وجود مناطق مختلف گردشگري از جمله ظرفيتهايي است كه در صورت ايجاد زيرساختها ميتواند به رونق اقتصادي مردم منطقهاي منجر شود. سيستانوبلوچستان از جمله استانهاي گرم وخشك كشور به شمار ميرود كه به علت دارا بودن زمينههاي مختلف گردشكري ازجمله مناطق روستايي و انواع صنايع دستي و محصولات غذايي نامآشنايي در اين زمينه است. با اين حال وجود اماكن مذهبي و زيارتي در اين استان كه كمتر شناخته شده است ميتواند به رونق اقتصادي مردم منطقه منجر شود؛ موضوعي كه موجب شد تا مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان، گردشگري مذهبي را ظرفيتي بسيار خوب در سيستان و بلوچستان عنوان كند.
با وجود گرم و خشك بودن استان سيستانوبلوچستان، اما اين موضوع نتوانسته تأثيري در كاهش مناطق ديدني اين منطقه بگذارد. گل افشان، شهر باستاني ۵هزار ساله، ساحل صخرهاي، روستاي تيس با قدمتي حداقل ۲۳۰۰ ساله در دوران هخامنشيان، از بندرهاي مهم ايران در درياي مکران، قبرستان جنها، غارهاي سهگانه، قصرقند، ودهها منطقه ديگر از جمله مناطق مهم تاريخي وگردشگري در اين استان هستند كه ميتوانند گردشگران بسياري را به سوي خود جذب كنند.
اين درحالي است كه شاخصترين اثر باستاني اين منطقه شهري 6هزار ساله «شهر سوخته» است که در آن آثار بديعي از جمله اولين چشم مصنوعي جهان، اولين انيميشن جهان، اولين جراحي جمجمه جهان و اولين جرقه تفکر بشري کشف شده است. بر اساس شواهد موجود مردم اين شهر از متمدنترين انسانهاي کره خاکي در زمان خود بودهاند و زنان نيز در آن جايگاه خاصي داشتهاند که نقش خزانهداري و اقتصادي آنان در اين شهر را نميتوان کتمان کرد. اين شهر مجهز به سيستم لولهکشي فاضلاب و آب بوده است و زندگي در آن قدمتي حدود ۲ هزار و ۵۰۰ سال دارد.
درياچه اساطيري هامون اينک خشکيده اما در ايام نوروز سبزههاي بستر آن جان ميگيرد و کوه خواجه که در قلب اين درياچه سر برآورده و در دامنههاي خود آثار شهري باستاني دارد نيز از ساير ديدنيهاي اين منطقه است. اين خطه قلعههاي باستاني متعددي دارد که از نمونههاي آن ميتوان به قلعه رستم و زاهدان کهنه اشاره کرد که هيبت آنها همچون ارگ قديمي بم است اما به دليل معرفي نشدن در حاشيه قرار گرفتهاست. آس بادها (آسياب بادي) نيز از ابتکارات مردم اين خطه محسوب ميشود و نشان ميدهد که مردم باستان اين سامان با استفاده از هوش خود قدرت باد را به تسخير درآورده بودند و گندم خود را آسياب ميکردند.
ظرفيت مناسب در گردشگري مذهبي
يكي از عواملي كه ميتواند به جذب حداكثري گردشگر به اين سيستانوبلوچستان ختم شود ظرفيت مناسب اماكن مذهبي در اين استان است. وجود تعداد چهار بقعه متبرکه در زابل، يک بقعه متبرکه در ايرانشهر و مساجد بين راهي کهورک، خاش و بزمان سبب شده تا اين استان يكي از قابلتوجهترين مكان مذهبي را به خود اختصاص دهد. بقعه سيدمهدي در ايرانشهر، آرامگاه سيدغلامرسول در چابهار، زيارتگاه ملک سياه، مسجد جامع خاش و مسجد دزک سراوان، از جمله مكانهاي مذهبي در اين استان به شمار ميرود كه هر ساله پذيراي تعداد قابل توجهي از زائران اين اماكن است.
مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان، گردشگري مذهبي را ظرفيتي بسيار خوب در سيستان و بلوچستان توصيف ميكند و ميگويد:« با توجه به اينکه همه ساله زائران پاکستاني مشتاق زيارت اباعبداللهالحسين(ع) با گذر از اين استان به کربلاي معلي و ساير اماکن زيارتي کشور مشرف ميشوند، تمام تلاشها با همکاري نهادهاي مختلف به کار بسته شده تا از اين ظرفيت بتوان براي رونق اين نقطه از ايران اسلامي و نشان دادن فرهنگ غني مردم ما به مردم پاکستان استفاده کرد.»عليرضا جلالزايي ميافزايد: «استفاده از ظرفيتهاي مذهبي در استان ميتواند به رونق گردشگري مذهبي و رونق اقتصادي مردم منطقه منجر شود.»
واحدهاي بومگردي به 200 رسيد
از آنجا كه آشنايي با آداب و رسوم هر منطقه، حفظ و گسترش مشاغل در روستاها، ايجاد کسب و کار جديد و فرصتهاي نو براي جوانترها و پايداري محيطزيست از جمله مهمترين مزاياي راهاندازي واحدهاي بومگردي است، لذا اين مهم ميطلبد تا در اين زمينه برنامهريزي شود. مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري سيستان و بلوچستان در تأييد اين موضوع ميگويد: «هم اينک موافقت اوليه براي راهاندازي 80 اقامتگاه بومگردي در اين استان صادر شده است که با اين اقدام تعداد اين اقامتگاهها از 15 مورد کنوني به 200 اقامتگاه افزايش مييابد.»
جلالزايي ميافزايد: «طبق برنامهريزيها براي هر شهرستان يک محصول شناسايي و معرفي و سپس منطقه با برند آن محصول معرفي ميشود و علاوه بر آن گردشگري مذهبي هم يکي ديگر از راههاي جذب گردشگر است و با توجه به اين نقش مصوب شد تا هر سال مديرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در ايام محرم و صفر، رئيس ستاد زائران اربعين باشد.»