ميترا شهبازي
هرسال با نزديک شدن به سال نو و فصل بهار، بخش گردشگري لباس تازهاي بر تن ميکند و آماده ميزباني از هزاران هزار گردشگر داخلي و خارجي ميشود. مسافران نيز از جاي جاي کشور به سمت مناطق گردشگري ميآيند. در اين ايام بخش گردشگري تاريخي نسبت به ظرفيتهاي ديگر توريستي کشور اهميت بيشتري پيدا ميکند و توجه به آثار و صنايع تاريخي بيش از گذشته براي مردم و مسئولان اهميت مييابد. البته مسافران ايام نوروز را تنها مسافران داخلي تشکيل نميدهند و بخش زيادي از آنها را هم، مسافران خارجي شامل ميشود.
در اين راستا مسئولان استاني نيز با تمام تلاش شرايط را براي گرشگرپذير شدن منطقهشان به کار ميگيرند تا بالاترين رتبه را در ميزباني از مهمانان نوروزي در کارنامه کاريشان ثبت کنند. البته جاي تاسف دارد توجه به بخش گردشگري و ميراث فرهنگي فقط به همين ايام ختم ميشود و متوليان در 11 ماه سال فراموش ميکنند که آثار و بناهاي تاريخي به مراقبت هم نياز دارند و شرايط را براي تخريب آنها فراهم ميکنند. به عنوان مثال يکي از اقدامات مخرب مسئولان همين صدور مجوزهاي مجتمعهاي تجاري در موازات بناهاي تاريخي محسوب ميشود و با بيتوجهي تيشه به ريشه اقتصاد غيرنفتي کشور ميزنند.
بيمهري مسئولان نسبت به ميراث فرهنگي
شهرستان مراغه با داشتن بناها و 2 گنبدهای تاریخی کبود و مدور مراغه در حالي جزو مقاصد اصلي گردشگران داخلي و خارجي قرار دارد که مسئولان با صدور مجوزهاي بيشمار براي احداث بناهاي تجاري، دست به تخريب اين ضرفيت مهم اقتصادي ميزنند. اين درحاليست که اين 2 گنبد تاريخي اين شهرستان، سالانه ميزبان بیش از 15 هزار گردشگران خارجی هست و اين آمار نشانگر ظرفیت بالای گردشگری چنين آثار تاريخي محسوب ميشود. علاوه بر اين، شهر تاریخی مراغه در رديف 10 شهر تاریخی ایران قرار گرفته و حفظ بناهاي تاريخي آن از اهميت بالايي برخودار است.
به گفته کارشناسان، این بناهای تاریخی در برهه هایی از عصر حاضر به بهانه توسعه، محلی برای توسعه تجاری و نه فرهنگی تبدیل شده بودند و در حال حاضر نيز در ضلع جنوبی این دو اثر مجتمعی تجاری در کمترین فاصله ممکن با این بناها ساخته شده است. گودبرداریهای اخیر نيز، موجودیت آنها را به خطر انداخته است. علی دلداری، دادستان عمومی و انقلاب مراغه در اين راستا ميگويد: با توجه به فعالیت های حفاری انجام شده در محوطه این برج ها، دستور توقف هرگونه فعالیت عمرانی در این مکان از سوی دستگاه قضائی صادر شده است. لازم به ذکر است که درباره زمان احداث گنبد کبود اطلاعات دقيقي در دست نيست و این اثر تاریخی در 15 دی سال 1310 هجری شمسی در فهرست آثار ملی قرار گرفته است.
همچنين برج مدور نیز از بناهای ساخته شده در دوره سلجوقیان در شهر مراغه بوده که در فاصله ده متری شمال گنبد کبود در مرکز شهر مراغه قرار گرفته و در 15 دی سال 1310 هجری شمس به شماره ثبت 136 در فهرست آثار ملی به ثبت رسيده است.
با اين تفاسير که حيات چنين بناهاي تاريخي ميتواند زمينه رونق اقتصادي را براي بوميان مناطق تاريخي فراهم کند، حفاظت از آنها را نبايد تنها به محدوده زماني نوروز محدود کرد. در اين راستا مسئولان نيز موظفند تمام اقداماتي که منجر به تخريب بناهاي تاريخي ميشود را متوقف کنند.