگاه بینالمللی گردشگری و صنایع وابسته، شاهد برگزاری نشستهای تخصصی بود. ازجمله نشست مشترک فعالان گردشگری با رئیس بخش صنعت، کشاورزی و توریسم سازمان اکو، که در آن پیشنهاد ایجاد ویزای مشترک میان کشورهای عضو سازمان اکو مطرح شد؛ پیشنهادی که با نظر مثبت نمایندگان کشورهای عضو همراه بود. ایجاد ویزای مشترک که پیشنهاد طرف ایرانی بوده است در حالی انجام میشود که از ۹ کشور دیگر عضو اکو، تنها کشور ترکیه است که از نظر صنعت گردشگری دارای جایگاه جهانی است و سایر کشورها، در حال تلاش برای ایجاد بازار مناسب جهت توسعه گردشگری هستند. حتی در این بین کشور افغانستان نه تنها از نظر زیرساختهای گردشگری و امنیت کشور دچار ضعف است که در آموزش نیروهای انسانی بخش گردشگری با مشکل روبهرو است و ایران قرار است در آموزش بخش گردشگری این کشور مشارکت داشته باشد. یکی از فعالان صنعت توریسم پاکستان در نشست فعالان گردشگری و رئیس بخش صنعت کشاورزی و توریست سازمان اکو، مشکلات داخلی پاکستان را در راه ایجاد ویزای مشترک، برمیشمرد و میگوید: «مشکل زیادی برای گرفتن ویزا داریم. کنسولگری ویزا میدهد، اما میتوان روابط توریستی را بیشتر کرد. اکنون پاکستانیهایی که دو پاسپورت دارند برای سفر به کشورهای دیگر مشکل دارند. آنها باید یک پروسه طولانی را طی کنند. مشکل گرفتن ویزا برای سفر پاکستانیها به ترکیه هم است.» ایجاد ویزای مشترک برای تسهیل رفتوآمد توریست، اتفاق نویی در جهان نیست و مهمترین ویزای مشترک به نام «شینگن» که در اتحادیه اروپا رواج دارد به ۳۴ سال پیش بازمیگردد؛ یعنی زمانی که هنوز اتحادیه اروپا شکل نگرفته بود.
در سال ۱۹۸۵ میلادی، پنج کشور اروپایی در روستای «شینگن» در لوکزانبورگ گرد هم آمدند و پیمانی را امضا کردند که در آن عبور و مرور از مرزهای این کشورها برای کسانی که ویزای شینگن داشتند بدون مانع بود. این پیمان بعدها با مشارکت دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا، توسعه یافت و اکنون یکی از مزایای داشتن این ویزا، این است که دارنده این ویزا میتواند به ۲۶ کشور اروپایی سفر کند که هر کدام از آنها برنامههای مفصلی برای توسعه گردشگری و درآمدزایی از صنعت توریسم دارند. در آسیا نیز کشورهایی که در مسیر جاده معروف «ابریشم» قرار دارند به دنبال ایجاد ویزای مشترکی هستند. این ویزا که «جاده ابریشم» نام خواهد داشت باعث رونق گردشگری در کشورهای آسیای مرکزی خواهد شد. این کشورها نیز برنامهای مشترک برای توسعه گردشگری دارند که در آن با احیای مسیر جاده ابریشم، مسیر گردشگری در این مسیر تعریف میشود. هشت سال پیش بود که رجب طیب اردوغان پیشنهاد ایجاد ویزای مشترکی میان کشورهای ترکیه، عراق، ایران و سوریه را ارائه داد. این ویزا در صورت عملی شدن بخشی از ویزای پیشنهادی اکو را پوشش میداد، ولی اقبالی از این پیشنهاد ترکیه به عمل نیامد و به فراموشی سپرده شد تا امسال در سطح وسیعی با پوشش دیگر اعضای سازمان اکو، مطرح شود. در حالی که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، از طرح ایجاد ویزای مشترک اکو به عنوان موفقیت نمایشگاه گردشگری نام میبرند که فعالان توریسم در ایران نظر چندان مثبتی نسبت به آن ندارند. محمدعلی اشرفواقفی، نایب رئیس هیئتمدیره جامعه تورگردانان ایران، میگوید: «تفاهم ویزای مشترک قطعاً اتفاق مثبتی خواهد بود، اما نمیتوان انتظار داشت چنین کاری باعث شود تا گردشگری کشور رونق چشمگیری پیدا کند.» مصطفی عباسیسروی، دیگر عضو جامعه تورگردانان ایران، معتقد است: «بسیاری از کشورها بودهاند که با لغو ویزا یا ویزای مشترک گردشگری شان به رونق رسیده و البته برخی از کشورها هم هستند که با وجود این، تأثیر مثبتی بر افزایش جذب گردشگر نداشتهاند. این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که ساختارهای هر کشور با دیگری متفاوت بوده و در حال حاضر ایران کشوری نیست که دریافت ویزای دشواری داشته باشد. برای همین بهعنوان یک راهکار مشکلگشا نمیتوان به آن اشاره کرد.» شاید مهمترین مقاصد گردشگری در این میان، ترکیه باشد که برای ایرانیان ویزا را لغو کرده است و ایجاد ویزای اکو میتواند صرفاً سنگی پیش پای مسافران خروجی از ایران باشد.