غلامحسين بهبودي
براي انجام عمليات والفجر8 در بهمن ماه 1364، رزمندهها بايد از اروندرود عبور ميكردند. به همين دليل پيشبيني ميشد ارتش بعث عراق براي قطع ارتباط رزمندههايي كه از اروند عبور كرده بودند با نيروهاي پشتيباني كه در اين سوي رودخانه حضور داشتند، از حملات هوايي خود بهره ببرد؛ لذا به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران مأموريت داده شد از رزمندههاي سپاهي شركت كننده در اين عمليات پشتيباني هوايي به عمل آورد. در گفتوگويي كه با سرهنگ ستاد قاسم اكبري مقدم داشتيم، ايشان شرحي از عمليات نيروي هوايي ارتش در والفجر8 ارائه دادند كه ماحصلش را پيشرو داريد.
عمليات والفجر8 كاملاً غافلگيركننده بود. دشمن كه از اين عمليات جسورانه رزمندگان اعم از ارتش، سپاه و بسيج مردمي غافلگير شده بود، به لحاظ وضعيت خاص منطقه از هرگونه تحرك زميني وامانده بود؛ لذا براي فرار از اين وضعيت و جلوگيري از پيشروي رزمندگان، اقدام به حملات هوايي در سطح بسيار گستردهاي كرد. عراقيها از برتري هوايي خود اطمينان داشتند و با به پرواز درآوردن شمار زيادي از انواع هواپيما و بالگردها، به مصاف رزمندگان اسلام رفتند، اما براي مقابله با حملات هوايي آنها، نيروي هوايي ارتش ايران با اجراي طرح عملياتي «شفق» توانست ضربه مهلكي به دشمن وارد كند.
يكي از ابتكارات و نوآوريهايي كه به منظور مقابله با نيروي هوايي عراق صورت گرفت، تغييراتي بود كه روي سامانه رادار و ناوبري و هدايت موشك زمين به هواي هاوك صورت پذيرفت تا آن را زير هواپيماي«اف- 14» به عنوان موشك هوا به هوا در والفجر8 به كار گيرند. از همين رو يگانهاي پدافند هوايي ارتش با چهره و تاكتيكي متفاوت همراه با بهرهگيري از تنوع جنگافزارهاي آفندي و پدافندي(راداري، موشكي و توپخانهاي) وارد صحنه نبرد شد.
ابتكار و خلاقيتهايي كه نيروي هوايي ارتش انجام داده بود در كنار اقدامات تاكتيكي براي بهرهبرداري مناسبتر از تجهيزات يگانهاي آفند و پدافند هوايي، در طول«عمليات والفجر- 8» منجر به انهدام و سرنگوني بيش از 70 فروند از هواپيماهاي پيشرفته و بالگردهاي تهاجمي نيروهاي بعثي شد. چنين عمليات موفقي در مقايسه با روشها و تاكتيكهاي متداول پدافندي و آفندي آن روز، نقطه عطفي در انجام نبردهاي غيركلاسيك يا ناهمتراز براي نيروي هوايي و پدافند هوايي ارتش محسوب ميشد. همين امر مجموعه تاكتيكهاي نوين آفندي و پدافندي را پايهگذاري كرد.
عراق در عمليات«والفجر8» توان رزمي زيادي را به كار گرفته بود، اما با همراهي و اتحاد رزمندههاي سپاه، بسيج و ارتش شكست سختي خورد. در اين عمليات بندر استراتژيك «فاو» آزاد شد و بندر«ام القصر» عراق مورد تهديد قرار گرفت. از ديگر نتايج والفجر8 ميتوان به انهدام سكوهاي پرتاب موشك رژيم بعثي صدام در منطقه فاو، تأمين امنيت تردد كشتيها در خليجفارس و بندر امام خميني(ره)، قطع ارتباط رژيم بعثي صدام با خليج فارس و تسلط كامل بر اروندرود و «خورعبدالله» اشاره كرد.
در اين عمليات 800 كيلومترمربع از زمينهاي دشمن به تصرف نيروهاي ايراني درآمد و حدود47 هزار نفر از نيروهاي رژيم بعثي صدام كشته و زخمي شدند. علاوه بر اين نزديك به2هزارو500 نفر به اسارت درآمدند. انهدام وسايل و تجهيزات دشمن در اين عمليات قابل ملاحظه بود به گونهاي كه بيش از 600 دستگاه تانك و نفربر، 500 دستگاه خودرو، 150 قبضه توپ، 70 فروند هواپيما، 10فروند بالگرد و سه ناوچه دشمن نابود و حدود 120 دستگاه تانك و نفربر به غنيمت گرفته شد.
لازم به ذكر است عمليات پشتيباني هوايي از «عمليات والفجر- 8» توسط نيروي هوايي ارتش، از تاريخ دهم بهمن ماه 1364 شروع شد و تا تاريخ 29 اسفند ماه 1364 ادامه يافت كه تا پايان اين عمليات، 270 سورتي پرواز بمباران هوايي،هزار و 486سورتي مراقبت مسلحانه و 2هزارو910سورتي پروازهاي خدمات پشتيباني رزمي و ترابري نيروها، عكسبرداري هوايي، جابهجايي تجهيزات و تداركات و جمعآوري اطلاعات انجام شد. در اين عمليات 800/403 پوند سوخت توسط هواپيماهاي سوخترسان در اختيار شكاريها و جنگنده بمبافكنها قرار گرفت. همچنين در اين عمليات حدود 86 فروند موشك هاوك هم شليك و تقريباً نزديك به 11 ميليون پوند مهمات جنگي هوايي بر سر دشمن ريخته شد.