کاهش نزولات آسمانی، کم آبی، خشکسالی و مهاجرت. این‌ها واژگانی هستند که طی سال‌های اخیر بسیار شنیده‌ایم و تنها کاری که توانسته‌ایم بکنیم، هشدار و توصیه و بیانیه‌هایی بوده که تغییری در الگوی مصرف آب کشور ایجاد شود. اما چند سالی است که بحث بارور کردن ابر‌ها مطرح شده و این می‌تواند نوید خوبی برای استان‌هایی باشد که خشکسالی آن قدر به آن‌ها فشار آورده که مردمانش قصد ترک دیار و عزیمت به نقاط پرآب‌تر را در سر می‌پرورانند. آخرین خبر اینکه روز گذشته فرمانده نیروی هوافضای سپاه از اجرای طرح بارورسازی ابر‌ها با همکاری وزارت نیرو و هواشناسی خبر داد.
با اینکه طی روز‌های اخیر بارش‌های خوب در اکثر استان‌ها دل همه ایرانیان را شاد کرده است. اما برآورد بارش‌ها طی دو دهه اخیر نشان می‌دهد، ایران برای برگشتن به روز‌های خوش و پرآبش هنوز به زمان زیادی احتیاج دارد. چندی پیش بود که رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی در آخرین گزارش مربوط به خشکسالی، وضعیت ایران را از لحاظ مساحت و جمعیت تحت تأثیر خشکسالی تشریح کرد و نسبت به خشکسالی‌های درازمدت در برخی استان‌ها از جمله قم، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و چهارمحال و بختیاری هشدار داد. در بررسی آخرین وضعیت خشکسالی کشور در بازه طولانی مدت مشخص می‌شود بر اساس شاخص SPEI ده ساله حدود ۹۷ درصد مساحت ایران درگیر درجات مختلف خشکسالی است. به طوری که از این میزان، ۵ درصد خشکسالی ضعیف، ۲۲ درصد خشکسالی متوسط، ۵۳ درصد خشکسالی شدید و ۱۷ درصدخشکسالی بسیار شدید است. با توجه به بازه ۱۰ ساله، تنها ۲ درصد مساحت ایران در وضعیت نرمال قرار دارد. این در حالی است که صددرصد استان‌های البرز، ایلام، بوشهر، خراسان جنوبی، زنجان، سیستان و بلوچستان، فارس، قم، کرمان، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان، مرکزی، هرمزگان و یزد با خشکسالی البته با درجات مختلف مواجه هستند.
هدیه سپاه به استان‌های کم آب
صحبت از خشکسالی‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که مردم چشم به آسمان دوخته‌اند و با هر بارشی منتظر اخبار خوبی در مورد رفع کمبود آب در نقاط مختلف ایران هستند. بر همین اساس روز گذشته فرمانده نیروی هوافضای سپاه از اجرای طرح بارورسازی ابر‌ها با همکاری وزارت نیرو و هواشناسی خبر داد که می‌تواند نوید روز‌های خوشی را مخصوصاً برای استان‌هایی که درگیری شدیدی با کم آبی دارند، به همراه داشته باشد. سردار امیرعلی حاجی با بیان اینکه چهار پایگاه هواپیمای بدون سرنشین در حوزه باروری ابر‌ها فعالیت دارد، این اقدام را محصول همکاری نیروی هوا فضای سپاه، وزارت نیرو و سازمان هواشناسی کشور عنوان کرد. وی گفت: سال گذشته در زمینه بارورسازی ابر‌ها طرحی را با وزارت نیرو و هواشناسی کشور آغاز کردیم، بخشی از مواد مورد نیاز برای این کار وارداتی بود، اما در داخل دست به تولید زدیم که کیفیت بالای این مواد نیز توسط آزمایشگاه‌های روسیه تأیید شد. فرمانده نیروی هوافضای سپاه تأکید کرد: «امروز چهار پایگاه هواپیمای بدون سر نشین و یک پایگاه با سرنشین در حوزه باروری ابر‌ها داریم و توانستیم از این مشکل نیز با خودباوری عبور کنیم.» اهمیت کار سپاه و همکاری دیگر سازمان‌ها و نهاد‌ها در بارورسازی ابر‌ها وقتی مشخص می‌شود که بدانیم وضعیت خشکسالی کشور در سال آبی که به تازگی به پایان رسیده، بر اساس شاخص SPEI کوتاه مدت یک‌ساله (از اول مهر ۹۶ تا پایان شهریورماه ۹۷) حدود ۹۲ درصد مساحت ایران با درجات مختلف خشکسالی مواجه بود که ۸ درصد این خشکسالی‌ها خفیف، ۲۰ درصد خشکسالی متوسط، ۱۹ درصد شدید و ۴۵ درصد بسیار شدید است. همچنین آمار جمعیت تحت تأثیر خشکسالی در کشور در بازه بلندمدت هم نشان می‌دهد بالغ بر ۹۸ درصد جمعیت ایران تحت تأثیر درجات مختلف خشکسالی است که از این میان، ۴ درصد جمعیت کشور با خشکسالی خفیف، ۲۶ درصد خشکسالی متوسط، ۵۰ درصد خشکسالی شدید و ۱۸ درصد تحت تأثیر خشکسالی بسیار شدید است.
