سيدعباس حسيني
قضيه «ميرزااولنگ» استان سرپل در افغانستان با همه رمز و راز آن هنوز تازه است. پس از حمله مشترک طالبان و داعش به اين منطقه راهبردي در استان سرپل در شمال افغانستان و جنايت‌ها و نسل‌کشي‌اي که در آن رخ داد، اين منطقه پس از دو روز در کنترل نيروهاي امنيتي بودن، دوباره به تصرف طالبان و داعش درآمده است. اين در حالي است که تلاش‌ها براي پس‌گيري مجدد ميرزااولنگ، جديت و رنگ و بوي اوليه خود را از دست داده و فرا رسيدن سالروز استقلال افغانستان از انگليس، فضاي رسانه‌اي در اين زمينه را نيز تحت تأثير قرار داده است.
يک بعد مهم قضيه ميرزااولنگ، تلاش حکومت محلي و مرکزي افغانستان و همچنين کميسيون مستقل حقوق بشر و سازمان ملل براي پنهان کردن جنايت‌هايي است که در اين منطقه صورت گرفته و بيانگر يک نسل‌کشي واقعي است. پس از حضور کوتاهي که نيروهاي امنيتي افغانستان و مقام‌هاي محلي در مرکز ميرزاولنگ داشتند، سه گور دسته‌جمعي در اين منطقه کشف شده است.
در ميان همه اين پنهان‌کاري‌ها، محمد محقق معاون دوم رئيس اجراييه حکومت افغانستان که بيشتر مردمان ميرزااولنگ از ديرباز به لحاظ سياسي وابسته به حزب او بوده‌اند، بخشي از حقايق اتفاقات صورت گرفته را افشا مي‌کند. وي در پيامي به تشريح سقوط منطقه ميرزااولنگ پرداخته و بيان کرده پس از سقوط اين منطقه در ساعت ٢ بامداد ١٤ اسد(مرداد) ١٣٩٦، فاجعه اصلي با روشن شدن هوا به وقوع پيوسته و طي آن، مهاجمان راه عبور مردم فراري به مناطق امن را بستند. به گفته محقق، با تسلط طالبان و داعش بر ميرزااولنگ، جنايات هولناك زير به وقوع پيوسته است:
1ـ مهاجمان از ميان مردم ٢٥ تن را در يك منطقه و ٩ نفر از بزرگان و مو سفيدان را در محلات ديگر تيرباران كرده و به شهادت رسانده‌اند كه تعداد مجموع شهدا با يك سرباز ارتش ملى به ٤٠ نفر مي‌رسد.
2ـ برخى مساجد، حسينيه‌ها و نمادهاى دينى مردم را به آتش كشيدند.
3ـ فرماندهان مسلط بر منطقه بر مردم فشار وارد مي‌كنند تا اموال و دارايى‌شان را به بهانه سلاح و مهمات مورد دستبرد قرار دهند.
به گفته رئيس حزب وحدت اسلامي مردم افغانستان، اينکه يك منطقه مهم و راهبردي به دست دشمن افتاد و تعداد زيادى از مردم غيرنظامي طى يك نسل‌كشى به شهادت رسيدند، يک بعد فاجعه است، اما بعد ديگر فاجعه، اين است كه حكومت و وزارت‌هاى دفاعى و امنيتى، در اين قضيه نوعى بى‌تفاوتى و عدم‌احساس مسئوليت از خود نشان دادند.
اما يک بعد ديگر فاجعه در ميرزااولنگ پنهان‌کاري پيرامون آن بيشتر است، مسئله به اسارت درآمدن چندين زن و دختر به دست گروه طالبان و داعش است. حکومت محلي و مرکزي به دليل جلوگيري از فشارهاي مردمي براي کوتاهي‌هايي که صورت گرفته و همچنين بزرگان شيعه به خاطر اينکه اين رويداد را يک مسئله ناموسي و حيثيتي براي مردم خود مي‌دانند، اين گزارش‌ها را به شدت تکذيب و رد کردند، اما به‌رغم برخي گزارش‌هاي ابتدايي و رد آن، گزارش‌هاي جديدي از شهرستان درزاب استان جوزجان افغانستان با تأييد مقام‌هاي محلي اين استان منتشر شد که بيانگر انتقال بيش از 30 زن از منطقه ميرزااولنگ به درزاب است. شهرستان درزاب در طول ماه‌هاي گذشته به يک مرکز عمده براي حضور و فعاليت‌هاي گروه داعش مبدل شده است. در تاريخ 24 مرداد محمد اسماعيل توران، فرمانده پليس شهرستان در گفت‌وگو با خبرگزاري آوا گفت: «گزارش‌هايي به ما رسيده که داعشيان خانم‌هايي را که به عنوان برده‌هاي جنسي با خود از ميرزااولنگ برده بودند، به اينجا آورده‌اند.»
نبيه مصطفي‌زاده، سناتور استان جوزجان نيز با تأييد اين خبر به خبرگزاري آوا بيان کرد: «داعشيان بار ديگر در ميرزااولنگ فاجعه آفريدند و تعداد ۴۷ خانم را به عنوان برده جنسي با خود برده‌اند، براساس اطلاعاتي که به ما رسيده، تعدادي از آنها را به ولسؤالي کوهستانات سرپل و تعدادي را هم به درزاب جوزجان منتقل کرده‌اند.» سخنگوي وزارت دفاع افغانستان هم بدون اشاره به اصل قضيه ربوده شدن يا نشدن اين زنان به خبرگزاري آوا گفته که تلاش مي‌کنند «خواهران ربوده شده» را آزاد کنند.
آنچه مشخص است اينكه مردمي که از منطقه ميرزااولنگ به مرکز ولايت سرپل منتقل شده‌اند، هنوز حاضر به بيان برخي واقعيت‌هاي جنايات طالبان و داعش نيستند، زيرا اين واقعيت‌ها را يک مسئله ناموسي و حيثيتي براي خود مي‌دانند. از سوي ديگر اين مردم تحت فشار مقام‌هاي محلي براي عدم افشاي حقايق قرار دارند. نهادهاي مدافع حقوق بشر و سازمان ملل نيز به دليل اينکه منطقه همچنان در دست مخالفان است، نتوانسته‌اند گزارش‌هاي خود را تکميل کرده و ارائه کنند. با اين وجود جناياتي که در ميرزااولنگ صورت گرفته، هنوز به واکاوي و افشاي بيشتر حقايق نياز دارد. قطعاً با گذشت هر روز، حقايق بيشتري افشا خواهد شد اما آنچه در بالا ذکر شد، گوشه‌اي از جنايات صورت‌گرفته و واقعيت اين منطقه است که نمي‌توان آن را پنهان کرد.
