کافی است وقتی میخواهیم در مورد راهها و جادههای استان خراسان جنوبی حرف بزنیم، به آمار تصادفات و میزان تلفات آن مراجعه کنیم. جایی که فقط طی دو سال اخیر بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ فقره تصادف در آن رخ داده و نزدیک به ۴۰۰ نفر هم جان خود را از دست دادهاند. این در حالیاست که برخی محورهای خراسان جنوبی از جمله محور بیرجند- قاین و دیهوک- راور- فردوس هم به عنوان جاده مرگ شناخته میشوند.
خراسان جنوبی به رغم محرومیتها و توسعهنیافتگیهای متعدد، به خصوص در حوزه حمل و نقل ریلی و پروازها متأسفانه از نظر وضعیت جادهها و محورهای ارتباطی درون استانی هم از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و سالانه جان تعداد زیادی از شهروندان را گرفته و معلولان زیادی را وارد خانوادهها کرده است. هر چند همیشه بخش زیادی از تصادفات را به اشتباهات و خطاهای شخصی هنگام رانندگی و نقص فنی خودرو ربط میدهند، اما باید توجه داشت که استانداردسازی و بهینهسازی محورها و جادهها نیز نقش عمدهای در کاهش تصادفات دارد که با بیتوجهی مسئولان نسبت به محورهای ارتباطی، هر روز شاهد اتفاقات ناگواری در جادهها هستیم.
کمبود علائم راهنمایی و رانندگی
طی ماههای اخیر و در پی جان باختن تعدادی از شهروندان خراسان جنوبی در مسیر روستای سروباد و نوغاب خور، با اینکه پیگیریهای مداوم مردم و مسئولان شهرستان خوسف برای بهبود وضعیت ادامه داشته است و به رغم اینکه اداره کل راه و شهرسازی برای رفع مشکلات ورودی این روستا قول مساعد داده، اما همچنان این مشکل رفع نشده است.
روستای سروباد و نوغاب خور که در حاشیه محور ترانزیتی بیرجند- کرمان قرار دارند از حادثهخیز و پرتلفاتترین نقاط شهرستان خوسف است که به دلیل نداشتن روشنایی و نبود طرح هندسی و سرعتگیر، کامیونهایی که با سرعت بالا در این مسیر تردد میکنند حادثه ایجاد کرده و شاهد تصادفات فوتی و جرحی در این نقطه هستیم که در دو روز گذشته نیز در این نقطه تصادف یک دستگاه کامیونت با پژو ۴۰۵ بیش از پنج مصدوم بر جای گذاشت.
یکی از مردم روستای نوغاب خور میگوید: «با وجود پیگیریهای مداوم مردم و مسئولان شهرستان و جان باختن چند نفر در این نقطه و به رغم قول مساعد اداره کل راه و شهرسازی درباره رفع مشکلات ورودی این روستا و روستاهای مجاور، اما تاکنون هیچ اقدامی انجام نشده است.»وی ادامه میدهد: «نبود علائم راهنمایی و رانندگی، نبود روشنایی کافی و اصلاح هندسی ترافیکی و سرعتگیر باعث شده است هر ماه شاهد بروز حوادث و فوتی در این نقطه باشیم. آیا جان این افراد برای مدیران اهمیتی ندارد؟ یا باید حتماً مردم خود آستین بالا زده و بر خلاف میل باطنی خود جاده را مسدود کنند که شاهد حوادثی از این دست نباشیم.»
افزایش نقاط حادثهخیز
سال گذشته بود که سرهنگ رضایی فرمانده پلیس راه خراسان جنوبی گفته بود: «تاکنون ۴۶ نقطه حادثهخیز در سطح جادههای استان شناسایی شده است که ۲۷ نقطه شناسنامهدار شده و به عنوان نقاط اولویتدار برای ایمنسازی به اداره کل راهداری و شهرسازی اعلام شده است.»وی گفته بود: «۱۵۳ نقطه مستعد حادثه هم در محورهای جادهای استان شناسایی شده که این نقاط هم برای ایمنسازی و رفع نقص معرفی شده است.»
فرمانده پلیس راه خراسان جنوبی ادامه داد: «مخاطره آمیزترین جاده استان در شش ماهه اول امسال (۹۶) محور دیهوک- راور- فردوس بوده است که بیشترین تلفات جادهای را به خود اختصاص داده و در این مدت بیش از ۲۷ نفر در این محور کشته شدند.»رضایی با اشاره به اینکه محور پر حادثه دیگر هم محور بیرجند- قاین است که علت وجود حوادث متعدد در این محورها، دو طرفه بودن است، بیان کرد: «عامل ایمن نبودن جادههای استان در ۴۳ درصد تصادفات منجر به فوت استان دخیل بوده است.»اما حالا علاوه بر این محورها، نقاط دیگری نیز به عنوان نقاط حادثهخیز مطرح شدهاند و شهروندان منتظرند تا در هر ساعت و روزی خبری ناگوار از این نقاط مخابره شود.
راهها قدیمی و فرسودهاند
خراسان جنوبیها معتقدند عدم توجه مسئولان یا کمبود اعتبارات دلایل قابل پذیرشی برای جان دادن شهروندان در جادههای این استان نیست و از آنجایی که خراسان جنوبی از ظرفیت ریل و پروازهای درست و حسابی بهرهمند نیست، بنابراین نیازمند جادههای ایمن برای جلوگیری از تصادفات جادهای است و این امر مطالبه زیادی نیست که مردم از مسئولان دارند. کمبود علائم و تابلوهای رانندگی، کم عرض بودن جادهها، خاکی بودن جاده یا از بین رفتن روکش آسفالت عامل بسیاری از تصادفات بوده که در جادههای روستایی خراسان جنوبی به خوبی مشاهده میشود.
در حال حاضر بخش زیادی از جادههای روستایی خاکی بوده و بخشی نیز با استانداردهای لازم آسفالت نشدهاند اگرچه مسئولان ذیربط در راستای مرمت آسفالت و بهبود راههای روستایی اقداماتی انجام دادهاند، اما کاهش تصادفات جادهای نیازمند تلاشهای بیشتری از سوی مسئولان است. درد دلهای رانندگان جادهای هم در این استان شنیدنی است. یکی از رانندگان قدیمی با بیان اینکه این جادهها قدیمی بوده و با استانداردهای لازم ساخته نشده است، میگوید: «به رغم اینکه جادههای روستایی روز به روز پرتردد میشوند کمتر مورد توجه مسئولان قرار میگیرند و در حال حاضر جادهها کم عرض بوده و تابلوهای راهنمایی و رانندگی نیز بسیار اندک است.»
وی ادامه میدهد: «آسفالت جادههای روستایی از بین رفته و از جادههای خاکی هم بدتر است و بیشتر تصادفات در جادههای روستایی رخ میدهد. البته رانندهها در این جادهها به گمان اینکه خلوت است سرعت مطمئنه را رعایت نمیکنند و این خود باعث تصادف میشود.»به طور کلی در جادههایی که حالا راههای مرگ لقب گرفتهاند باید در آسفالت جادههای روستایی به استانداردهای لازم توجه شود و در حال حاضر بسیاری از جادهها از استاندارد لازم برخوردار نیستند. همچنین در بسیاری از جادههای روستایی احشام مانند گوسفندان و گاو عبور میکنند و این در حالی است که هیچ تابلویی از عبور حیوانات وجود ندارد و باید مسئولان برای یک بار هم که شده از روستاهای دورافتاده بازدید کنند تا از شرایط اسفناک جادهها با خبر شوند.