محمدرضا سوري
با وجود اينكه
آلودگي ناشي ازدود خودروها دركنار نا ايمن بودن ارابه هاي آهني فرسوده ، از مهمترين عوامل مرگ ومير در كشور به
شمار مي رود ، باين وجود بي توجهي به اين مهم در برخي از شهرها به يكي از بزرگترين
معضلها تبديل شده كه به عنوان مثال مي توان به اظهارات سرپرست سازمان مدیریت حمل و نقل بار و مسافر شهرداری شهرکرد اشاره كرد
كه چند روزپيش
اعلام كرده بود :«درحال حاضر بیش از یک‌هزار ناوگان فرسوده در شهرکرد تردد مي كنند كه اين موضوع
علاوه بر تشديد آلودگي هوا موجب بروز خسارت شديد در حوادث رانندگي مي شود.»موضوعي
كه به شدت مي طلبد تادر خصوص اين معضل چاره انديشي شود.
*****
شهرستان شهركرد دراستان چهارمحال
وبختياري ازجمله شهرهاي بزرگ كشور به شمار مي رود كه به دليل جاذبه هاي گردشگري
دربيشتراوقات سال پذيراي توريست هاي داخلي وخارجي است ، كه اين مهم موجب شده تا
تردد بسياري دراين شهر انجام شود ، اين درحالي است كه ترد خودروهاي فرسوده كه
داراي آلودگي بسياري هستند بالاترين تهديد براي اين شهر به حساب مي آيند ، چرا كه
از يك طرف هواي پاك وتميز اين شهر را آلوده كرده واز طرفي باترد خودروهاي فرسوده
بيم آن مي رود كه هر لحظه ،حادثه ناگواري به وقوع بپيوندد.
سرپرست سازمان مدیریت حمل و نقل بار و
مسافر شهرداری شهرکرد دراين خصوص مي گويد:«هم اكنون بيش از يك هزارخودروي فرسوده
در ناوگان عمومي شهر تردد مي كنند كه به شدت نيازمند نوسازي هستند.»
مهرداد میزائیان مي افزايد:«با وجود
اينكه ازابتدای امسال تاكنون هشت تاکسی از
ناوگان خارج و هشت تاکسی نوسازی شدند،اما بازهم خودرو هاي بسياري نيازمند نوسازي
هستند.»
وي ادامه مي دهد:«اين درحالي است كه
جداي از اين تعداد خودروي فرسوده ، تعدادبسياري نيز به صورت شخصي در حال فعاليت در
سطح شهر هستند.»
قانوني كه اجرايي نشد
وجود بيش از يك ميليون خودروي فرسوده در استانهاي مختلف دركنار آلودگي
وخطراتي كه توسط اين ارابه هاي آهني محيط زيست وسلامت افراد را تهديد مي كرد موجب
شد تا قانوني دراين زمينه دراسفند ماه سال 87 تصويب وسازمانهاي مختلفي ازجمله،
وزارت خانه هاي كشور، صنايع و معادن
وسازمان حفاظت محيط زيستد با همكاري بانك مركزي جمهوري اسلامي اقدام به ازرده خارج
كردن خودروها ونوسازي آنها كنند كه دراين طرح قرار شد خودروهاي عمومي در اولويت
اوليه قرار بگيرند.
درحالي كه طبق اين طرحقراربود هرسال
400 هزار خودرو از رده خارج شود اما برخي از مشكلات ازجمله بالارفتن قيمت خودرو،
كاهش توليد ،عدم توان در پرداخت تسهيلات بانكي موجب شدتا عملا اين طرح مهم ،
كارايي خودرا از دست بدهد.
مجری طرح خروج خودروهای فرسوده در
خصوص دلایل تاخیر جایگزینی خودروهای فرسوده می‌گوید:«خودروسازان شاید از مقصرهای اصلی
تاخیر باشند چرا که آنها تیراژ تولیدخود را به موقع افزایش ندادند و این امر موجب
شد که مراکز اسقاط و بانک‌ها نیز کارها‌ی خود را با تاخیر انجام دهند.»
سید رضا فاطمی مي افزايد:« طبق توافق صورت گرفته، بانک ملت قرار بود طی ۵ماه
منابع مالی طرح را تامین کند که به دلیل تاخیر خودرو سازان این بانک ناچار به
تامین مالی در دو ماه شد که این امر موجب بالا رفتن حجم کاری بانک عامل شد.»
وي با اشاره به مشكل ديگر موجود بر سر
ادامه اين طرح ادامه مي دهد:« به دلیل زنجیره داربودن مسوولیت‌ها
در طرح نوسازی هر سازمان و یا شرکتی که فعالیت خود را با تاخیر انجام دهد موجب شد
تا سایر بخش‌ها هم با مشکل مواجه شوند.»
به گفته وي با وجود آنكه تمامي مراحل اسقاط خودروهاي فرسوده سه روز درنظر
گرفته شده بود ، اما تعلل صاحبان خودرها در ازرده خارج كردن موجب شدتا زمان
طولاني تر دراين زمينه صرف شود.
اين مشكلات درحالي بود كه به گفته
برخي از كارشناسان ، با وجودي كه قرار بود سازمان بهینه‌سازی 7درصد یارانه دوگانه‌سوز کردن خودروها را پرداخت
کند تاکنون در این خصوص هیچ اقدامی انجام نداد، لذا عملا اين طرح در اجراي ناكام
ماند.
رییس وقت کمیته اقتصادی کمیسیون اصل
نود قانون اساسی مجلس نیز ضمن هشدار به دستگاه‌هایی که به تعهدات خود عمل نکنند
تاکید کرده بود گزارش عملکرد آنها و تاخیر
صورت گرفته در صحن علنی مجلس قرائت خواهد شد.
حسین اسلامی، دراين خصوص مي گويد:
برای بررسی شکایت به وجود آمده در طرح خروج خودروهای فرسوده نشست کمیسیون اصل نود
با حضور مجری طرح خودروهای فرسوده مدیرعامل بانک ملت، نمایندگان سازمان حفاظت محیط
زیست، سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت، نیروی انتظامی، شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا،
وزارت صنایع و معادن، مرکز پژوهش‌ها و برخی نمایندگان مجلس برگزار شد و مسوولان
یاد شده گزارشی در خصوص تاخیر در اجرای این طرح ارائه کردند.
رئیس اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری
کشوردراين خصوص مي گويد:« تاکنون 57 هزارو سه نفر در طرح ثبت
نام کرده‌اند که از این تعداد 51 هزارو 104 نفر توسط سازمان
ها، واحدهای تاکسیرانی و حمل و نقل همگانی تایید شده اند. همچنین 48 هزارو 572 نفر
توسط اتحادیه ها مورد تأیید قرار گرفته اند که در طرح نوسازی تمام تلاش خود را در
جهت افزایش مطلوبیت برای تاکسی داران و کاهش چالش های موجود در این مسیر به کار
گرفته‌ایم و امیدواریم با جلسات مشترک با بانک ها در زمینه ضمانت ها و ایران خودرو
برای اتخاذ شیوه یکسان برخورد با متقاضیان به نتیجه برسیم.»
مسعود طبیبی مي افزايد:«با اين وجود شیوه برخورد
برخي از كارخانجات خودرو سازي و موضوع
ضمانت‌های بانکی موجب شده تا سرعت پیشرفت این پروژه دچار كاهش شود.»
وي ادامه مي دهد:« ازآنجا كه براي حل
بحران تاكسي هاي فرسوده نياز به همكاري همه جانبه وجود دارد، لذا بايد تمامي
سازمانها كه دراين رابطه نقش دارند دراين زمينه اقدام به همكاري كنند.»
اين اظهارات درحالي است كه عضو کمیسیون عمران مجلس دراين خصوص مي گويد:«طبق آمار ستاد مصرف سوخت کشور،
در حال حاضر یک میلیون و 300 هزار خودروی سواری فرسوده در کشور وجود دارد که طبق
اظهارات رئیس این نهاد از این میزان باید 400 هزار دستگاه در سال 96 خارج و همچنین
ظرف 3 تا 4 سال آینده نیز تمامی این خودروها از رده خارج شوند.»
سيد هادي بهادري مي افزايد:« صاحبان خودروهای فرسوده توان اقتصادی لازم برای از رده خارج کردن خودروهای
فرسوده خود را نداشته و باید دستگاه های متولی در این رابطه همکاری لازم را داشته
باشند در این رابطه ضروری است طرح تعویض و خروج خودروهای فرسوده بر اساس توانایی
اقتصادی مالکان تدوین شده و به وضعیت اقتصادی این افراد توجه داشت زیرا ارائه طرح
های ناپخته و عجولانه هیچ تاثیری در نوسازی و خروج خودروهای فرسوده ندارد.»
وی با تاکید بر اینکه روند خروج
خودروهای فرسوده باید با سرعت بیشتری طی شود ادامه داد:«طبق مصوبه ای
كه در رابطه با لايحه هواي پاك وجود
دارد، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی دارنده
یا مالک وسایل نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمه سنگین، سنگین و موتورسیکلت مکلف شدند
وسایل نقلیه خود را پس از اتمام سن فرسودگی، از رده خارج کنند.»
به گفته نماينده اروميه ، هر چند رانندگان نسبت به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده خود
تمایل زیادی دارند، اما متاسفانه تسهیلات مناسبی
در اختیار آنها قرار نمی گیرد و دستگاه های متولی نيز همکاری لازم را ندارند.
لذا با توجه به نقش اين وسايل نقليه
فرسوده در بالا رفتن ميزان حوادث رانندگي وآلودگي هوا بايد هرچه زودتر دراين زمينه
اقدام شود، چرا كه تردد اينگونه خودرها از دوجهت، نا ايمني وايجاد آلودگي ، مي
تواند سلامت جامعه را دچار مخاطره كند.
