فوتبال ايران اين روزها سخت گرفتار بيپولي است، تهديد بازيکنان استقلال خوزستان که ماههاست پول نگرفتهاند و آنسو اعتصاب بازيکنان استقلال، طوري که ديروز بدون تمرين مقابل سايپا بازي کردند،يا هم مانند سرپرست باشگاه پرسپوليس كه در اقدامي قابل تامل و عجيب با اعلام كردن شماره حساب از هواداراني كه برخي از آنها به نان شبشان هم محتاجند، ميخواهد با توجه به مشكلات مالي باشگاه، براي تامين قراردادهاي ميلياردي فوتباليست ها، پول واريز كنند! اينها حکايت اوج گرفتن مشکلات مالي در فوتبال کشورمان است. اين مشکلات کار را به جايي رسانده كه فدراسيون فوتبال هم که مديران آن از کاهش درآمد و خالي بودن حسابها ماههاست گلايه دارند، ديروز وقتي ديدند صداوسيما براي پخش فوتبال پول نميدهد و حق اين رشته ورزشي را نميخواهد بدهد، در نامهاي به جامجمنشينان، ورود دوربينهاي تلويزيوني به جز دوربينهاي پخش زنده را ممنوع کردند تا بتوانند بخشي از درآمدهايي که ميتوانند از قبل فوتبال زنده كسب کنند و بخشي از هزينههاي جاري باشگاهها را تأمين کنند.
همه اين اعتصابها و تهديدها آخرش در فوتبال به پول ختم ميشود و مصائب مالي کار را به جايي رسانده که باشگاهها و فدراسيونها از هر ابزاري که براي رسيدن به حق قانونيشان دارند، ميخواهند استفاده کنند، بازيکنان که ماههاست پول نگرفتهاند، اعتصاب و تهديد به بازي نکردن ميکنند و فدراسيون فوتبال هم براي گرفتن حق پخش، دوربينهاي تلويزيون را به استاديومها راه نميدهد. چرا فوتبال به اينجا رسيده است و رشتهاي که روزگاري که ديگر رشتهها حسرت پولهاي رد و بدل شده در آن را ميخوردند، حالا از نظر مالي روزهاي سختي را تجربه ميکند. البته اين تنها استقلالهاي تهران و خوزستان نيستند که بازيکنانشان در اعتراض به مشکلات مالي، روبهروي مديرانشان ايستادهاند، باشگاههاي ديگر هم کم و بيش اين مصائب را دارند و کمتر باشگاهي را ميتوان پيدا کرد که مشکل مالي نداشته باشد، اما چرا فوتبال به اين وضعيت دچار شده و سايه بيپولي روي سر باشگاهها افتاده است، مسئلهاي که حتي زمينهساز شکايت بازيکنان خارجي از تيمهاي ايراني به خاطر ندادن مطالباتشان شده و سبب شده فيفا تيمهاي ايراني را محروم کند.
به نظر ميرسد همه چيز به سيستم مديريتي حاکم بر فوتبال برميگردد، بايد به روزهايي برگشت که پول و قراردادهاي چندصد ميليوني و ميلياردي وارد فوتبال شد. در حالي صفرهاي قراردادهاي فوتباليستها در يک دهه گذشته به صورت نجومي رشد کرده که تا اواخر دهه 70، قراردادهاي بازيکنان فوتبال به صورت معقولي امضا ميشد و هر باشگاه با توجه به بودجهاي که در اختيار داشت، رقم قراردادها را تنظيم ميکرد. با اين حال مشکلات فوتبال ايران از روزي کليد خورد که بدون هيچ ضابطه و قانوني، به يکباره قراردادهاي نهايت 100 ميليوني بازيکنان به چند ميليارد رسيد. ريشه بيپوليها و مشکلات اين روزهاي باشگاهها را بايد در همين افزايش افسارگسيخته و نجومي و بدون منطق قراردادها و هزينههاي باشگاهداري در ايران ديد. در يک دهه اخير برخي مديران باشگاههاي متمول بدون اينکه روزهايي مانند امروز را ببينند، در رقابت با تيمهاي ديگر و با توجه به هزينهاي که از بودجه عمومي و بيتالمال در اختيارشان بود، با دستهاي باز، با پيشنهادهاي خارج از چارچوب و ضابطه، بازار نقل و انتقالات فوتبال را تحت تأثير قرار دادند و سبب بالا رفتن رقم قراردادهاي بازيکنان آن هم بدون هيچ توجيه منطقي شدند.
بالا رفتن بيرويه و نجومي صفرهاي قراردادهاي بازيکنان، سبب شد در مقابل هزينههاي تيمداري هم در کشور بالا برود و سبب شود باشگاههايي که وابستگي مستقيمي به بيتالمال داشتند، از اين محل با بازيکنان مورد نظرشان قراردادهاي چندصد ميليوني و چند ميلياردي ببندند. افزايش هزينههاي باشگاهداري در حالي صورت گرفت که مديران باشگاهها تنها مدير هزينه بودند و برنامهاي براي درآمدزايي نداشتند و با توجه به عدم نظارت سيستمهاي بازرسي و قضايي روي پولهايي که در فوتبال هزينه ميشود، هزينههاي فوتبال سال به سال بدون توجه به مشکلات اقتصادي که بر کشور حاکم بود، بيشتر از قبل شد و اين مسئله حتي زمينهاي را براي فساد گسترده در فوتبال فراهم آورد، مسئلهاي که در دوره گذشته مجلس، به آن پرداخته شد و از جنبههاي مختلف فساد مالي و اخلاقي به واسطه ورود پولهاي بيضابطه به فوتبال، پرده برداشت.
نتيجه اهمال و سوءمديريتهاي دو دهه اخير و ورود پولهاي بيضابطه به فوتبال سبب شد امروز مشکلات مالي گريبان فوتبال را بگيرد، رشتهاي که به اندازه کيسهاش خرج نکرد و رشد نجومي قراردادهاي فوتباليستها و هزينهها بدون اينکه برنامهاي براي درآمدزايي وجود داشته باشد، سبب شد امروز خبر اعتصاب و تهديد بازيکنان خبر يک و فوتبال گرفتار بيپولي باشد، بيپولياي که ريشه آن را بايد در ريختوپاشها و افزايش بدون منطق قراردادها جستوجو کرد.