اهمیت پژوهش و صحبت از آن شامل مواردی میشود که همواره اکثر مسئولان در اظهارات و سخنرانیهای خود به آن اشاره میکنند. ضرورت توجه به پژوهش و حمایت از پژوهشگران به صورت مداوم مطرح میشود و گویی فواید پژوهش فقط در تکرار و تداومگویی آن خلاصه میشود، اما در نهایت رهاورد آن برای ایرانیان تقریباً هیچ است و دانشجویانی باقی میمانند که اولین گلایه آنها بیتوجهی به سهم پژوهش است.
هر سال در بودجهبندی و تعیین ردیف بودجه در حوزه پژوهش شاهد افزایش چنددرصدی سهم این حوزه هستیم. این در حالی است که گفته میشود که همین بودجه نیز صرف پژوهش نمیشود.
به گفته کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی «بودجه حوزه پژوهش و فناوری از تولید ناخالص ملی کشور ۵/۰ درصد است و همین میزان بودجه هم به صورت کامل صرف پژوهش نمیشود.»
وی در اینباره توضیح میدهد: بودجه در نظر گرفته شده برای پژوهش در برخی موارد در این زمینه هزینه نمیشود و هر دستگاهی که در بودجه جاری دچار مشکل میشود از سهم تحقیقات استفاده میکند، به همین دلیل نمیتوان آمار دقیقی از اعتبار هزینهشده در پژوهش بیان کرد.
حکایت وخامت اوضاع بودجه پژوهش به تأیید معاون علمی و فناوری رئیسجمهور هم رسیده است و وی معتقد است، بودجه پژوهش صرف حقوق میشود.
در حالی که برخی میگویند این بودجهها صرف هزینههای روزمره دستگاهها یا پرداخت معوقات یا خرید تجهیزات میشود، اما سورنا ستاری پا را فراتر از موضوعات فوق نهاده و میگوید: بیش از ۹۰درصد بودجه پژوهش کشور صرف حقوق و دستمزد میشود. ستاری با تأکید بر اینکه ۷۵ هزار میلیارد تومان از بودجه کشور به آموزش تعلق میگیرد، معتقد است پول جزیی برای پژوهش در نظر گرفته میشود.
افزون بر اظهارنظر فوق آقاجانی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نیز در حوزه بحثهای پژوهشی گفته است: «پژوهش پول میخواهد، اما در کشور ما بودجههای پژوهشی هیچ هستند.»
این اذعان یک صدای مسئولان وقتی جالب میشود که تا قبل از تصویب بودجه و پیشنهاد ارقام مطرح شده، همه یکصدا بر طبل افزایش بودجه پژوهشی تأکید میکنند، اما در نهایت در زمان کسب نتیجه، به جای ارائه آمار تأثیرگذار در راستای ارتقای رتبه علمی و پژوهشی کشور، همه یکصدا معتقد هستند موارد بودجهای هر جایی هزینه میشود، الا حوزه پژوهش! این یعنی نادیدهگرفتن آرزوهای دانشجویان و پژوهشگران کشوری که بیشترین شتاب در تولید مقالات علمی در جهان را به خود اختصاص دادهاند.